"Αίτηση για τηλέφωνο"

Ο Αντρέα Καμιλλέρι (Andrea Camilleri) είναι μια παράξενη περίπτωση συγγραφέα: συνιστά ό,τι πιο σημαντικό έχει να επιδείξει η ιταλική λογοτεχνία τα τελευταία 30 χρόνια, παρ' ότι έγραψε το πρώτο του βιβλίο σε ηλικία 53 ετών! Είναι ένας από τους πολύ αγαπημένους μου συγγραφείς και στο ευρύ κοινό είναι γνωστός από τις αστυνομικές του περιπέτειες, όπου πρωταγωνιστεί ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο (όνομα βγαλμένο από την μεγάλη αγάπη τού συγγραφέα προς τον μεγάλο ισπανό λογοτέχνη Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν).

Το βιβλίο, στο οποίο αναφέρομαι σήμερα, δεν είναι αστυνομικό. Το "Αίτηση για τηλέφωνο" πρωτοκυκλοφόρησε το 1998 και παρουσιάζει την ζωή στην Σικελία στις αρχές του 20ού αιώνα. Μόνο που αυτή η παρουσίαση γίνεται με τον πιο απολαυστικό τρόπο, χαρακτηριστικά καμιλλερικό: ως κωμωδία, που γλιστράει συνέχεια σε μονοπάτια παρωδίας. Δεν μπορώ να ξέρω πώς αισθάνθηκαν διαβάζοντάς το οι ιταλοί αναγνώστες, αλλά για τον έλληνα αναγνώστη η όλη ατμόσφαιρα της γραφειοκρατικής δυσκαμψίας φαντάζει εξαιρετικά οικεία.

Ο Καμιλλέρι αναφέρει ότι βρήκε ένα υπουργικό διάταγμα για την παραχώρηση μιας προσωπικής τηλεφωνικής γραμμής, καθώς έψαχνε κάτι παλιά χαρτιά στο σπίτι του. Αυτό του έδωσε την αφορμή να γράψει το "Αίτηση για τηλέφωνο" ώστε να σατιρίσει το "πυκνό δίκτυο γραφειοκρατικών και διοικητικών διατυπώσεων" (όπως λέει ο ίδιος).

Η ιστορία είναι απλή αλλά στα χέρια του Καμιλλέρι γίνεται καμβάς. Σε κάποιο σικελικό χωριό υπάρχει εγκατεστημένο ένα όλο κι όλο τηλέφωνο, στο σπίτι του δημάρχου. Για κακή του τύχη, κάποιος έμπορος σκέφτηκε να βάλει κι εκείνος τηλέφωνο, πιστεύοντας ότι έτσι θα βοηθούσε την δουλειά του. Φυσικά, αν μπορούσε να μαντέψει τι θα επακολουθούσε, θα το σκεφτόταν πολύ καλύτερα. Για παράδειγμα, οι συγχωριανοί του ήσαν σχεδόν σίγουροι ότι ο έμπορος διατηρούσε παράνομη σχέση με την σύζυγο του δημάρχου και χρειαζόταν το τηλέφωνο για να κρυφομιλάνε. Παράλληλα, η χωροφυλακή άρχισε τις έρευνες, όντας σίγουρη ότι ο δύστυχος έμπορος ήταν μέλος κομμουνιστικής οργάνωσης και το τηλέφωνο θα εχρησιμοποιείτο στην εξύφανση κομμουνιστικών σχεδίων ανατροπής του καθεστώτος.

Δεν θα πω περισσότερο για να μη χαλάσω την απόλαυση που θα σας χαρίσει η ανάγνωση του βιβλίου. Οι 315 αραιογραμμένες σελίδες του κυλούν με εξαιρετική άνεση κι ευχαρίστηση. Το "Αίτηση για τηλέφωνο" θα σας αφήσει μια όμορφη γεύση και -μάλλον- θα σας κάνει να αναζητήσετε κι άλλα βιβλία του -υπερογδοντάχρονου πια- Καμιλλέρι. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Ωκεανίδα" και θα σας κοστίσει περίπου ένα δεκάρικο.