5 Μαΐου 2011

Η φρενοβλάβεια του χρέους των ΗΠΑ

Αναφέραμε στο χτεσινό σημείωμα ότι το χρέος των ΗΠΑ έχει φτάσει το αστρονομικό ύψος των 14,26 τρισεκατομμυρίων δολλαρίων και είπαμε να σημειώσουμε το συγκεκριμένο νούμερο, μιας και σήμερα θα ασχοληθούμε λίγο παραπάνω μ' αυτό.

Οπωσδήποτε, θα θυμάστε ότι πρόσφατα έγινε πολλή φασαρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την πρόταση-απαίτηση της Μέρκελ να περάσει στα συντάγματα των χωρών της ευρωζώνης μια διάταξη σύμφωνα με την οποία, όταν το έλλειμμα κάποιας χώρας υπερβεί ένα ορισμένο πλαφόν, να ενεργοποιούνται αυτομάτως τα απαραίτητα (και προκαθορισμένα, βεβαίως) για την περιστολή του μέτρα. Ε, λοιπόν, στις ΗΠΑ υπάρχει εδώ και έναν περίπου αιώνα (από το 1917) μια παρόμοια νομοθετική διάταξη!

Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, το Κογκρέσσο ορίζει το μέγιστο επιτρεπτό ύψος στο οποίο μπορεί να φτάσει το χρέος της χώρας. Σε περίπτωση που το χρέος ξεπεράσει αυτό το όριο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι υποχρεωμένη να κηρύξει αυτομάτως στάση πληρωμών! Να πάψει, δηλαδή, να εξοφλεί κρατικά ομόλογα που λήγουν, να διακόψει την καταβολή μισθών και συντάξεων (όπου υπάρχουν), να αναστείλει την οποιαδήποτε καταβολή επιδοτήσεων κλπ.

Η φρενοβλάβεια (όπως την χαρακτηρίσαμε χτες) του συστήματος έγκειται στο ότι το συγκεκριμένο όριο τίθεται με μια απλή απόφαση του Κογκρέσσου. Έτσι, όποτε η αμερικανική οικονομία αντιμετωπίζει πρόβλημα υπερχρέωσης, έρχεται το Κογκρέσσο και με μια τυπική και γρήγορη απόφασή του αναπροσαρμόζει προς τα πάνω το όριο, είτε μόνιμα είτε προσωρινά, λύνοντας έτσι τα χέρια της κυβέρνησης! Η συγκεκριμένη διαδικασία έχει πάρει πλέον τον χαρακτήρα ρουτίνας και τα μέλη του Κογκρέσσου σχεδόν δεν παίρνουν χαμπάρι τι ψηφίζουν. Αρκεί να σημειώσουμε ότι, από το 1980 και δώθε, το όριο της υπερχρέωσης έχει αναπροσαρμοστεί, ούτε λίγο ούτε πολύ, 35 φορές!!

Τώρα, γιατί είπαμε να σημειώσουμε τα 14,26 τρισ. του χρέους; Μα, επειδή το ισχύον όριο υπερχρέωσης είναι...14,3 τρισ.! Αυτό σημαίνει ότι, αν στην συνεδρίαση της 16ης Μαΐου, το Κογκρέσσο δεν αυξήσει αυτό το όριο, σε λίγες μέρες ο Ομπάμα θα είναι υποχρεωμένος να κηρύξει στάση πληρωμών! Βάζω στοίχημα ότι οι ρεπουμπλικάνοι θα βγάλουν το λάδι του Ομπάμα, αρνούμενοι να ψηφίσουν την αναπροσαρμογή. Άλλωστε, δεν θα είναι η πρώτη φορά που θα κάνουν κάτι τέτοιο. Το είχαν κάνει και το 1995, για να βάλουν τρικλοποδιά στην επανεκλογή του Κλίντον (άλλο αν τελικά ο Κλίντον τους πήρε παραμάζωμα). Έτσι κι αλλιώς, θα γελάσουμε.

Πάντως, η αλήθεια είναι ότι το χρέος των ΗΠΑ έχει εκτροχιαστεί, κυρίως λόγω των κονδυλίων που χαρίστηκαν στο μεγάλο κεφάλαιο για την -δήθεν- διάσωση της οικονομίας: στις αρχές του 21ου αιώνα δεν υπερέβαινε τα 6 τρισεκατομμύρια δολλάρια κι εφέτος αναμένεται να υπερβεί τα 15, ξεπερνώντας το ΑΕΠ της χώρας. Η διαφορά μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ είναι ότι ο Ομπάμα χαρίζει εκατοντάδες δισεκατομμύρια στο μεγάλο κεφάλαιο αλλά δεν στραγγαλίζει τις αποδοχές των εργαζομένων. Προτιμά να εκδίδει συνεχώς ομόλογα και να βάζει τον Μπερνάνκι να τα αγοράζει, ρίχνοντας συνεχώς φρέσκο χρήμα στην αγορά.

Από την πλευρά τους, οι γερμανοί έχουν αρχίσει την κοροϊδία στους αμερικανούς. Για παράδειγμα, η Fankfurter Allgemeine έβαλε το περιπαικτικό ερώτημα "Πόσο ελληνική είναι η Αμερική;" και ο Der Spiegel έσπευσε να απαντήσει "Ελληνικότεροι των ελλήνων οι αμερικανοί". Βέβαια, οι γερμανοί είναι περίπου υποχρεωμένοι να αντιδρούν με αυτόν τον τρόπο, για να στηρίξουν την ορθότητα των δικών τους επιλογών, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Άραγε, ποιος αμφιβάλλει ότι οποιαδήποτε άλλη χώρα στην θέση των ΗΠΑ θα είχε κιόλας καταρρεύσει; Τα πήλινα πόδια του αμερικανικού κολοσσού στηρίζονται πλέον από την Κίνα (διαθέτει αμερικανικά ομόλογα ύψους 1,2 τρισ. δολλαρίων), την Ιαπωνία (σχεδόν 900 δισ. δολλάρια), την Μεγάλη Βρεττανία (κάπου 300 δισ.), τις χώρες της Άπω Ανατολής (300 δισ.) και τις χώρες του ΟΠΕΚ (200 δισ.). Συνολικά, οι ξένοι επενδυτές κρατούν στα χέρια τους πάνω από 3 τρισεκατομμύρια αμερικανικού χρέους, σε σημείο να αναρωτιέται κανένας για το ποιος έχει πραγματικά τον έλεγχο.

Στο μεταξύ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ασχολείται με τις ελληνικές πενταροδεκάρες, μιας και δεν βρίσκει το τσαγανό να τα βάλει με μια χώρα της οποίας το χρέος αυξάνεται με ρυθμό σχεδόν 4,5 δισ. δολλάρια...ημερησίως! Αλλά κι αυτό είναι μια άλλη ιστορία.


[Σημείωση: Τα στοιχεία αντλήθηκαν από το λήμμα "United States public debt" της Wikipedia και τους σχετικούς συνδέσμους του εν λόγω άρθρου.]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.