27 Μαΐου 2011

Η ενεργειακή πολιτική της σύγχρονης Ελλάδας - 9. Η εξουσία στον Παπάγο και το σκάνδαλο της Κωπαΐδας

Ο Πλαστήρας προσπαθεί να σώσει την παρτίδα, έστω και την τελευταία στιγμή. Ενεργοποιεί μια πρωτοβουλία του Σβώλου για ασφάλιση των αγροτών αλλά, κάτω από αφόρητες παρασκηνιακές πιέσεις των αμερικανών, η συζήτηση στην βουλή αναβάλλεται (και θα αναβάλλεται για δέκα χρόνια ακόμη). Προχωρεί σε μερικές απαλλοτριώσεις γης υπέρ των ακτημόνων αγροτών και ανταλλάσσει αστικά ακίνητα με εκκλησιαστική περιουσία (150.000 στρέμματα αγρών και 600.000 στρέμματα βοσκοτόπων), την οποία παραχωρεί κι αυτή στους αγρότες. Τέλος, προσπαθεί να προωθήσει ένα τετραετές ενεργειακό πρόγραμμα, στο οποίο εντάσσει, μεταξύ άλλων, το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του Αχελώου και το θερμικό της Πτολεμαΐδας. Οι αμερικανοί πολεμούν λυσσαλέα αυτό το πρόγραμμα και επιμένουν σε αντιπληθωριστική πολιτική.

Παράλληλα, ο Πιουριφόυ κινεί τα νήματα για αλλαγή του εκλογικού νόμου, προς το συμφέρον της δεξιάς. Πράγματι, η χώρα πάει στις εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952 με έναν νόμο-έκτρωμα. Μέσα σε ένα όργιο βίας εις βάρος της αριστεράς (αλλά εν μέρει και του κέντρου), ο Ελληνικός Συναγερμός του στρατάρχη Παπάγου μαζεύει το 49,22% των ψήφων και κερδίζει το 80% των εδρών (240 στις 300). Μια σύντομη αναφορά στο πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης είχαμε κάνει σε τούτο το ιστολόγιο στο κείμενο "Σαν να μη πέρασε μια μέρα" της 6ης Οκτωβρίου 2010, όπου αξίζει να ρίξει κανείς άλλη μια ματιά.

Ο Μαρκεζίνης κάνει ό,τι μπορεί για να προσελκύσει ξένα κεφάλαια στην Ελλάδα. Στις 12 Ιουλίου 1953 φεύγει για Λονδίνο, όπου έχει επαφές με κυβενρητικά πρόσωπα και οικονομικούς παράγοντες. Εκεί συζητά με άγγλους ομολογιούχους και το θέμα του παλαιού χρέους της χώρας, την ρύθμιση του οποίου έχει ζητήσει η Διεθνής Τράπεζα ως όρο για να μας χορηγήσει νέο δάνειο. Τελικά, το ταξίδι του Μαρκεζίνη δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα και ο υπουργός συντονισμού επιστρέφει στην Ελλάδα με άδεια χέρια.

Στις 31 Ιουλίου 1953, η κυβέρνηση Παπάγου υπογράφει σύμβαση με την αγγλική Ανώνυμη Εταιρεία Κωπαΐδας για εξαγορά του κτήματος Κωπαΐδας (μαζί με τις εγκαταστάσεις) από το δημόσιο. Ως τίμημα καταβάλλεται το θεότρελλο ποσό των 1.800.000 στερλινών. Οι άγγλοι τρίβουν τα χέρια τους και στους έλληνες αγρότες παραδίδονται κάπου 240.000 στρέμματα εύφορης γης προς καλλιέργεια.

Η Κωπαΐδα συνιστά ένα ακόμη σκάνδαλο στην ιστορία της νεώτερης Ελλάδας. Με Βασιλικό Διάταγμα της 15/9/1887, οι άγγλοι ανέλαβαν να τελειώσουν τα έργα αποξήρανσης τα οποία είχε αρχίσει γαλλική εταιρεία. Σύμφωνα με τους αποικιοκρατικούς όρους της σύμβασης, μετά την αποξήρανση, οι άγγλοι έγιναν ιδιοκτήτες της περιοχής, μεταβάλλοντας τους έλληνες αγρότες των 50 χωριών της περιοχής σε δουλοπάροικους. Το θέμα ήρθε πολλές φορές στη βουλή (μάλιστα, το 1930 ξέσπασε μια μεγάλη αγροτική απεργία, η οποία κράτησε 9 μήνες) αλλά καμμιά ελληνική κυβέρνηση δεν τόλμησε να καταγγείλει την σύμβαση για να μη δυσαρεστήσει την αγγλική κυβέρνηση.

Το 1952, τελικά, η κυβέρνηση του Κέντρου ψήφισε Νομοθετικό Διάταγμα για την εξαγορά της Κωπαΐδας και την διανομή των εδαφών της σε ακτήμονες. Όμως, η αγγλική εταιρεία προσέβαλε το Διάταγμα στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Η κυβέρνηση του Συναγερμού προτίμησε να έλθει σε συμβιβασμό με τους άγγλους κεφαλαιούχους και τον Απρίλιο του 1953 μονογραφήθηκε η σχετική συμφωνία από τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και τον άγγλο πρέσβυ Τσαρλς Πηκ. Με το Ν.Δ. 2488/1953 συστήθηκε ο Οργανισμός Κωπαΐδας (σημειωτέον ότι ο Οργανισμός αυτός υπάρχει ακόμη και σήμερα!) και με το Ν.Δ. 2489/1953 μοιράστηκε η έκταση στους ακτήμονες.

Το θετικότερο από όσα συνέβησαν αυτήν την περίοδο ήταν τα εγκαίνια του θερμοηλεκτρικού εργοστασίου του Αλιβερίου, τα οποία πραγματοποιήθηκαν την 1η Αυγούστου 1953. Ήταν ένα από τα τέσσερα μεγάλα εργοστάσια παραγωγής ρεύματος που είχε σχεδιάσει η προηγούμενη κυβέρνηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.