Στο προηγούμενο σημείωμά μας, είδαμε τις λεπτομέρειες της περίφημης "σύμβασης Κούπερ", όπως τις κατέγραψε και τις σχολίασε το 1947 ο Δημήτρης Μπάτσης, στο βιβλίο του "Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα". Για να είναι ολοκληρωμένη η εικόνα, πρέπει να συμπληρώσουμε την κριτική και τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει ο συγγραφέας-μελετητής:
Τους αποικιοκρατικούς αυτούς όρους της σύμβασης Κούπερ εκτός από τους αντιδραστικούς κεφαλαιοκρατικούς κύκλους πολλοί και "σοσιαλισταί" ακόμα θεωρούν απόλυτα "φυσικούς" και "ανεκτούς" αφού κατά τη γνώμη τους "έτσι δίνεται η δυνατότητα ν' αναπτυχθεί πλουτοπαραγωγικά ο τόπος". Την άποψη αυτή προσπαθούν να μεταγγίσουν και σε μερικούς καλόπιστους τεχνικούς επιστήμονες που τους αρκεί η διαβεβαίωση ότι θα πραγματοποιηθεί μια σειρά τεχνικών έργων από το ξένο κεφάλαιο, για να παραδεχτούν αμέσως την "ευεργετικότητα" και τον "προοδευτικό" του χαρακτήρα.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε ξανά προς αυτούς τους τεχνικούς και οικονομολόγους, ότι όσο απαραίτητο είναι για τη χώρα μας να αξιοποιηθεί ο πλούτος της, άλλο τόσο καταστροφικό είναι η εκτέλεση της αξιοποίησης να γίνει από τους διεθνείς οργανισμούς του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Η αιτία είναι ολοφάνερη αν σταθούμε στη διαλεκτική τοποθέτηση του ζητήματος: σκοπός στρατηγικός της αξιοποίησης είναι να αποδεσμευθούν οι παραγωγικές δυνάμεις από τα δεσμά του ξένου κεφαλαίου που χρησιμοποιεί τον τόπο μας για πεδίο ιμπεριαλιστικής δράσης και να ανασυντεθούν σε μια ανώτερη μορφή παραγωγικής δράσης που είναι αναντίρρητα η σοσιαλιστική. Όταν λοιπόν φέρουμε το ξένο κεφάλαιο να εκμεταλλευθεί τις δυνάμεις αυτές είναι σαν να μεταχειριζόμαστε ένα τακτικό μέσο που βρίσκεται σε αντίθεση με το στρατηγικό μας σκοπό. Διαφορετικά η κατασκευή "των έργων για τα έργα" μέσα στα ίδια πλαίσια και τις ίδιες μέθοδες κοινωνικής εκμετάλλευσης δε θα είχε από κοινωνική άποψη παρά απόλυτα αρνητική έννοια.
Ακόμα χειρότερη παρωδία της πραγματικής σοσιαλιστικής θέσης θα ήταν να δεχόμαστε αυτό που υποστηρίζουν διάφοροι κάθε λογής ψευτοαριστεροί ή "υπεραριστεροί σοσιαλιστές" που θυμίζουν σύγχρονους μενσεβίκους, λέγοντας πως "η πραγματοποίηση των έργων από την αστική τάξη ωφελεί γιατί ωριμάζει τις συνθήκες για τη σοσιαλιστική μεταβολή". Έτσι στην πράξη καταντούν ουραγοί της χρεωκοπημένης αστικής τάξης στην αστικοδημοκρατική μετατροπή που δε θα μπορέσει πια αυτή να πραγματοποιήσει ποτέ.
Η ρίζα του λάθους τους βρίσκεται στην αντιμαρξιστική-δογματική άποψη ότι το ξένο κεφάλαιο είναι παράγων ισόμετρης θετικής ομαλής ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων ενώ, όπως τονίσαμε και πιο πάνω, η δράση του ξένου κεφαλαίου για μια εξαρτημένη χώρα γίνεται συντελεστής δέσμευσης των παραγωγικών δυνάμεων σε μορφές μονόπλευρης εκμετάλλευσης.
Εξήντα τόσα χρόνια έχουν περάσει από τότε που γράφτηκαν τα παραπάνω και μπορούμε πλέον να μιλάμε για απόλυτη δικαίωση του Δημήτρη Μπάτση. Πρώτα-πρώτα, άγγλοι και αμερικανοί δεν δίστασαν να αιματοκυλίσουν τον τόπο, σπρώχνοντάς τον σε έναν αχρείαστο εμφύλιο πόλεμο και, στην συνέχεια, να υποδουλώσουν απολύτως το πολιτικό κατεστημένο (με αποκορύφωμα την δικτατορία των συνταγματαρχών), προκειμένου να εξασφαλίσουν τα οφέλη τους από την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας (χωρίς να παραβλέπουμε τον έλεγχό τους στον ζωτικό γεωγραφικό χώρο όπου βρίσκεται ο τόπος).
Παράλληλα και παρά την υλοποίηση των επενδύσεων εκ μέρους του ξένου κεφαλαίου, η βελτίωση των συνθηκών ζωής των λαϊκών στρωμάτων δεν ήταν η αναμενόμενη. Με απλά λόγια: ο απλός κόσμος δεν απόλαυσε ισόμετρα την αύξηση του ΑΕΠ, η οποία προήλθε από αυτές τις επενδύσεις. Για παράδειγμα, τριάντα χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης Κούπερ, το ηλεκτρικό ρεύμα δεν είχε φτάσει σε πολλές περιοχές της χώρας. Ταυτόχρονα, οι μεγάλες βιομηχανίες απολάμβαναν (κι απολαμβάνουν ίσαμε σήμερα) σκανδαλωδώς προνομιακά χαμηλή τιμή ηλεκτρικού ρεύματος, την ώρα που τα φτωχότερα νοικοκυριά αδυνατούν ή δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.
Αν ο αναγνώστης αντιμετωπίζει με δισταγμό ή και με σκεπτικισμό τα παραπάνω συμπεράσματα και σχόλια, ας αναρωτηθεί πόσο έχουν ωφεληθεί οι λαοί της Αφρικής ή της λατινικής Αμερικής από τις αμέτρητες επενδύσεις των ξένων κεφαλαίων. Γιατί αυτοί οι λαοί, παρά τον αστείρευτο πλούτο των χωρών τους, εξακολουθούν να ζουν σε συνθήκες φτώχειας και εξαθλίωσης; Και για να μείνουμε στα δικά μας: σε μια εποχή που "έτρεχαν" οι ενισχύσεις του σχεδίου Μάρσαλ και οι επενδύσεις της σύμβασης Κούπερ, πώς εξηγείται η ογκώδης μετανάστευση των ελλήνων;
Θα συνεχίσουμε.
Τους αποικιοκρατικούς αυτούς όρους της σύμβασης Κούπερ εκτός από τους αντιδραστικούς κεφαλαιοκρατικούς κύκλους πολλοί και "σοσιαλισταί" ακόμα θεωρούν απόλυτα "φυσικούς" και "ανεκτούς" αφού κατά τη γνώμη τους "έτσι δίνεται η δυνατότητα ν' αναπτυχθεί πλουτοπαραγωγικά ο τόπος". Την άποψη αυτή προσπαθούν να μεταγγίσουν και σε μερικούς καλόπιστους τεχνικούς επιστήμονες που τους αρκεί η διαβεβαίωση ότι θα πραγματοποιηθεί μια σειρά τεχνικών έργων από το ξένο κεφάλαιο, για να παραδεχτούν αμέσως την "ευεργετικότητα" και τον "προοδευτικό" του χαρακτήρα.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε ξανά προς αυτούς τους τεχνικούς και οικονομολόγους, ότι όσο απαραίτητο είναι για τη χώρα μας να αξιοποιηθεί ο πλούτος της, άλλο τόσο καταστροφικό είναι η εκτέλεση της αξιοποίησης να γίνει από τους διεθνείς οργανισμούς του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Η αιτία είναι ολοφάνερη αν σταθούμε στη διαλεκτική τοποθέτηση του ζητήματος: σκοπός στρατηγικός της αξιοποίησης είναι να αποδεσμευθούν οι παραγωγικές δυνάμεις από τα δεσμά του ξένου κεφαλαίου που χρησιμοποιεί τον τόπο μας για πεδίο ιμπεριαλιστικής δράσης και να ανασυντεθούν σε μια ανώτερη μορφή παραγωγικής δράσης που είναι αναντίρρητα η σοσιαλιστική. Όταν λοιπόν φέρουμε το ξένο κεφάλαιο να εκμεταλλευθεί τις δυνάμεις αυτές είναι σαν να μεταχειριζόμαστε ένα τακτικό μέσο που βρίσκεται σε αντίθεση με το στρατηγικό μας σκοπό. Διαφορετικά η κατασκευή "των έργων για τα έργα" μέσα στα ίδια πλαίσια και τις ίδιες μέθοδες κοινωνικής εκμετάλλευσης δε θα είχε από κοινωνική άποψη παρά απόλυτα αρνητική έννοια.
Ακόμα χειρότερη παρωδία της πραγματικής σοσιαλιστικής θέσης θα ήταν να δεχόμαστε αυτό που υποστηρίζουν διάφοροι κάθε λογής ψευτοαριστεροί ή "υπεραριστεροί σοσιαλιστές" που θυμίζουν σύγχρονους μενσεβίκους, λέγοντας πως "η πραγματοποίηση των έργων από την αστική τάξη ωφελεί γιατί ωριμάζει τις συνθήκες για τη σοσιαλιστική μεταβολή". Έτσι στην πράξη καταντούν ουραγοί της χρεωκοπημένης αστικής τάξης στην αστικοδημοκρατική μετατροπή που δε θα μπορέσει πια αυτή να πραγματοποιήσει ποτέ.
Η ρίζα του λάθους τους βρίσκεται στην αντιμαρξιστική-δογματική άποψη ότι το ξένο κεφάλαιο είναι παράγων ισόμετρης θετικής ομαλής ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων ενώ, όπως τονίσαμε και πιο πάνω, η δράση του ξένου κεφαλαίου για μια εξαρτημένη χώρα γίνεται συντελεστής δέσμευσης των παραγωγικών δυνάμεων σε μορφές μονόπλευρης εκμετάλλευσης.
Εξήντα τόσα χρόνια έχουν περάσει από τότε που γράφτηκαν τα παραπάνω και μπορούμε πλέον να μιλάμε για απόλυτη δικαίωση του Δημήτρη Μπάτση. Πρώτα-πρώτα, άγγλοι και αμερικανοί δεν δίστασαν να αιματοκυλίσουν τον τόπο, σπρώχνοντάς τον σε έναν αχρείαστο εμφύλιο πόλεμο και, στην συνέχεια, να υποδουλώσουν απολύτως το πολιτικό κατεστημένο (με αποκορύφωμα την δικτατορία των συνταγματαρχών), προκειμένου να εξασφαλίσουν τα οφέλη τους από την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας (χωρίς να παραβλέπουμε τον έλεγχό τους στον ζωτικό γεωγραφικό χώρο όπου βρίσκεται ο τόπος).
Παράλληλα και παρά την υλοποίηση των επενδύσεων εκ μέρους του ξένου κεφαλαίου, η βελτίωση των συνθηκών ζωής των λαϊκών στρωμάτων δεν ήταν η αναμενόμενη. Με απλά λόγια: ο απλός κόσμος δεν απόλαυσε ισόμετρα την αύξηση του ΑΕΠ, η οποία προήλθε από αυτές τις επενδύσεις. Για παράδειγμα, τριάντα χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης Κούπερ, το ηλεκτρικό ρεύμα δεν είχε φτάσει σε πολλές περιοχές της χώρας. Ταυτόχρονα, οι μεγάλες βιομηχανίες απολάμβαναν (κι απολαμβάνουν ίσαμε σήμερα) σκανδαλωδώς προνομιακά χαμηλή τιμή ηλεκτρικού ρεύματος, την ώρα που τα φτωχότερα νοικοκυριά αδυνατούν ή δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.
Αν ο αναγνώστης αντιμετωπίζει με δισταγμό ή και με σκεπτικισμό τα παραπάνω συμπεράσματα και σχόλια, ας αναρωτηθεί πόσο έχουν ωφεληθεί οι λαοί της Αφρικής ή της λατινικής Αμερικής από τις αμέτρητες επενδύσεις των ξένων κεφαλαίων. Γιατί αυτοί οι λαοί, παρά τον αστείρευτο πλούτο των χωρών τους, εξακολουθούν να ζουν σε συνθήκες φτώχειας και εξαθλίωσης; Και για να μείνουμε στα δικά μας: σε μια εποχή που "έτρεχαν" οι ενισχύσεις του σχεδίου Μάρσαλ και οι επενδύσεις της σύμβασης Κούπερ, πώς εξηγείται η ογκώδης μετανάστευση των ελλήνων;
Θα συνεχίσουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.