Προς κατάργηση οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας;

Την μείωση των μισθών και, συνολικά, την υπονόμευση των συλλογικών συμβάσεων στον ιδιωτικό τομέα δρομολογεί η κυβέρνηση, κλιμακώνοντας την επίθεσή της σε βάρος των μικρών και των μικρομεσαίων. Όταν την περασμένη άνοιξη η κυβέρνηση έκοβε τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, πούλαγε "προστασία" στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, για τους οποίους -όπως έλεγε- διασφάλιζε δήθεν το εισόδημά τους, απέναντι στις αξιώσεις της τρόικας. Πέντε μήνες μετά, βγάζει από το συρτάρι τα σχέδιά της, τα οποία κρίνει ότι δεν παίρνουν αναβολή.

Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά. Και, πρώτα-πρώτα, ας δούμε τις ανατροπές που έφερε ο καινούργιος εργασιακός νόμος (3863/2010), ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο:
- Μείωση της αμοιβής των νέων εργαζομένων στο 70% του κατώτερου μισθού μέσω της "μαθητείας".
- Μείωση της αμοιβής των νεοπροσλαμβανόμενων κάτω των 25 ετών στο 84% του κατώτερου ημερομισθίου ή μισθού.
- Μείωση κατά 20% των αμοιβών υπερωρίας και υπερεργασίας.
- Μείωση της αποζημίωσης των εργαζομένων (πρακτικά) κατά 50%, λόγω υπερβολικής σύντμησης του προαπαιτούμενου χρόνου προειδοποίησης.
- Αύξηση του ποσοστού και του αριθμού των απολύσεων.

Τώρα έχουμε την υπουργική απόφαση, από το υπουργείο εργασίας, με την οποία στο όνομα της διαφύλαξης των θέσεων εργασίας και με πρόσχημα την οικονομική κρίση, η εργοδοσία θα μπορεί να μειώνει τους μισθούς και τα μεροκάματα και να μην εφαρμόζει τις συμβάσεις εργασίας (ειδικά τις κλαδικές). Εφαρμόζεται, δηλαδή, η πρόβλεψη που είχε συνομολογήσει στο "επικαιροποιημένο μνημόνιο", με την οποία "η κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι οι συμβάσεις σε επίπεδο επιχείρησης υπερισχύουν των κλαδικών συμβάσεων που με τη σειρά τους υπερισχύουν έναντι των συμβάσεων σε επίπεδο επαγγελματικών ενώσεων...". Με τον τρόπο αυτό, λειτουργώντας ως εντολοδόχος της εργοδοσίας, η πολιτεία αφαιρεί και την ελάχιστη κάλυψη που έδιναν οι συμβάσεις στους εργατικούς μισθούς και εξασφαλίζει νέες δυνατότητες στις επιδιώξεις της για κερδοφορία.

Βέβαια, σε μια προσπάθεια να χρυσώσει το χάπι, η υπουργός εργασίας, Λούκα Κατσέλη, εμφανίζεται να υποστηρίζει ότι η μείωση των μισθών και η κατάργηση επί της ουσίας των κλαδικών συμβάσεων δεν θα έχουν γενική εφαρμογή αλλά θα γίνουν σε "τοπικό επίπεδο" ή σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις και γι' αυτό η υπουργική απόφαση θα βάζει "κριτήρια"! Πρόκειται για καθαρό ελιγμό. Διότι κυβέρνηση και εργοδότες γνωρίζουν πολύ καλά ότι "η αρχή είναι το ήμισυ του παντός". Αρκεί να ξηλωθεί η ακρούλα του πουλόβερ και έπειτα όλα θα πάρουν το δρόμο τους.

Η συγκεκριμένη απόφαση δεν θα περιοριστεί στο ζήτημα των συμβάσεων. Στην ίδια κατεύθυνση και με βάση το "επικαιροποιημένο μνημόνιο" προωθούνται:
 - Η περαιτέρω μείωση των υπερωριακών αποδοχών πλέον αυτής που επιβλήθηκε με το νόμο 3863/2010.
- Η ενίσχυση της διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Δηλαδή, η υπονόμευση του 8ωρου.
- Η κατάργηση της διάταξης που προβλέπει την επέκταση μιας συλλογικής σύμβασης και στους εργαζόμενους των επιχειρήσεων οι οποίες δεν εκπροσωπούνται στη διαπραγμάτευση.
- Η επέκταση της δοκιμαστικής περιόδου για τους νεοπροσλαμβανόμενους από τους 2 στους 12 μήνες. Δηλαδή, μετά από 11 μήνες δουλειάς θα απολύεσαι χωρίς αποζημίωση.
- Η διευκόλυνση των επιχειρήσεων για εκτενέστερη χρήση συμβάσεων προσωρινής και μερικής απασχόλησης.

Η απαρίθμηση των διατάξεων της υπουργικής απόφασης καταρρίπτει τον ισχυρισμό τής υπουργού ότι αυτό το κάνει η κυβέρνηση για να περισωθούν θέσεις εργασίας και να μη κλείσουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ότι, δηλαδή, θα έχει μεμονωμένο χαρακτήρα. Μήπως η παραπέρα μείωση της υπερωριακής απασχόλησης ή η επέκταση της δοκιμαστικής περιόδου δεν βοηθάει και τις επιχειρήσεις που δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα; Προκύπτει, λοιπόν, ότι τα νέα μέτρα που παίρνονται, αφορούν όλες τις επιχειρήσεις και όλους τους εργαζόμενους και έρχονται για να μειώσουν περαιτέρω την τιμή της εργασίας, ώστε να αυξηθεί η κερδοφορία του κεφαλαίου.

Μάλιστα, αυτά τα μέτρα θα δημιουργήσουν συνθήκες σκληρού ανταγωνισμού σε βάρος των μικρών επιχειρήσεων. Τα φθηνά εργατικά χέρια θα δώσουν αέρα στα πανιά των μεγάλων ομίλων, οι οποίοι, ακόμα πιο ισχυροί, θα σαρώσουν και τα εργατικά δικαιώματα και τους μικρούς που θα βρεθούν στο διάβα τους. Μήπως η απαγόρευση αυξήσεων σε όλους τους εργαζόμενους πάνω απ' αυτά που προβλέπει η Εθνική Σύμβαση, έγινε για να περισωθούν οι θέσεις εργασίας ή να ενισχυθούν μεμονωμένες μικρές επιχειρήσεις; Μήπως η υπονόμευση της διαιτησίας (ΟΜΕΔ) αποσκοπεί και αυτή στην προστασία των εργαζομένων;

Οι απαντήσεις είναι προφανείς. Τουλάχιστον, για όσους επιμένουμε να μη τρώμε κουτόχορτο.