28 Ιουλίου 2018

Σαββατιάτικα (212) - του σεβασμού και της σιωπής

*** Σήμερα δεν έχει ατάκες. *** Όπως έγραψε στο #Yunanistan μια τουρκάλα, σήμερα έχει μόνο "σεβασμό και σιωπή". *** Όχι, δεν είναι θλίψη. *** Η θλίψη είναι ενστικτώδης αντίδραση της στιγμής. *** Τώρα πια είναι οργή. *** Κοινή και γενική, χωρίς ονοματεπώνυμα. *** Ολόκληρη βδομάδα προσπαθώ να βρω κάτι έξυπνο για το σημερινό κείμενο αλλά είναι αδύνατο. *** Πάνω στα αποκαΐδια και στους νεκρούς δεν υπάρχει χώρος για εξυπνάδες. *** Τέλος πάντων, ο χρόνος κυλάει αδυσώπητα. *** Κι η ζωή περνάει δίχως να κοιτάει την δική σου μελαγχολία. *** Εικοστός πρώτος αιώνας κι ακόμη βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή το ρητό "από την ζωή στον θάνατο είν' ένα μονοπάτι". *** Το μονοπάτι που δεν άφησαν ανοιχτό προς την θάλασσα αυτοί που έφραξαν με μαντρότοιχους τις ακτές. *** Εικοστός πρώτος αιώνας κι όποιος γλιτώνει από τις φωτιές σήμερα, πνίγεται από ένα μπουρίνι αύριο. *** Από τον Στρατηγό Άνεμο στην Ναύαρχο Βροχή. *** Ο Πτέραρχος Εγκέλαδος λείπει, για να αποδειχτεί πόσο δίκιο είχε ο Αμβρόσιος που είπε ότι θα μας καταστρέψει ο θεός λόγω της άθεης κυβέρνησής μας. *** Σκατοψυχώτατε μπασκινότραγε, κάλλιο άθεος παρά θεομπαίχτης. *** Και νά 'ταν μόνο αυτός ο καργιόλης... *** Ιερεμίας, επίσκοπος Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως: "Η αιτία της καταστροφικής πυρκαγιάς είναι οι αμαρτίες μας." *** Αυτός, τουλάχιστον, δεν τα έρριξε όλα στην κυβέρνηση. *** Ιερεμίας: "Να ευχηθούμε υπέρ αναπαύσεως των θανατωθέντων υπό του πυρός, αν και ο μαρτυρικός τους θάνατος υπήρξε εξιλεωτικός γι᾽ αυτούς." *** Ο Καλαβρύτων είναι κατακάθι, ο Γόρτυνος απλώς τό 'χει χαμένο. *** Είδατε την συνέντευξη Πατούλη την ώρα της καταστροφής για το τι θα έκανε με τις φωτιές αν ήταν δήμαρχος Μαραθώνα; *** Τώρα, περιμένω συνέντευξη Ψινάκη για το
"Κάθε εθνικότητας"... Ακούς, Αμβρόσιε;
τι θα έκανε με τις πλημμύρες αν ήταν δήμαρχος Αμαρουσίου." *** Δανεικά τ' αλεύρια, Γιώργο μου. *** Έχει η ζωή γυρίσματα, η πουτάνα. *** Πατούλης: "Αποκλειστικά υπεύθυνη η Περιφέρεια για τις πλημμύρες στο Μαρούσι." *** Άει στον διάολο, Γιώργο μου. *** Η Περιφέρεια μπάζωσε το ρέμα στην Σαπφούς για να το κάνει αμαξοστάσιο; *** Και πού είσαι, Γιώργο μου, ακούς που έχω ένα μυστικό να σου πω; *** Στο Μαρούσι δεν γίνονται ρέματα οι δρόμοι όταν βρέχει. *** Στο Μαρούσι οι δρόμοι ΗΣΑΝ ρέματα πριν γίνουν δρόμοι. *** Πρετεντέρης, Μέγκα, 24/1/2014: "Δεν φταίμε εμείς αν αυτοί οι άνθρωποι παίρνουν τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, μπάινουν σε μια βάρκα Γενάρη μήνα και, προφανώς, πνίγονται." *** Κυρ-Γιάννη μου, κατάλαβες τώρα πόσο εύκολο είναι να βουτήξεις στην θάλασσα όταν σε πνίγει η απελπισία; *** Ακόμη κι αν ξέρεις ότι από κάτω σου υπάρχουν βράχια και μάλλον θα σκοτωθείς; *** Κώνστας: "Αν έχασες τον άνθρωπό σου ή καταστράφηκε η περιουσία σου, μη στενοχωριέσαι γιατί σε διορίζουν στο δημόσιο." *** Χρήστο, προοδεύεις. *** Από σκέτο μουνόπανο έγινες σκατόψυχο μουνόπανο. *** Και εις ανώτερα, βρε. *** Ανδριανόπουλος: "Που ειναι οι συλλογικοτητες, οι ΜΚΟ, οι αλληλεγγυοι και οι Ρουβικωνες να βοηθησουν τα θυματα της πυρκαγιας;" *** Εκτός από πρόβλημα με τους τόνους έχεις πρόβλημα και με τα μάτια σου, Ανδρέα; *** Δίπλα σου ήσαν,καλέ, δυο μέτρα πιο κει από σένα, πώς και δεν τους είδες; *** Βρε μαλάκα, αυτοί εκεί ήσαν αλλά πώς να τους δεις αφού εσύ δεν ήσουν; *** Εσύ βοηθάς από την καρέκλα τού γραφείου σου. *** Νέα μορφή αλληλεγγύης από τον Ανδριανόπουλο: το καρεκλάτο. *** Σήμερα την γλίτωσες με ένα σκέτο "βρε μαλάκα", επειδή δεν έχω διάθεση για πολλά-πολλά. *** Αυτό που ο κόσμος καιγόταν και ο Υποφάντης έβγαζε σέλφι με τους σπόνσορες της εκπομπής του, για πόσες ροχάλες είναι; *** Υποφάντης: "Την  βγάλαμε γιατί μπορεί να ήταν η τελευταία μας αλλά πού να καταλάβεις βρε γίδι;" *** Ογδόντα εφτά άνθρωποι κάηκαν και κανένας δεν σκέφτηκε να ανεβάσει μια σέλφι στο Ίνστα, να μαζέψει λάικ. *** Μόνο ο Υποφάντης. *** Δυστυχώς,
Αμβρόσιε, κάποιοι πιστεύουν ότι οι πρόσφυγες δεν καίγονται. Χάρισμά σου.
τζάμπα η σέλφι, Νίκο μου, αφού δεν κάηκες τελικά. *** Αυτοπυρπολήσου, να δικαιωθείς. *** Εμείς θα κάνουμε την καρδιά μας πέτρα και θα αντέξουμε με ένα καθοίκι λιγώτερο στην ζωή μας. *** Σκάι: "Βλέπουμε σε ζωντανή σύνδεση τον κύριο Μητσοτάκη στο Μάτι, να συνομιλεί με διασώστες..." *** Πάμε παρακάτω: "Σημειώνεται ότι ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε να μην γίνει τηλεοπτική κάλυψη της επίσκεψής του." *** Μια χάρη ζήτησε ο αυριανός πρωθύ κι αυτό το βρομοκάναλο δεν του την έκανε. *** Και τον έβγαλε και λάιβ, για να μη κοπεί σε μοντάζ το "πού την πάτε την μαϊμού ρε;" που ακούστηκε από κάποιον πολίτη. *** Σπέκουλα ακόμα και πάνω στις στάχτες. *** Είπαμε κι εμείς να κάψουμε τον Σκάι και τελικά κάηκε η υπόλοιπη Αττική πλην του Σκάι. *** Και μετά σου λένε ότι υπάρχει θεός. *** Και ο Σταύραξ δίχως κάμερες πήγε στα καμμένα. *** Έτσι, από αγνό ενδιαφέρον για τον χειμαζόμενο συνάνθρωπο. *** Οι φωτογραφίες και τα βίντεο που κυκλοφορούν, έχουν τραβηχτεί κρυφά, από πράκτορες της Μοσάντ, που θέλουν να τον προβοκάρουν. *** Άγνωστος στην κάμερα του Σκάι: "Ενδιαφερθείτε για το τι θα γίνει αύριο αν βρέξει απόψε, αντί να δείχνετε νεκρούς και αίμα, αυτό είναι ανθρωποφαγία." *** Σιγά που κατάλαβε η έγκριτη: "Φοβάστε για τις πλημμύρες;" *** Απάντηση-κόλαφος: "Φοβάμαι για τον τρόπο που χειρίζεστε το θέμα." *** Νοκ-άουτ. *** Χρυσέ μου άνθρωπε, μπήκες στην καρδιά μου κι ας μη σε ξέρω. *** e-nikos: "Σοκαριστική αποκάλυψη: πατέρας ακύρωσε την βάφτιση του μωρού του που πέθανε στην φονική πυρκαγιά." *** Σοκ επειδή ο φουκαράς δεν θα βαφτίσει το νεκρό μωρό του; *** Ήμαρτον. *** Παλιά κινδυνεύαμε από τον μανιακό δολοφόνο με το τσεκούρι. *** Στον αιώνα μας κινδυνεύουμε από τον μαλάκα δημοσιογράφο με το μικρόφωνο και την πέννα. *** "Αν το δηλώσεις μπορείς να το σώσεις", μας λέγανε. *** "Πλήρωσε να το νομιμοποιήσεις", μας λέγανε. *** Το δηλώσαμε, το πληρώσαμε, το νομιμοποιήσαμε αλλά δεν το σώσαμε. *** Κάηκε το ρημάδι. *** Ρε παιδιά, όταν κάτι απαγορεύεται, υπάρχει λόγος που απαγορεύεται. *** Με ποια
Όχι, δυστυχώς, δεν είναι σκηνή από ταινία του Αγγελόπουλου...
λογική ο παράς μπορεί να εξαφανίσει τους λόγους μιας απαγόρευσης; *** Κωνσταντοπούλου: "Για τις εθνικές τραγωδίες δεν ευθύνεται ο καιρός." *** Συμφωνώ, Ζωή μου. *** Ευθύνεται ο κακός μας ο καιρός. *** Αλλά τί θες να κάνουμε; *** Αντιπυρικά και αντιπλημμυρικά έργα είναι απαράδεκτα, καθ' όσον δεν υπάρχει ιδιώτης να τα πάρει αφού δεν προσφέρονται για κέρδος, όπως οι εθνικές οδοί με τα διόδια. *** Να εφαρμόσουμε τον νόμο γκρεμίζοντας τα αυθαίρετα είναι αντικοινωνικό. *** Να απαγορέψουμε το φράξιμο των ακτών και την εκμετάλλευσή τους είναι αντιαναπτυξιακό. *** Να επιβάλλουμε την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων είναι δαπανηρό. *** Οπότε, σκάσε και πυρπολήσου, σκάσε και πνίξου. *** Πάντως, για τα κοντά τέσσερα εκατομμύρια αυθαίρετα σε όλη την χώρα, δεν φταίει μόνο ετούτη η κυβέρνηση. *** Με τούτη την κυβέρνηση δεν χτίζονται σπίτια. *** Κατάσχονται σπίτια. *** Ο άλλος συγκινήθηκε επειδή το μόνο που σώθηκε από το καμμένο σπίτι του ήταν η εικόνα της παναγίας. *** Ρε περίεργα πράγματα με τις θρησκείες... *** Την ώρα που ο θεός μάς καίει επειδή είμαστε άθεοι και αμαρτωλοί, η παναγία νοιάζεται μόνο για την εικόνα της. *** Μήπως να ξαναβλέπαμε μερικά πράγματα, παιδιά, επειδή κάτι δεν μου κάθεται καλά; *** Ογδόντα εφτά άνθρωποι κάηκαν κι εμείς δεν λέμε να σοβαρευτούμε λίγο. *** Ογδόντα εφτά δεν κατάφεραν να γλιτώσουν και κάηκαν. *** Ο Μάνος Ελευθερίου, που ήθελε να καεί, αναγκάστηκε να πάει στην Βουλγαρία για να το πετύχει. *** Ναι, ρε Θανάση, και στην Σοβιετική Ένωση πιάνανε φωτιά τα δάση. *** Μόνο που εκεί δεν τις έβαζε ανθρώπινο χέρι. *** Αφού η γη δεν ήταν εμπόρευμα, ποτέ και κανείς δεν έβαλε φωτιά για να κάνει το δάσος οικόπεδα. *** Αληθεύει ότι διαμαρτυρήθηκαν από τον Σκάι ότι δεν τους επετράπη να χρησιμοποιήσουν drone για να δείξουν εικόνες από ψηλά; *** Πείτε τους ότι η νομοθεσία απαγορεύει την πτήση drone όταν γίνονται διασώσεις μέσω αέρος. *** Παρεμπιπτόντως, τι παραπάνω θα πρόσφερε στην ενημέρωσή μας το drone; *** Παιδιά, εδώ είχαμε να κάνουμε με πραγματικές φωτιές. *** Όχι με σκηνοθετικά κόλπα από χολλυγουντιανές σάχλες. *** Αλλά, θα μου πείτε, αν δεν ήμασταν εμείς ζώα, θα ευδοκιμούσαν κανάλια σαν τον Σκάι; *** Ειδησούλα που
 Όταν στην αιμοδοσία υπάρχει ουρά, υπάρχει ελπίδα. Θριάσιο, 24/7/2018.
χάθηκε: κρατούμενοι στον Κορυδαλλό φτιάχνουν ψωμί και το στέλνουν στους πυρόπληκτους. *** Ακούς τι κάνουν οι αμαρτωλοί, Αμβρόσιε; *** Μπογδάνος: "Αν μέναμε δυο χρόνια χωρίς ΕΡΤ, θα είχαμε 24 Κανανταίρ παραπάνω." *** Κωνσταντίνε, αν τα κανάλια κι οι σταθμοί που σε πληρώνουν, πλήρωναν τις άδειές τους και τα τέλη τους κανονικά, πόσα Κανανταίρ θα είχαμε; *** Ούτε να σε διαολοστείλω δεν έχω κουράγιο τέτοιες ώρες, βρε αλήτη. *** Όχι, ρε Θανάση, δεν λέω ούτε να αδιαφορήσουμε ούτε να μη δείξουμε αλληλεγγύη στα θύματα. *** Λέω πως, μαζεύοντας μακαρόνια και πουκάμισα, δεν λύνουμε ριζικά κανένα πρόβλημα. *** Απλώς αγοράζουμε άλλοθι ανθρωπιάς. *** Κωστέτσος: "Να συνεννοηθούμε όλοι οι έλληνες μαζί, μέσω διαδικτύου, να λιβανίσουμε ταυτόχρονα όλη την Ελλάδα απ' άκρη σ' άκρη." *** Τόσοι και τόσοι είπανε την μαλακία τους τούτες τις ημέρες, ας πει κι ο Βασίλειος την δική του. *** Λυπάμαι που σήμερα δεν κατάφερα να σας κάνω έστω να χαμογελάστε. *** Σας το είπα από την αρχή ότι σήμερα δεν έχω διάθεση για εξυπνάδες. *** Όχι πως δεν θα τα κατάφερνα αν το πάλευα. *** Τόσοι και τόσοι που έκαναν πλάκα με την Ζωζώ και το καμμένο σπίτι της στην Κινέττα ή με τον Κωλόχαρτο και το εμπάργκο τού ΣυΡιζΑ στον Σκάι, είναι καλύτεροι από μένα; *** Ή νομίζετε ότι θέλει πολύ μυαλό για να κάνεις λογοπαίγνια με το Μάτι και με τις φωτιές; *** Μυαλό θέλει να ΜΗ κάνεις πλάκα με πράγματα που δεν σηκώνουν πλάκα. *** Ούτε ατάκες ούτε παιχνίδια με φωτοκουίζ και "Ευτυχισμένα χρόνια" έχουμε σήμερα. *** Πλακίτσες και παιχνιδάκια το άλλο Σάββατο, από την εξοχή. *** Πάντως, δεν θα σας αφήσω χωρίς μουσική. *** Μετά από τέτοια πρωτόγνωρη καταστροφή, διάλεξα ένα άλμπουμ το οποίο είμαι σίγουρος πως πρώτη φορά το ακούτε οι περισσότεροι. *** Για να μη πω ότι πρώτη φορά ακούτε και το συγκρότημα. *** Με ιδιαίτερη ευχαρίστηση, λοιπόν, σας παρουσιάζω τους σκοτσέζους The Incredible String Band και το αριστουργηματικό άλμπουμ τους "The Hangman's Beautiful Daughter", που κυκλοφόρησε πριν μισό αιώνα ακριβώς. *** Αν με ρωτήσετε τι είδους μουσική είναι αυτή, θα σας πω ψυχεδελική φολκ αλλά δεν έχουν σημασία οι ταμπέλες. *** Όση ώρα εγώ θα φορτώνω τις αποσκευές στο αυτοκίνητο, εσείς ξεκουράστε τα αφτιά σας. *** Τις επόμενες εβδομάδες θα τα λέμε από τούτη την γωνιά κάθε Σάββατο μόνο. *** Πόσες εβδομάδες θα είναι αυτές; *** Θα δούμε. *** Να περάσετε όμορφα και το σαββατοκύριακο αλλά και όλο το υπόλοιπο καλοκαίρι. *** Keep in touch, alligators! ***

25 Ιουλίου 2018

Στιγμιότυπα... στις αντανακλάσεις των πυρκαγιών

Πάτρα, χτες το απομεσήμερο. Οδός Καρόλου, έξω από τον Ερυθρό Σταυρό. Απλός κόσμος φέρνει σακκούλες και χαρτόκουτα με εφόδια για τα θύματα των πυρκαγιών. Ό,τι μπορεί ο καθένας: τρόφιμα, νερό, γάζες, φάρμακα... Ο πιτσιρικάς που κατηφορίζει με το σκέιτμπόρντ του, δεν είναι πάνω από 12 χρόνων. Σταματάει στο απέναντι πεζοδρόμιο, παίρνει παραμάσχαλα το σκέιτμπορντ και κοιτάζει δειλά. Κάποια στιγμή πλησιάζει έναν ερυθροσταυρίτη.

- Μαζεύετε πράγματα γι' αυτούς που κάηκαν;
- Ναι
- Γάλατα παίρνετε;
- Ναι, αρκεί να είναι μακράς διαρκείας για να διατηρούνται.
- Δηλαδή, γάλα σε κονσέρβα κάνει;
- Κάνει.

Ο πιτσιρικάς δείχνει ικανοποιημένος από την απάντηση. Αφήνει κάτω το σκέιτμπορντ, βάζει τα χέρια στις τσέπες τού παντελονιού του, βγάζει δυο κονσέρβες συμπυκνωμένο γάλα και τις δίνει στον ερυθροσταυρίτη. Ύστερα ανεβαίνει πάλι στο σκέιτμπόρντ του και συνεχίζει το κατηφόρισμά του προς την παραλία...

------------------------------------------------------------


Στο μεταξύ, στο Twitter τούτη την ώρα οι τούρκοι έχουν αναδείξει τον τόπο #Yunanistan παγκοσμίως πρώτο σε επισκεψιμότητα. Σ' αυτό τον τόπο, ο απλοί τούρκοι πολίτες στέλνουν μηνύματα συμπαράστασης σε μας, τους έλληνες γείτονές τους, για το κακό που μας βρήκε. Από κοντά, δημιουργήθηκαν κι άλλοι παρόμοιοι τόποι από τούρκους σε όλον τον κόσμο (#YunanistanYanıyor, #YunanistanaYardımEdelim, #GeçmişOlsunKomşu κλπ). Σημειωτέον ότι πολλοί προσπαθούν να γράψουν τα μηνύματά τους στα ελληνικά, για να τους καταλαβαίνουμε. Κάποιοι καταφεύγουν σε αυτόματο μεταφραστή. Είναι η πρώτη φορά που η αυτόματη μετάφραση μου φαίνεται κάθε άλλο παρά άθλια...

------------------------------------------------------------

"Η σκέψη μας είναι κοντά στα θύματα της εθνικής τραγωδίας που βιώνει η κοινωνία μας", δήλωσε ο Θεόδωρος Βενιάμης, πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών.

Συγγνώμη, πρόεδρε. Από την σκέψη των ελλήνων εφοπλιστών, προτιμώ χίλιες φορές την σκέψη των απλών τούρκων πολιτών.

------------------------------------------------------------

Αμβρόσιε, έχω και για σένα να πω μια κουβέντα. Και μάλιστα, θα απευθυνθώ στους αναγνώστες αυτού του ιστολογίου, χρησιμοποιώντας τα δικά σου λόγια:

"Όπου συναντάτε τον Αμβρόσιο, να τον φτύνετε!"

Μη μου κάνεις μήνυση. Άδικα θα ξοδευτείς. Υπάρχει δεδικασμένο και θα αθωωθώ.

24 Ιουλίου 2018

Παγκόσμιο χρέος: με φόρα για τα 250 τρισ. δολλάρια!

Στις αρχές Ιουλίου, το Ινστιτούτο για την Διεθνή Οικονομία (Institute of International Finance - IIF) έδωσε στην δημοσιότητα την έκθεσή του περί παγκόσμιου χρέους για το πρώτο τρίμηνο του 2018 Global Debt Monitor - July 2018 (*). Τα στοιχεία τής έκθεσης είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά και προκάλεσαν παγκοσμίως αντιδράσεις σε όλα τα επίπεδα. Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι το παγκόσμιο χρέος αυξήθηκε κατά 11,1% μέσα σε έναν μόλις χρόνο, σκαρφαλώνοντας στα 247 τρισ. δολλάρια. Το τεράστιο αυτό ποσό προκαλεί δέος αλλά και τρόμο, αν ιδωθεί ως ποσοστό επί του παγκόσμιου ΑΕΠ: 318%! Δηλαδή, χρωστάμε ως ανθρωπότητα πάνω από τρεις φορές τον πλούτο που παράγουμε σε έναν χρόνο!

Το παγκόσμιο χρέος σε τρισ. δολλάρια ανά πέντε χρόνια  (Q1: Α' τρίμηνο)

Είναι σαφές ότι η κατάσταση βρίσκεται σχεδόν εκτός ελέγχου και το παραπάνω διάγραμμα από την εν λόγω έκθεση είναι ενδεικτικό. Μέσα σε δεκαπέντε χρόνια, αυξήθηκαν τα χρέη κατά 150 τρισ. δολλάρια (βλ. επόμενο διάγραμμα του Bloomberg, κατά μέσο όρο 10 τρισ. ετησίως) ως εξής:
- των νοικοκυριών από 20 σε 47 τρισ. δολλάρια (ποσοστό 135%)
- των κυβερνήσεων από 23 σε 67 τρισ. δολλάρια (ποσοστό 191,3%)
- των επιχειρήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα από 30 σε 61 τρισ. δολλάρια (ποσοστό 103,33%)
- των λοιπών επιχειρήσεων από 26 σε 74 τρισ. δολλάρια (ποσοστό 184,62%).

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσης, ο διευθύνων σύμβουλος του IIF Χουνγκ Τραν, δεν δίστασε να δηλώσει ότι "ο ρυθμός [αύξησης του χρέους] αποτελεί πράγματι λόγο ανησυχίας" ενώ εκτίμησε ότι "η ποιότητα της πιστοληπτικής ικανότητας έχει επιδεινωθεί ραγδαία". Για να εξηγήσει καλύτερα την τελευταία του φράση, ο Τραν πρόσθεσε ότι ο ταχύς ρυθμός αύξησης του χρέους σημαίνει πως κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και ιδιώτες θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόβλημα με τις αποπληρωμές τους ή απλώς να επιβαρυνθούν δυσανάλογα από τόκους.

Το IIF δεν περιορίζεται σ' αυτές τις γενικεύσεις. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι, με την παγκόσμια οικονομία να μη μπορεί να βγει πειστικά από την ύφεση και με τα επιτόκια των ΗΠΑ να αυξάνονται, οι ανησυχίες για πιστωτικό κίνδυνο επιστρέφουν ακόμη και σε ανεπτυγμένες οικονομίες, όπως των ΗΠΑ ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το υψηλό χρέος δεν είναι εξ ορισμού επικίνδυνο, εφ' όσον η οικονομία αναπτύσσεται και μπορεί να το αναχρηματοδοτήσει. Από την στιγμή, όμως, που το χρέος διογκώνεται με αισθητά ταχύτερο ρυθμό από την οικονομία ενώ, παράλληλα, τα επιτόκια του δολλαρίου ανεβαίνουν αισθητά, είναι δεδομένο ότι η εξυπηρέτηση του χρέους γίνεται ολοένα και δυσκολώτερη ενώ αυξάνεται η πιθανότητα αθετήσεων πληρωμών.

Ενδιαφέρον έχει η παρατήρηση που έκανε η υποδιευθύντρια του IFF Σόνια Γκιμπς ότι "τα κρατικά χρέη είναι μεγαλύτερα απ' όσο ήσαν προ κρίσεως, όπως επίσης και τα χρέη των επιχειρήσεων", τονίζοντας ότι αυτό το φαινόμενο σε συνδυασμό με τα αυξανόμενα επιτόκια αυξάνουν το κόστος χρηματοδότησης και, κατ' επέκταση, τον κίνδυνο κρίσεων. Στο ίδιο μήκος κύματος μίλησε και η  διεθύνουσα σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, η οποία τόνισε ότι "καθώς τα επιτόκια να αυξάνονται, η προσοχή μας στην βιωσιμότητα του χρέους πρέπει να είναι μεγαλύτερη".

Η έκθεση του IIF προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στις περιπτώσεις χωρών, οι οποίες έχουν υψηλά ποσοστά χρεών σε ξένο νόμισμα, κυρίως δε σε πολιτειακό δολλάριο. Καθώς το δολλάριο όσο πάει και ακριβαίνει, η εξυπηρέτηση αυτών των χρεών γίνεται όλο και πιο δυσβάστακτη. Και η κατάσταση χειροτερεύει από την αύξηση των επιτοκίων της Fed (το βασικό επιτόκιο έφτασε ήδη το 2% έναντι του 0,25% όπου βρισκόταν τον Δεκέμβριο του 2015). Στην πιο δύσκολη θέση βρίσκεται η Τουρκία, το χρέος της οποίας σε ξενο νόμισμα φτάνει το 70% του ΑΕΠ της. Καθώς η τουρκική λίρα βρίσκεται εδώ και πολλούς μήνες σε ελεύθερη πτώση, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η χώρα δεν θα αποφύγει την οικονομική κατάρρευση.

Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι δεύτερη στην συγκεκριμένη λίστα, αμέσως μετά την Τουρκία, βρίσκεται η Ουγγαρία, τέταρτη είναι η Πολωνία και ένατη η Τσεχία. Δηλαδή, μέσα στην δεκάδα των χωρών που αντιμετωπίζουν υψηλό χρηματοπιστωτικό κίνδυνο λόγω χρεών σε ξένο νόμισμα, φιγουράρουν τρεις χώρες τής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προσωπικά, αν και προς το παρόν δεν μπορώ να το αναλύσω, το στοιχείο αυτό έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και προτίθεμαι να το παρακολουθήσω. Όντως θα είχε ενδιαφέρον να βλέπαμε πώς θα αντιδρούσε η Κομμισσιόν αν κάποιο μέλος της εκτός ευρωζώνης αντιμετώπιζε ορθοστατικά οικονομικά προβλήματα.


Καταλαβαίνω ότι το σημερινό θέμα είναι κάπως βαρύ και δεν ενδείκνυται για καλοκαίρι, οπότε σταματώ εδώ. Επίσης, καταλαβαίνω ότι, τούτη την στιγμή, η τραγωδία με τις φωτιές στην Αττική απασχολεί τον αναγνώστη πολύ περισσότερο από μια έκθεση ενός οικονομικού ινστιτούτου, όσο σημαντική κι αν είναι αυτή. Κατά συνέπεια, αφήνω προς το παρόν αναπάντητο το πολύ λογικό ερώτημα που φέρνουν στα χείλη των απλών πολιτών όσα γράψαμε παραπάνω: "αφού όλοι... κράτη ιδιώτες και επιχειρήσεις... αφού όλοι μα όλοι χρωστάνε, σε ποιόν χρωστάνε επί τέλους;". Θα το κουβεντιάσουμε από Σεπτέμβρη.

-----------------------------------------------------------
(*) Η πρόσβαση στα στοιχεία επιτρέπεται μόνο σε εγκεκριμένα μέλη. Δυστυχώς, η διαδικασία έγκρισης είναι αφ' ενός μεν εξαιρετικά χρονοβόρα αφ' ετέρου δε πρακτικά αδύνατη στο ευρύ κοινό.

21 Ιουλίου 2018

Σαββατιάτικα (211) - τα αξύριστα

*** Άλλοι γένια επιθυμούν κι άλλοι τά 'χουν και τα φτυουν. *** Κούλη, παράκουσες. *** Στον αγύριστο σε στείλανε, όχι στον αξύριστο. *** Αφού, όμως, δεν είχες τα ξυριστικά σου, καλά έκανες και δεν ξυρίστηκες. *** Δηλαδή, τί θέλανε οι άσχετοι; *** Να πας σε μπαρμπέρικο ή να πάρεις Μπικ από το περίπτερο; *** Κι εγώ τα ίδια είμαι, μη νομίζεις. *** Όταν απολύθηκα, ξέχασα τα ξυριστικά μου στην μονάδα κι από τότε δεν με έχει δει ξυρισμένο ούτε ο παπάς που με πάντρεψε. *** Τι παναπεί δεν είναι θέμα για κουβέντα τα γένια του Κούλη; *** Αφού έχουν πάει όλοι διακοπές και δεν αμολάνε μαλακίες δώθε-κείθε, με τι να ασχοληθούμε; *** Με τ' αρχίδια του Καράμπελα; *** Εκειός που το κερί βαστά, τα γένια του τα καίει. *** Τώρα που είπα αρχίδια, δεν φαντάζομαι να μη στείλατε συχαρίκια στον Κούλη, που αναγορεύτηκε επίτιμος δημότης Οροπεδίου, ε; *** Μη δίνετε σημασία που ο δήμαρχος Οροπεδίου είπε πως δεν είχε ιδέα για τέτοια αναγόρευση. *** Η άχρηστη γραμματέας τού πρόεδρου φταίει, που δεν ενημέρωσε εγκαίρως τον δήμαρχο. *** Κούλη, άλλαξέ την. *** Θα μου πεις ότι δεύτερη Κοκκόλα δεν γεννιέται αλλά σίγουρα θα βρεις κάτι καλύτερο. *** Α, με την ευκαιρία, άλλαξε και τον Κυρανάκη από αναπληρωτή εκπρόσωπο τύπου. *** Έχει μπερδέψει τις μαλακίες με τα επιχειρήματα. *** Κυρανάκης, υπέρ της κατάργησης του οκτάωρου: "Ξέρετε πόσα παιδιά δουλεύουν 12 ώρες χωρίς να τις πληρώνονται;" *** Δηλαδή, Κώστα μου, εξαλείφουμε την παρανομία νομιμοποιώντας το αδίκημα; *** Ότι αν γίνει νόμιμο το 12ωρο, αυτά τα παιδιά θα πληρώνονται κανονικά; *** Στο Χάρβαρντ πήγες κι εσύ, λεβέντη μου; *** Γιατί κάτι τέτοιες παπαριές κάτι τέτοιοι τις
Μπουλουκάκος είσαι αλλά μας πέθανες στην αγωνία!
λένε. *** Σπανός ξυράφι γύρευε κι η γρα η βάβω άντρα. *** Ξαφά: "Αντίθετα με όσα ισχυρίζεται ο κ. Τσίπρας, αντικοινωνική και αντιαναπτυξιακή θα ήταν η ΜΗ περικοπή των συντάξεων." *** Ώπα, Μιραντάκι, γιατί βραχυκύκλωσα! *** Είναι κοινωνικό μέτρο το κόψιμο των συντάξεων; *** Ξαφά: "Είναι κοινωνικά δίκαιο οι παλιοί συνταξιούχοι να παίρνουν 1.242 ευρώ και οι νέοι 918;" *** Όχι, βέβαια! *** Κάνε, λοιπόν, 324 ευρώ αύξηση στους νέους, να αποδώσεις δικαιοσύνη. *** Δεν έμαθες στο πανεπιστήμιο ότι ισότητα επιτυγχάνεται και προς τα πάνω; *** Σοβαρές σπουδές έχεις κάνει κι εσύ, μαντάμ καργιολία. *** Μήπως (για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης πάντα!) να απολύσουμε και όσους δουλεύουν, επειδή κάποιοι είναι άνεργοι; *** Άει στον διάολο, μαλακομπούκωμα. *** Είναι πολλοί μπαρμπέρηδες για του σπανού τα γένια. *** Από την Ευγενία των ορέων (και των αγριοκάτσικων) στην Ευγενία των θαλασσών. *** Μανωλίδου: "Νενικήκαμεν! Η εμπειρία επάνω στην τριήρη ήταν μοναδική!" *** Είπε η Ευγενία και έπεσε με απαράμιλλη μαεστρία στην θάλασσα. *** Μωρή, τι "νενικήκαμεν"; *** Στον Μαραθώνα νενικήκαμεν. *** Στην Ψυττάλεια πεπνιγήκαμεν. *** Ο τελευταίος που έπεσε από τριήρη στην θάλασσα πριν από σένα, ήταν ένας Πέρσης στην Σαλαμίνα πριν 2498 χρόνια! *** Αυτός ο Σαρωνικός... να μη μπορεί να γλιτώσει από την μόλυνση με τίποτε! *** Κατά τα γένια και τα χτένια, κατά τα σκατά και το φτυάρι. *** Αγαναχτήσατε κι εσείς που αθωώθηκαν οι μπάτσοι για το ματσούκι που έρριξαν το καλοκαίρι του '11 στους αγαναχτημένους; *** Βρε, που να μη σας πω, στις ΗΠΑ αθωώνονται οι μπάτσοι που σκοτώνουν χάριν γούστου κι εσείς θέλατε καταδίκη για ένα μπερντάχι; *** Τι διάολο τους δίνουμε ρόπαλα και χημικά αν είναι να μη τα χρησιμοποιούν; *** Θα σας ακούσουν οι μαύροι στην Τραμπία και θα γελάνε. *** Και πού θα έβαζα τόσα πράγματα που ψώνισα, αφού δεν είχε χώρο η κατάψυξη, ρε γυναίκα; *** Αυτό να μου πεις και άσε την μουρμούρα ότι έφαγα όλο το παγωτό μόνος μου. *** Και σιγά το πολύ παγωτό, δηλαδή. *** Τί να φας και τί ν' αφήσεις από 450 γραμμάρια μπωλάκι; *** Με το προβατοψάλιδο τα γένια μη κουρεύεις. *** Όχι βρε κακόπιστοι, δεν έφαγα όλο το παγωτό για να μη φάει κι η γυναίκα μου. *** Αυτά τα κάνει
Ολόπλευρη ενημέρωση: αύριο, μεθαύριο, κάποτε...
μόνο η Μπέρμπερρυ, που καίει τα απούλητα ρούχα για να μη τα φορέσουν τίποτε λιγδίτες. *** Στάχτη και Μπέρμπερρυ τα κάνει. *** Και τί να κάνει, δηλαδή; *** Να τα δώσει στον Πίπη τον "μανούλα μου" ή στον Σίμο τον "τσιμπιρλίου", για να κυκλοφορούν με Μπέρμπερρυ και ξυπόλυτοι; *** Να τους δω κι εγώ, που έσκασα 1.690 για τρενσκότ και 650 για κασκόλ και να φλιπάρω; *** Βρε, μπας και νομίζετε ότι το προσωπικό στα ξενοδοχεία πολυτελείας τρώει από τις γκουρμεδιές που σαβουρώνουν οι αφράτοι; *** Κούνια που σας κούναγε, φτωχοί! *** Φαΐ ανάλογο της τάξης τους τρώνε και πολύ τους πέφτει κι αυτό. *** Οι γκουρμεδιές πετιούνται στα σκουπίδια. *** Άντρα μου, μου ήρθε αξιάδα, φερ' τα γένια σου να γνέσω. *** Το μάθατε ότι ξεκίνησαν περιοδεία ο Νταλάρας με τον Μαχαιρίτσα; *** Βέεεβαια! *** Τα κουρέλια τραγουδούν ακόμα. *** Με το που πέθανε ο Τζίμης... τσουπ, ξετσουτσούνισε ο Γιώργος. *** Από το Διδυμότειχο ξεκίνησε, σ' όλη την Ελλάδα θα απλωθεί καλοκαιριάτικα η αγχωμένη μαλακία. *** Μ' αρέσει που πήρατε στο ψιλό τούς Σκόρπιονς, ότι και καλά όλο την τελευταία τους συναυλία κάνουν και τελειωμό δεν έχουν. *** Βρε, όλα τα μεγάλα γκρουπ έτσι κάνουν. *** Δεν βλέπετε τους Πυξ-Λαξ, που όλο διαλύονται και διάλυση δεν έχουν; *** Παιδιά, συναυλία λέγεται όταν παρουσιάζεις την καινούργια σου δουλειά στον κόσμο. *** Όταν παίζεις τα ίδια και τα ίδια, δεν λέγεται συναυλία. *** Λέγεται αρπαχτή. *** Έφαγε όλα τα ψάρια, φτύνει και στα γένια μου. *** Μιας και τό 'φερε η κουβέντα, μάθατε ότι ο Στόκας άνοιξε μπητσόμπαρο στην Κορώνη; *** Κι επειδή το Babis δεν πάει για όνομα μπαρ, τό 'βγαλε Bibas. *** Καλές δουλειές, Μπάμπη μου, αλλά πες του Πλιάτσικα να μείνει μακρυά. *** Άμα αρχίσει να βάφει γαλάζια την θάλασσα, δεν θα σταυρώσεις πελάτη. *** Ψαριανός: "Θα ήθελα να διακηρύξουμε ότι θα στηρίξουμε την κυβέρνηση Μητσοτάκη, αρκεί να αποδεχτεί να ενσωματώσει πέντε προτάσεις μας." *** Μπράβο, ρε Γρηγόρη! *** Είδες πόσο ώριμα σκέφτεσαι τώρα που αποκήρυξες
Στο μεταξύ, στην Σάμο γίνονται πραγματάκια... (φωτο: Samy Paraga)
το αριστερό σου παρελθόν; *** Κάνε μου εμένα πέντε χάρες κι εγώ βάζω πλάτη να ξεσαλώσεις. *** Μπράβο και πάλι μπράβο! *** Όρσε πέντε κι από μένα! *** Μακρυά από σερνικό σπανό και μαλλιαρή γυναίκα. *** Πορτοσάλτε: "Ανέκαθεν ήταν διχαστική η αριστερά." *** Πες τα, να μαθαίνει ο κόσμος, Άρη μου! *** Από την εποχή τού '21 με τον Κωλέττη ίσαμε τον μεγάλο διχασμό του Βενιζέλου, όλο αριστερές καταστροφές. *** Δεν μου λες, επ' ευκαιρία, αυτή την εποχή είσαι δημοσιογράφος ή σε έχουν διαγράψει πάλι; *** Βέβαια και διαγραμμένος να μην είσαι, δημοσιογράφο δεν σε λένε. *** Τζήμερος: "Πόσο δίκιο είχε ο Μολιέρος όταν έλεγε ότι ένας σπουδαγμένος ηλίθιος είναι πιο ηλίθιος από έναν ασπούδαχτο ηλίθιο." *** Γι' αυτό δεν πήρες ακόμη πτυχίο Θάνο μου; *** Πάρτο βρε και μη φοβάσαι, αποκλείεται να γίνεις πιο ηλίθιος απ' όσο είσαι τώρα. *** Άφηκε ο Γιάννης γένια, η Γιαννάκαινα τον σέρνει. *** Έβγαλε καινούργιο βιβλίο η Λένα Μαντά και δεν μου το είπατε; *** Όχι βρε, το "Ήταν ένας καφές στη χόβολη" είναι επανακυκλοφορία. *** Το καινούργιο της θα λέγεται "Ήταν ένα αρνί στη σούβλα". *** Γιατί γελάτε, κύριοι; *** Είναι κακό που παρακολουθώ την σύγχρονη λογοτεχνία; *** Πραγματικά σύγχρονη, δηλαδή. *** Όχι σαν τους άλλους, που λέγονται "Σύγχρονη Εποχή" και ασχολούνται με συγγραφείς του προπερασμένου αιώνα. *** Ελάτε, ομολογήστε: θα την πέφτατε ποτέ σε θηλυκό που στην παραλία διαβάζει "Κράτος και Επανάσταση"; *** Είδατε που έρχεστε στα λόγια μου; *** Του ζαβού τού φταιν' τα γένια, της κοντής ψωλής οι τρίχες. *** Αληθεύει ότι ο Μόντριτς βγήκε καλύτερος παίκτης τού μουντιάλ; *** Πλάκα μου κάνετε; *** Τόσοι και τόσοι παίκτες παίξανε, παίκτη της Ρεάλ βραβεύσανε; *** Τότε να ευχαριστήσω διπλά τον θεό, που άνοιξε τους καταρράκτες του στην λήξη και τους έκανε όλους παπιά. *** Σχήμα λόγου είναι αυτό με τον θεό, ρε Θανάση. *** Κι αυτό το "ο θεός να σου δίνει φώτιση" που μου λες συχνά-πυκνά, σου έχω πει να το κόψεις. *** Δεν καταλαβαίνεις ότι θεία φώτιση δεν υπάρχει; *** Εσύ σαράντα χρόνια την περιμένεις και κοίτα τα χάλια σου. *** Κουλούρια φτιάχνει ο μυλωνάς τινάζοντας τα γένια. *** Φώφη: "Ο πατριωτισμός ήταν και είναι ο
Ευτυχισμένα χρόνια
βασικός χαρακτήρας της πολιτικής μας." *** Φωφώκα, να μας τα θυμίζεις αυτά γιατί έχουμε κοντή μνήμη ως λαός. *** Ξεχνάμε τις πατριωτικές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου τού Ανδρέα. *** Ξεχνάμε τις πατριωτικές ευχαριστίες του Σημίτη στους αμερικάνους. *** Ξεχνάμε το πατριωτικό πάρτυ στο χρηματιστήριο. *** Πιο πατριώτης από ΠαΣοΚ, πεθαίνεις. *** Τί δεν σας άρεσε στο φέρετρο-ψυγείο τού δεσπότη που κηδεύτηκε στην Λάρισα; *** Να τον αφήνανε να βρομίσει θέλατε, τόσες μέρες πεθαμένος; *** Τί παναπεί δεν μπορείτε να προσκυνάτε ψυγεία; *** Φέρτε μου ένα ψυγείο της Algida και θα σας δείξω πώς γίνεται. *** Εξυρίστηκε ο Γιάννος και κορδώνεται σαν χάνος. *** Πλάκα-πλάκα, με τα γένια και τις τρίχες βγάλαμε ολόκληρο σεντόνι και σήμερα. *** Αν και είχαμε μόνο λίγο Κούλη, λίγο Τζήμερο, λίγη Φώφη και καθόλου Κωλόχαρτο. *** Άντε, ρε παιδιά, γυρίστε από τις διακοπές σας και ξαναρχίστε τις δηλώσεις και τα τουίτ, να μη ζορίζεται η σάτιρα. *** Αν προσέξατε καλά το μουτράκι τού μπέμπη πιο πάνω, αποκλείεται να μην αναγνωρίσατε το χαρακτηριστικό ύφος τού μοναδικού "μαιτρ του σασπένς", του Άλφρεντ Χίτσκοκ. *** Φατσούλα ίδια κι απαράλλαχτη με του κυρίου τον οποίο βλέπετε στην τελευταία φωτογραφία να δίνει σκηνοθετικές οδηγίες στην Τίππι Χέντρεν και τον Σων Κόννερυ στα γυρίσματα της ταινίας "Μάρνι", το 1964. *** Εκείνη την χρονιά κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ ένας από τους θρύλους τής σόουλ μουσικής. *** Οι δυο πλευρές τού δίσκου διαρκούν μόλις μισή ώρα και κάτι δευτερόλεπτα αλλά αυτό το μισάωρο θεωρείται από τα πιο σημαντικά ημίωρα της σόουλ. *** Για χάρη σας, στο πλατώ τού πικάπ άρχισε ήδη να γυρίζει το "Pain In My Heart" του μεγάλου Otis Redding. *** Ακούστε το και αν δεν εκστασιαστείτε, το επόμενο Σάββατο θα σας βάλω Τερλέγκα. *** Και πάντα να θυμάστε ότι, όπως έλεγε ο Λουκιανός ο αρχαίος... *** ... Ει το τρέφειν πώγωνα δοκείς σοφίαν περιποιείν, και τράγος ευπώγων αίψ’ όλος εστὶ Πλάτων. *** Παναπεί: αν το να έχεις γένια νομίζεις ότι φέρνει σοφία, τότε και ο τράγος θα ήταν κανονικός Πλάτωνας. *** Να περάσετε ένα πολύ-πολύ όμορφο σαββατοκύριακο! ***

19 Ιουλίου 2018

Γιατί δεν επιστρέφει ο Καραμανλής

Ήξερα ότι στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας υπάρχουν κάποιοι που προσδοκούν την επιστροφή τού Κώστα Καραμανλή στην ενεργό πολιτική σκηνή. Εκείνο που δεν φανταζόμουν είναι ότι αυτοί οι "κάποιοι" δεν είναι καθόλου λίγοι. Αν, μάλιστα, προσθέσουμε κι εκείνους που είναι μεν σίγουροι ότι ο πρώην πρωθυπουργός θα παραμείνει στο παρασκήνιο αλλά θα ήθελαν να τον δουν να επιστρέφει, τότε μιλάμε για ένα σοβαρό ποσοστό οπαδών τής Νέας Δημοκρατίας που παραμένουν καραμανλικοί ως το κόκκαλο.

Λυπάμαι που θα στενοχωρήσω όλους αυτούς αλλά η απλή λογική λέει ότι ο Κώστας Καραμανλής θα συνεχίσει να μένει στην αφάνεια, τουλάχιστον για λίγα ακόμη χρόνια. Επαναλαμβάνω ότι αυτό το συμπέρασμα προκύπτει βάσει κοινής λογικής και δεν στηρίζεται στις μαντικές ικανότητές μου. Συνεπώς, μπορώ να το αναλύσω.

Αυτή την στιγμή δυο είναι τα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινή γνώμη: η οικονομία και το "μακεδονικό", όπως μάθαμε να αποκαλούμε το χρόνιο πρόβλημα με την ονομασία της γείτονός μας χώρας. Δυστυχώς για τους νοσταλγούς τού Κώστα Καραμανλή, ο πρώην πρόεδρος του κόμματός τους δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο στον αγώνα τους κατά της σημερινής κυβέρνησης, επειδή και στα δυο αυτά θέματα μάλλον η κυβέρνηση θα τον χρησιμοποιούσε ως όπλο. Αλλά ας γίνω σαφέστερος.

Σύνοδος ΝΑΤΟ, Βουκουρέστι, 3/3/2008. Στο μέσον ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και η υπουργός
εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη. Πίσω τους, ο Γιώργος Μεϊμαράκης και ο Θόδωρος Ρουσόπουλος.


Πριν δέκα χρόνια, στις 3 Απριλίου 2008, κατά την σύνοδο κορυφής τού ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, ο Κώστας Καραμανλής, ως πρωθυπουργός της Ελλάδας τότε και σε συνεννόηση τόσο με την υπουργό εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη όσο και με τον υπουργό άμυνας Γιώργο Μεϊμαράκη, άσκησε βέτο κατά της εισδοχής της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Αυτό είναι κάτι που το θυμόμαστε όλοι. Άλλωστε, φροντίζουν να μας το υπενθυμίζουν συχνά όσοι θέλουν να εξάρουν τον πατριωτισμό του Καραμανλή.

Εκείνο που φαίνεται να ξεχνούν οι περισσότεροι είναι μερικές μικρές αλλά σημαντικές λεπτομέρειες. Πράγματι, ο Καραμανλής είχε δηλώσει ξεκάθαρα από τις αρχές εκείνης της χρονιάς ότι δεν επρόκειτο να συμφωνήσει με την εισδοχή τής ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, αν δεν λυνόταν πρώτα το πρόβλημα με το όνομα της χώρας. Σε επίσημη δήλωσή του είχε πει: "Εμείς στηρίζουμε όλες τις χώρες που θέλουν να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και στο ΝΑΤΟ, εφ' όσον βεβαίως εκπληρούν τα κριτήρια. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση ένα απαρέγκλιτο κριτήριο είναι η επίλυση της εκκρεμότητας της ονομασίας με μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Εμείς έχουμε κάνει το βήμα και περιμένουμε κι από την άλλη πλευρά να το κάνει".

Ποια είναι η "αμοιβαία αποδεκτή λύση", που είχε κατά νου ο Καραμανλής; Μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Όπως παραδέχτηκε η υπουργός εξωτερικών, στις διαπραγματεύσεις έπαιζε δυνατά το όνομα "Νέα Μακεδονία", αν και η ίδια θα προτιμούσε το "Άνω Μακεδονία", ονόματα τα οποία ήμασταν πρόθυμοι να αποδεχθούμε. Αξίζει να θυμηθούμε εδώ ότι ο Καραμανλής είχε απορρίψει και τις πέντε προτάσεις τού τότε διαμεσολαβητή τού ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς (Συνταγματική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας, Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας, Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας και Δημοκρατία της Μακεδονίας - Σκόπια), λέγοντας: "Ονομασία που περιγράφει το ισχύον πολίτευμα της γειτονικής χώρας δεν είναι σύνθετη". Και είχε δίκιο.

Μιλώντας με τον πρέσβυ των ΗΠΑ Ντάνιελ Σπέκχαρντ, ο Καραμανλής ήταν σαφής: "Πρέπει να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση -η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ένα σύνθετο όνομα (όπως Νέα, Άνω, Βόρεια, οποιαδήποτε Μακεδονία) για διεθνή χρήση και ένα άλλο όνομα (π.χ. η συνταγματική ονομασία) για εσωτερική χρήση- πριν από την σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι αλλιώς η Ελλάδα δεν θα συμφωνήσει με την εισδοχή τής ΠΓΔΜ στην Συμμαχία".

Τι έκανε, λοιπόν, η σημερινή κυβέρνηση με την συμφωνία των Πρεσπών; Ο Καραμανλής ήθελε σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για χρήση στο εξωτερικό αλλά μέσα στην χώρα θα μπορούσε να χρησιμοποιείται το "Μακεδονία" σκέτο. Η κυβέρνηση υλοποίησε το πλάνο τού Καραμανλή, βελτιώνοντάς το μάλιστα ως προς το erga omnes: το "Βόρεια Μακεδονία" θα χρησιμοποιείται παντού, εντός και εκτός συνόρων. Εξ άλλου, ας μη μας διαφεύγει ότι και η σημερινή κυβέρνηση έχει ως αρχή της εκείνη που διατύπωσε το 2008 ο Καραμανλής: "στηρίζουμε όλες τις χώρες που θέλουν να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και στο ΝΑΤΟ". Μη ξεχνιόμαστε!

Αν το όπλο "Καραμανλής" παρουσιάζει πρόβλημα στην χρήση του επί του θέματος που λέγεται μακεδονικό, παθαίνει πλήρη αφλογιστία στην χρήση του επί του θέματος που λέγεται οικονομία. Το ενδεικτικό διάγραμμα που ακολουθεί είναι χαρακτηριστικό:


Ποτέ άλλοτε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τής χώρας δεν είχε πλησιάσει καν τα δυσθεώρητα βάθη που έφτασε επί ημερών διακυβέρνησης Καραμανλή. Παρόμοια άσχημη εικόνα έχουν και άλλοι δείκτες εκείνης της περιόδου (π.χ. το έλλειμμα του προϋπολογισμού τής γενικής κυβέρνησης, τα δημόσια έσοδα κλπ) αλλά και συγκεκριμένοι δείκτες, όπως εκείνος της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ο οποίος κατά τα χρόνια τής "σεμνής και ταπεινής" καραμανλικής πενταετίας εκτινάχτηκε στα ύψη: από 2,4 δισ. που ξοδέψαμε το 2004, ξεπεράσαμε τα 5,2 δισ. το 2009. Εξυπακούεται ότι όλα αυτά και άλλα, πολύ περισσότερα "ξεχασμένα" στοιχεία θα ξαναδούν το φως της δημοσιότητας αν επαναδραστηριοποιηθεί ο Καραμανλής. Κι αν κάποιος βγει ωφελημένος απ' αυτή την δημοσιότητα, αυτός δεν θα είναι σίγουρα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να προσθέσω περισσότερες λεπτομέρειες (όπως, λόγου χάρη, εκείνη την αλήστου μνήμης "απογραφή" ή την χοντροκομμένη προσπάθεια απόκρυψης του πραγματικού ύψους του ελλείμματος) για να στηρίξω την -προσωπική, επαναλαμβάνω- εκτίμησή μου με την οποία άρχισα να γράφω τούτο το κείμενο. Αρκούν αυτά για να καταλήξω στο ότι ο Κώστας Καραμανλής δεν πρόκειται να επανέλθει σύντομα στο προσκήνιο, επειδή κάτι τέτοιο δεν θα κάνει καλό ούτε στον ίδιο ούτε στο κόμμα του.


Υστερόγραφο
Είχα ολοκληρώσει το παραπάνω κείμενο, όταν κατέβηκα να πάρω τσιγάρα και είδα στο περίπτερο το εξώφυλλο του περιοδικού Crash, με την φωτογραφία του Καραμανλή και κύριο τίτλο "Ποιοι φοβούνται επιστροφή Καραμανλή". Γέλασα αυθόρμητα. Και ξεκαρδίστηκα όταν πλησίασα (ας όψεται η μυωπία μου) και είδα ότι, μεταξύ άλλων, υπέρ του Καραμανλή μιλάει στο περιοδικό ο Γιώργος Καρατζαφέρης. Εννοείται ότι αγόρασα μόνο τα τσιγάρα μου. Με περισσή ντροπή παραδέχομαι ότι δεν αισθάνθηκα καμμιά αγωνία να μάθω την απάντηση στο "κεφαλαιώδες" ερώτημα του εξωφύλλου.

17 Ιουλίου 2018

Η γερμανική αποταμίευση

Το παραμύθι είναι παλιό αλλά πάντα υπάρχουν χείλη πρόθυμα να το αναπαράγουν, ώτα ευήκοα να το αποδεχτούν και κεφάλια έτοιμα να κουνηθούν συγκαταβατικά στο άκουσμά του: είμαστε ένας λαός τεμπέληδων και καλοπερασάκηδων, που έχουμε μάθει να τρώμε όχι μόνο όσα βγάζουμε αλλά να παίρνουμε και δανεικά από πάνω και που δεν πρόκειται ποτέ να βρούμε στον ήλιο μοίρα αν δεν αλλάξουμε μυαλά. Κι επειδή κάθε καθώς πρέπει παραμύθι πρέπει να έχει κι ένα ηθικό δίδαγμα, το εν λόγω προβάλλει ως παράδειγμα προς μίμηση τον γερμανικό λαό, ο οποίος καταναλώνει ελάχιστα και αποταμιεύει πολλά, συντείνοντας έτσι στο να γίνει η χώρα του μεγάλη και τρανή.

Δεν πρόκειται να ασχοληθώ με το παραμύθι καθ' εαυτό, καθ' όσον δεν έχει νόημα να προσπαθήσω να πείσω τους ανεγκέφαλους ότι δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρίζεται ως καλοπερασάκιας ένας λαός του οποίου το επίπεδο ποιότητας ζωής έχει καταβαραθρωθεί και το προσδόκιμο ζωής του άρχισε να μειώνεται λόγω κακής διατροφής και κακής περίθαλψης. Μήτε θα μπω στον κόπο να θυμίσω πως ούτε οι πατεράδες μας ήσαν καλοπερασάκηδες, εφ' όσον μετανάστευαν κατά χιλιάδες για να βρουν μεροκάματο αλλά ούτε και οι παππούδες μας ή οι προπάπποι μας, που πέρασαν την μισή τους νιότη πολεμώντας κάπου. Αυτά τα καταλαβαίνει όποιος έχει ένα κουκούτσι μυαλό στο κεφάλι του. Εδώ θα ασχοληθώ με το ηθικό δίδαγμα του παραμυθιού, διερευνώντας την πραγματική του διάσταση.

"Αποταμιευτές" στην Γερμανία (αριστερά) και στην Ελλάδα (δεξιά)

Είναι γεγονός πως οι αριθμοί δείχνουν συγκεκριμένα πράγματα: οι γερμανοί πολίτες καταναλώνουν λιγώτερα από όσα θα μπορούσαν βάσει εισοδήματος, οι γερμανοί επιχειρηματίες επενδύουν λιγώτερα από όσα θα μπορούσαν βάσει κερδών και το γερμανικό κράτος δαπανά λιγώτερα από όσα θα μπορούσε βάσει εσόδων. Όλα αυτά μαζί έχουν εκτινάξει τις αποταμιεύσεις στα ύψη, έχουν φέρει στα δημόσια ταμεία πλεονάσματα δεκάδων δισεκατομμυρίων και έχουν εξακοντίσει το πλεόνασμα του εξωτερικού ισοζυγίου τής χώρας μιάμιση φορά πάνω από εκείνο της Κίνας.

Εκείνο που δεν λένε οι αριθμοί είναι το ποιος αποταμιεύει. Ας θυμηθούμε τις αλήστου μνήμης πολιτικές Hartz (I έως IV) του Σρέντερ, που κράτησαν παγωμένους τους μισθούς των εργαζομένων από το 2000 (με την σύμφωνη γνώμη των συνδικάτων, τα οποία δέχονταν ως αντάλλαγμα την σταθερότητα στην εργασία και την μείωση των απολύσεων). Χάρη στον "σοσιαλιστή" Σρέντερ, οι γερμανοί εργαζόμενοι είδαν τις πραγματικές τους αποδοχές να μειώνονται μέχρι το 2012 κατά 2% περίπου, όταν οι συνάδελφοί τους στην Δύση απολάμβαναν αυξήσεις μέχρι και 15%. Αυτοί οι χαμηλοί μισθοί οδήγησαν στην μείωση της κατανάλωσης (και, κατ' επέκταση, των εισαγωγών) σε επίπεδα λίγο πάνω από το 50% του ΑΕΠ, την ώρα που στις ΗΠΑ το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 70%. Αυτός ο λαός, λοιπόν, όσο και να θέλει, δεν μπορεί να αυξήσει την αποταμίευσή του.

Πώς, λοιπόν, οι αριθμοί δείχνουν αύξηση της αποταμίευσης; Ας είναι καλά οι επιχειρηματίες, οι οποίοι αποταμιεύουν τα κέρδη τους επειδή... δεν έχουν τι να τα κάνουν. Η συγκράτηση των μισθών αύξησε την ανταγωνιστικότητα των γερμανικών προϊόντων στο εξωτερικό άρα και τις εξαγωγές. Από την μια, αυτό δημιούργησε τα υψηλά πλεονάσματα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας. Από την άλλη, όμως, έστρεψε την επενδυτική δραστηριότητα των κεφαλαιούχων στις εξαγωγές, μιας και η υποκατανάλωση εντός της χώρας λειτουργούσε αποτρεπτικά ως προς το ενδιαφέρον τους για την εγχώρια αγορά. Έτσι, όσο κεφάλαιο περισσεύει από την εξαγωγική δραστηριότητα, αποταμιεύεται και μένει σε αναμονή.

Εκτός από τους επιχειρηματίες, η υψηλή αποταμίευση οφείλεται και στο κράτος, αφού η δημόσια δαπάνη έχει βρεθεί στο ναδίρ. Η πάλαι ποτέ καλολαδωμένη γερμανική μηχανή παρουσιάζει πλέον έντονα προβλήματα δυσλειτουργιών. Για παράδειγμα, στην παιδεία κατευθύνεται μόλις λίγο πάνω από το 4% του ΑΕΠ, με τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ να βρίσκεται στο 5,3%. Επίσης, στο κάποτε διάσημο αλλά τώρα κακοσυντηρημένο και παραμελημένο οδικό δίκτυο καταγράφονται κάπου δυο χιλιάδες μποτιλιαρίσματα κάθε μέρα, δίχως το κράτος να σχεδιάζει οποιαδήποτε δαπάνη για την βελτίωση και την ανάπτυξή του. Αλλά και στα τραίνα η κατάσταση δεν είναι ρόδινη καθώς οι καθυστερήσεις και οι ματαιώσεις δρομολογίων αποτελούν καθημερινό φαινόμενο. Παράλληλα, αν και το δικαίωμα να πηγαίνουν τα παιδιά σε παιδικό σταθμό είναι νομικά κατοχυρωμένο, το 10% των παιδιών δεν βρίσκει θέση σ' αυτούς τους σταθμούς. Ακόμη, η άθληση φαίνεται πως θεωρείται πλέον πολυτέλεια και σπατάλη, εφ' όσον η περικοπή των κρατικών επιχορηγήσεων έχει οδηγήσει στο κλείσιμο περισσότερα από χίλια γυμναστήρια και κολυμβητήρια σε ολόκληρη την χώρα.

Αν και τα παραπάνω στοιχεία είναι λαλίστατα, το πλέον χαρακτηριστικό για την κατάντια τού γερμανικού κράτους είναι αυτό που συμβαίνει στις ψηφιακές υποδομές. Στην Κίνα και την Ιαπωνία, το 75% των συνδέσεων στο διαδίκτυο γίνεται με οπτικές ίνες, οι οποίες διασφαλίζουν εξαιρετικά υψηλή ταχύτητα και αξιοπιστία. Το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες τού ΟΟΣΑ βρίσκεται στο 20%. Στην Γερμανία, την υποτιθέμενη πρωτοπόρο και ατμομηχανή τής Ευρώπης, μόνο το 1,6% των συνδέσεων γίνεται με οπτικές ίνες.

Ιδού, λοιπόν, η εξήγηση του φαινομένου τής υψηλής αποταμίευσης στην Γερμανία. Οι μόνοι που δεν αποταμιεύουν είναι οι εργαζόμενοι και, γεικώτερα, η φτωχή και μεσαία τάξη της χώρας, μιας και δεν έχουν τι να αποταμιεύσουν. Όσο κι αν η κυβέρνηση καμαρώνει για το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό ανεργίας, η αλήθεια είναι ότι σε καμμιά άλλη χώρα δεν υπάρχουν τόσοι φτωχοί εργαζόμενοι. Σε Βέλγιο και Σουηδία, οι χαμηλόμισθοι αποτελούν το 5% των συνολικά εργαζόμενων. Σε Γαλλία, Δανία, Ιταλία και Φινλανδία το αντίστοιχο ποσοστό είναι λίγο μεγαλύτερο αλλά κάτω από 10%. Στην "περήφανη" Γερμανία είναι 23%, σχεδόν ένας στους τέσσερις... Κατά τα άλλα, το γερμανικό δημόσιο έχει πλεονάσματα 25-30 δισ. ευρώ, τα οποία δεν τα επιστρέφει στους υπηκόους του αλλά τα δανείζει στο εξωτερικό για να μαζεύει τόκους.

Οι έλληνες δεν αποταμιεύουν επειδή προφανώς τα τρώνε σε ποτά και γυναίκες, όπως έλεγε ο Ντάισελμπλουμ.
[διάγραμμα: Καθημερινή]

Επίλογος. Σε περυσινό του άρθρο, ο Economist κατέληγε με την εξής αποστροφή: "Πάνω απ' 'όλα, εδώ και πολύ καιρό η Γερμανία θα έπρεπε να αναγνωρίσει ότι η υπερβολική αποταμίευση συνιστά αδυναμία" (*). Είναι σαφές ότι ο Economist δεν είχε κατά νου τους απλούς πολίτες όταν έγραφε εκείνο το άρθρο. Κι όπως λέει ο καθηγητής Σεμπάστιαν Ντούλιν, "η αύξηση της αποταμίευσης προέρχεται κυρίως από τον επιχειρηματικό τομέα. Στα νοικοκυριά, οι εύποροι αποταμιεύουν αλλά το φτωχότερο 40% δεν έχει αποταμιεύσεις. Γι' αυτό δεν θα έλεγα ότι είναι θέμα κουλτούρας. Αν εξετάσουμε την οικονομία συνολικά, προφανώς υπάρχει υπερβολική αποταμίευση λόγω του ότι πρώτα η κυβέρνηση και τώρα τα κρατίδια έχουν πλεονάσματα. Οι επιχειρήσεις επίσης αποταμιεύουν και δεν επενδύουν αρκετά, αν και εμφανίζουν υψηλά κέρδη λόγω της συγκράτησης των μισθών. Αυτοί οι δύο παράγοντες λοιπόν ηγούνται της αποταμιευτικής δυναμικής" (**).

------------------------------------------------------
(*) "Why Germany’s current-account surplus is bad for the world economy - The country saves too much and spends too little", The Economist, 8/7/2017. Από το ίδιο άρθρο αντλήθηκαν και άλλα στοιχεία του κειμένου.

(**) Τάνια Μποζανίνου, "Γερμανία: Υψηλή αποταμίευση και χαμηλοί μισθοί", Το Βήμα, 23/7/2017. Οι υπογραμμίσεις δικές μου.

14 Ιουλίου 2018

Σαββατιάτικα (210) - τα μεθυσμένα

*** Εις υγείαν των ερώτων το ποτήριον το πρώτον. *** Ωραίος ο Γιούνκερ, έτσι; *** Λιάρδα σε σύνοδο του ΝΑΤΟ και όλα στα παπάρια του. *** Για να μη λέτε μόνο για τον Γέλτσιν, κουφάλες. *** Ζαν-Κλωντ, μη το ξεχάσω, έχω ένα διαμάντι από το χωριό, να πάθεις πλάκα. *** Από ροδίτη δεμεστιχιανό. *** Πίνεις δύο και κάνεις την Κομμισσιόν μπουρδέλο στο τσάκα-μπαράκα. *** Να σου στείλω μια πεντακοσάρα δώρο, να την τσακίσεις το σουκού; *** Σχοινάς, εκπρόσωπος τύπου Κομμισσιόν: "Η δυσκολία τού προέδρου οφείλεται σε μια χρόνια ισχιαλγία και μια κράμπα." *** Μωρή αλήτρα Μαργαρίτη, πολύ καλό! *** Ω ρε κάτι ουζοϊσχιαλγίες και κάτι τσιπουρόκραμπες που θα με πιάσουν τον Αύγουστο! *** Εννοείται ότι θα με στείλει για εξετάσεις η γυναίκα μου τον Σεπτέμβρη αλλά ποιος χέστηκε τότε; *** Όσο πίνει η πεθερά, τόσο διπλοχαιρετά. *** Δεν λέω, καλό το καλοκαίρι αλλά έχει κι ένα κακό. *** Πας για μπάνιο. *** Ε, βέβαια είναι κακό το μπάνιο διότι κινδυνεύεις να πας φυλακή. *** Δεν μπορεί, κάποια στιγμή θα αποφασίσεις ποιον θα πνίξεις. *** Τον Γιωργάκη που σκούζει και σου τρυπάει το τύμπανο; *** Ή την μαμά του Γιωργάκη που σκούζει "Γιωργάκη μη σκούζεις" και σου τρυπάει τον εγκέφαλο; *** Αν την γλιτώσουν μάνα και γιος, θα την πληρώσει ο κάγκουρας με το ντόλμπυ σαρράουντ. *** Πόσο Μαραβέγια ν' αντέξεις στην διαπασών παρά θιν' αλός; *** Αυτό που δεν πάτε σε παραλία δίχως φρέντο στο χέρι, το πάθατε από μικρά; *** Μια ώρα θέλετε για να πιείτε ένα φρέντο; *** Φρέντο ζεστό πίνετε, γαμώ το μυαλό μου; *** Παιδιά, στην παραλία παίρνουμε κεφτεδάκια, όχι καφεδάκια. *** Ρωτήστε και τις μαμάδες σας. *** Όσοι πίνουν και μεθούνε, λησμονούν όσα χρωστούνε. *** Αυτό πάλι που είπε ο επίτροπος Χαν, για αναδιάρθρωση των συνόρων Ελλάδας-Αλβανίας,
Ζορρό μου εσύ! Πού είναι η Εβίτα καλέ;
πώς σας φάνηκε; *** Μη μου πείτε ότι δεν ενθουσιαστήκατε όπως εγώ! *** Παίρνουμε την Βόρειο Ήπειρο αδέρφια! *** Έχω μια αδερφή, κουκλίτσα αληθινή... *** Πού 'σαι Βενιζέλε να μας δεις! *** Σιγά ρε σεις, που θα μας πάρουν γη τα αλβανά! *** Εμείς θα τους πάρουμε, λέμε! *** Αυτά δεν μπορούν ούτε στην Πουγουδουμού να βάλουν πόδι, όπου είναι και μπόλικα. *** Θα ξανασηκώσουμε την γαλανόλευκη σε Κορυτσά και Αργυρόκαστρο! *** Ανατρίχιασα, ο πούστης, από εθνική συγκίνηση. *** Για να μην είστε οι βασανισμένοι σκλάβοι του χρόνου, μεθύστε χωρίς διακοπή. (Σαρλ Μπωντλαίρ) *** Παιδιά, να σοβαρευτούμε λιγάκι. *** Είπε την παπαριά του ένας αυστριακός φασιστομαλάκας και τσιμπήσατε; *** Τα ίδια μυαλά με τον Κασιδιάρη κουβαλάει ο χλεχλές. *** Τί παναπεί είναι ευρωπαίος επίτροπος; *** Κι ο Αβραμό το ίδιο είναι. *** Πείτε μου ότι παίρνετε και τον Δημητράκη στα σοβαρά, να μαδήσω τις φαβορίτες μου! *** Αληθεύει ότι απελάσαμε δυο ρώσσους διπλωμάτες; *** Συγγνώμη αλλά κάναμε χοντρή μαλακία και θα θυμώσει ο Πούτιν. *** Ε, όχι και στ' αρχίδια σας, βρε χαμένα! *** Άμα θυμώσει ο Βλαδίμηρος, όταν πάρει την Πόλη δεν θα μας την δώσει και θα την κρατήσει για πάρτη του. *** Θέλετε να πάθουμε τέτοια εθνική συφορά; *** Θέλετε να χάσουμε την Ελλάδα των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών για μια κωλοαπέλαση; *** Κάποτε έκοψα το ποτό και τις γυναίκες... ήταν τα 20 χειρότερα λεπτά της ζωής μου. (Τζωρτζ Μπεστ) *** Δεν κατάλαβα, τί κακό έχει ο Μένιος και δεν κάνει για δημοτικός σύμβουλος; *** Συγγνώμη αλλά κραυγές του στυλ "είναι μαλακισμένο" και "άει σιχτίρ το πανί" φυλάξτε τις για αλλού. *** Εδώ θα μιλάτε μόνο με πολιτικά επιχειρήματα. *** Ο άλλος βιβλία πούλαγε και σε κανάλι γ' διαλογής μάλιστα κι έγινε αντιπρόεδρος κόμματος. *** Όχι αλόη και σε μεγάλο κανάλι. *** Φουρθιώτης: "Από τις πολύ μεγάλες εταιρείες της χώρας θα ζητήσω να βοηθήσουν τους δημότες, να βρουν δουλειά σε όσους δεν έχουν." *** Μπράβο, ρε Μένιο! *** Εγώ δουλειά έχω, οπότε εμένα γράψε με για σπίτι. *** Το ξέρω τι θα μου δώσουν, βρε. *** Μπας και νομίζεις ότι στους άλλους θα δώσουν δουλειά; *** Γιατί να κάτσεις στο τραπέζι όταν μπορείς να σταθείς στο μπαρ; (Έρνεστ Χεμινγουαίυ) *** Πώς την είδατε την Μπαλατσινού με το goat alert της; *** Βρε Τζένη, στον θεό σου πια! *** Σκαρφάλωσες στα βράχια για να σώσεις αγριοκάτσικο; *** Μωρ' συ, γελάει και το παρδαλό κατσίκι μαζί σου. *** Ότι το ζώο βρισκόταν στο φυσικό του περιβάλλον ούτε που πέρασε από το ξανθό σου κεφαλάκι, έτσι; *** Πού διάολο ζης, γαμώ το κερατό μου το τράγιο; *** Άντε τώρα, μπες και σε καμμιά εκκλησία να σώσεις μερικούς παπάδες. *** Για πες, αυτή την ευαισθησία στα γίδια την είχες από μικρή ή την έβγαλες όσο
Μιχαήλ Μπαλατσινάγγελος, "Η Δημιουργία"
ήσουν με τον Κικίλια; *** Εμ, φυσικά και τρόμαξε το ζωντανό. *** Μπρος γκρεμός και πίσω Τζένη. *** Εκειά που θες ξενέρωτος, τα κάνεις μεθυσμένος. *** Πάντως, τέτοια πονοψυχιά δεύτερη φορά βλέπω. *** Η πρώτη ήταν με την μητέρα Τερέζα. *** Αχ, βρε Πετράν, δεν έχασες γυναίκα εσύ, διαμάντι έχασες. *** Και μαργαριτάρι μαζί. *** Και ζαφείρι... και ρουμπίνι... *** Και, τέλος πάντων, όσα τζοβαϊρικά την είχες φορτώσει και τα πήρε φεύγοντας. *** Σ' άφησε με τους βλάχους κι αυτή πήρε τους βράχους. *** Παράτησε το γίδι για το κατσίκι. *** Επ' ευκαιρία, πείτε μου γιατί τρέχει το ΕΚΑΒ να σώσει όσους αθηνέζους την έχουν δει ορειβάτες και χάνονται στα βουνά; *** Γίδια είναι, στο φυσικό τους περιβάλλον βρίσκονται. *** Καθ' όσον, αν νομίζεις πως έμαθες ορειβασία ανεβαίνοντας με τελεφερίκ στον Λυκαβηττό, είσαι γίδι με πατέντα. *** Το αλκοόλ μπορεί να είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του ανθρώπου, αλλά η Βίβλος λέει να αγαπάς τον εχθρό σου. (Φρανκ Σινάτρα) *** Μικροδράκουλας: "Πείτε μου μια χώρα στον κόσμο που το σύνολο των κατοίκων της έχει άλλη εθνότητα και άλλη ιθαγένεια." *** Η Μεγάλη Βρεττανία σού κάνει, Κούλη; *** Εγγλέζοι, σκοτσέζοι, ουαλλοί και ιρλανδοί, ούλοι αντάμα βρεττανοί ιθαγενείς. *** Μη σε ξυπνήσω απότομα αλλά οι πουγουδουμίτες αλβανοί θα παραμείνουν αλβανοί, δεν θα γίνουν μακεδόνες. ***  Χρυσούλι μου, γιατί επιμένεις; *** Παραδέξου ότι είπες μια μαλακία, να τελειώνουμε. *** Μη λες άλλες πέντε για να καλύψεις την πρώτη. *** Το μόνο που καταφέρνεις είναι, αντί για μια μαλακία, να πεις έξι. *** Τα βασικά, γαμώ το στανιό μου! *** Κι έχεις σπουδάσει και κοινωνιολογία. *** Ο Οκτώβρης φέρνει γέλια γιατί ανοίγουν τα βαρέλια. *** Αυτό που είπε ο Κύρτσος για "Ευρω-Νέμεση", πώς σας φάνηκε; *** Κύρτσος: "Η Κροατία, η τελευταία χώρα που μπήκε στην Ε.Ε., απέκλεισε την Αγγλία, την πρώτη χώρα που αποφάσισε να φύγει από την Ε.Ε." *** Και γαμώ τους συνειρμούς, Γιώργο μου! *** Προφανώς, εμάς μας απέκλεισε στα μπαράζ επειδή είχαμε ψηφίσει Όχι στο δημοψήφισμα, ε; *** Εσείς τώρα θα στηθείτε για να δείτε τελικό Γαλλία-Κροατία; *** Και θα διαλέξετε ανάμεσα σε ψωροπερήφανους και καραφασίστες; *** Καλά να πάθετε. *** Εγώ
Τσαπρρρρ! Από την άλλη, μωρέεεεε!!
αρνούμαι τέτοια ξεφτίλα. *** Τελικός χωρίς λατινοαμερικάνικη ομάδα δεν είναι τελικός. *** Θα βάλω να δω σνούκερ με τον Ο'Σάλλιβαν. *** Κι αν έχετε ένσταση για το "καραφασίστες", ψάξτε να βρείτε τι εστί "Στέπινατς", γαμώ τις γραβάτες τους (*). *** Οι άντρες πίνουν για δυο λόγους: είτε επειδή δεν έχουν γυναίκα είτε επειδή έχουν. (Σαμ Γιούιν) *** Μισό, παιδιά, εξηγήστε μου τι τρέχει γιατί αρχίζω να τρελαίνομαι: *** Οι ΗΠΑ απειλούν να τα σπάσουν με την Ε.Ε. ενώ η Ρωσσία προσπαθεί να φτιάξει τις σχέσεις της με την Ε.Ε.; *** Ήρθαν τα πάνω κάτω; *** Πού ζούμε, ρε; *** Όλα πουτάνα τα έχουμε κάνει. *** Ανησυχήσατε κι εσείς με την απειλή Τραμπ ότι οι ΗΠΑ θα φύγουν από το ΝΑΤΟ; *** Γιατί, καλέ; *** Δεν ξέρετε τι θα κάνετε χωρίς βαρβάρους; *** Δεν ανησυχήσατε όμως με την απειλή Τράκη ότι ο βάζελος θα φύγει από την Ευρωλίγκα, έτσι; *** Για τα σημαντικά να ανησυχείτε, παιδιά! *** Έχετε δει κανέναν να ανησυχεί μη τον αφήσει η γυναίκα του; *** Για την γκόμενα ανησυχεί. *** Το μαγκούφι το κρασί την καρδούλα μου την σει (σείει). *** Κουτσούμπας: "Πώς γίνεται να βγαίνουμε από τα μνημόνια με απείραχτη την μνημονιακή νομοθεσία;" *** Πού να ξέρεις κι εσύ, ρε Μήτσο; *** Σάμπως έγινες ποτέ πρωθύ, να μάθεις τα κόλπα της δουλειάς; *** Τα μάθατε με την εταιρεία που χτίζει το τείχος για να μη μπαίνουν παράνομοι μετανάστες στις ΗΠΑ; *** Έφαγε 5 μύρια πρόστιμο επειδή απασχολούσε παράνομους μετανάστες. *** Κάπου δεν πάμε καλά, Ντόναλντ. *** ΗΠΑ, η χώρα των θαυμάτων. *** Τί το θες το ίντερνετ στις διακοπές, ρε Θανάση; *** Να ανεβάζεις σέλφι στα σόσιαλ; *** Καλό ουζερί να υπάρχει και τα υπόλοιπα είναι αχρείαστα. *** Ρώτα και τον Ζαν-Κλωντ να σου πει. *** Η πραγματικότητα είναι μια ψευδαίσθηση που δημιουργείται από την έλλειψη του αλκοόλ. (Ν.Φ.Σίμπσον) *** Τράβα ρε Δαλάκα! *** Αλήθεια, δεν μου είπατε, πώς σχολιάζετε το ντου των βάζελων στον τελικό τού σαρβάιβο; *** Γιαλαφούζο, πού λες να κρυφτείς; *** Σχόλιο Τανιμανίδη: "Δυο πράγματα είναι απέραντα, το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία." *** Αυτό ξαναπές το Αλβέρτο μου Σάκη μου. *** Ξέρεις πόσα γίδια παρακολουθούν αυτή την παπαριά; *** Εννοείται ότι ο Σκάις δεν είδε βάζελους στο ντου αλλά αντιεξουσιαστές. *** Τώρα φταίω εγώ αν
Ευτυχισμένα χρόνια
μιλήσω για φωτιές, κυρ-'σαγγελέα μου; *** Συγγνώμη, έβγαλε βρόμα ο Αλέξης για την Φωφώκα και δεν μου είπατε τίποτε; *** Φώφη: "Αν έχει κότσια ο Τσίπρας, αυτά που λέει για μένα να έρθει τα πει σε μένα στην βουλή." *** Άλατις, εμαγκεψάμεν το Φωφάκι! *** Τι να σου πει, βρε Φώφη, ο γιαλαντζί ντερβίσης; *** Όταν πίνω, σκέφτομαι... κι όταν σκέφτομαι, πίνω. (Φρανσουά Ραμπελαί) *** Ποινική δίωξη ΚΑΙ στον Πανίκα, βρε αλήτες; *** Στον νομάρχη της καρδιάς μας; *** Τίποτε δεν θα αφήσουν όρθιο οι άπλυτοι; *** Πρώτα ο Παπαγεωργό, μετά ο Τσοχαντζό, τώρα ο Ψωμιάδης... *** Υπάρχει σαλονικιός πολιτικός που δεν έχει μπει ακόμη φυλακή; *** Μπένυ, πού πας; *** Το μάθατε ότι έσπασε η Β΄ Αθηνών σε μικρότερους τομείς; *** Εγώ τον Άδωνι σκέφτομαι, που ψάχνεται ποιον τομέα να επιλέξει για τις επόμενες εκλογές. *** Κωλόχαρτος: "Αγαπώ όλους μου τους φίλους, σε όλη την περιφέρειά μου αλλά η δική σας γνώμη ποια είναι;" *** Πόσο δημοκράτης αυτό το παιδί! *** Δυτικά να πας Άδωνι. *** Κατά κει δεν πέφτει το Δρομοκαΐτειο; *** Μη σκουντάς τον μεθυσμένο, πέφτει από μόνος του. *** Σήμερα το ιστολόγιο συμμερίζεται τον πρόεδρο της Κομμισσιόν επειδή θεωρεί ότι ο Γιούνκερ πιωμένος δείχνει πιο ανθρώπινος. *** Ο πιτσιρικάς που βλέπετε στην πρώτη φωτογραφία γεννήθηκε έναν μήνα πριν από μένα αλλά ένα ιστολόγιο της προκοπής δεν έχει καταφέρει να φτιάξει ακόμη. *** Ασχολήθηκε με άλλα πράγματα, πιο ευτελή. *** Παρά ταύτα, οφείλω να παραδεχτώ ότι ο Αντόνιο Μπαντέρας έγινε πιο γνωστός από μένα. *** Η τελευταία φωτογραφία είναι από το Kodak Theatre και τραβήχτηκε στις 27/2/2005, κατά την 77η απονομή των Όσκαρ. *** Ήταν η έκπληξη της βραδιάς, καθώς ο Αντόνιο Μπαντέρας τραγούδησε με συνοδεία την κιθάρα τού Κάρλος Σαντάνα. *** Κι αφού μπλέχτηκε στην κουβέντα μας ο Σαντάνα, καταλαβαίνετε ότι σήμερα θα σας αφήσω ακούγοντας κάτι δικό του. *** Δεν πήγε ποτέ στο Νο 1 όπως το "Abraxas" ούτε έκανε τις τρελές πωλήσεις τού "Supernatural" αλλά το "Caravanserai" του 1972 είναι το άλμπουμ με το οποίο γνώρισα τον ήχο τού Κάρλος Σαντάνα, οπότε επιτρέψτε μου να του έχω ιδιαίτερη αδυναμία. *** Κλείστε τα μάτια και ταξιδέψτε άφοβα, απολαμβάνοντας τις πολύχρωμες εικόνες της μουσικής. *** Εξ ίσου υπέροχα να περάσετε όλο το σαββατοκύριακό σας. *** Κι αν δείτε τον τελικό του μουντιάλ, δεν θα σας κρατήσω κακία. *** See you alligators! ***

------------------------------
(*) Γραβάτα: Από το γαλλικό cravate, το οποίο προέρχεται από το hrvat = κροάτης, επειδή έτσι έδεναν τα φουλάρια τους οι κροάτες μισθοφόροι τού γαλλικού στρατού κατά τον 17ο αιώνα.

10 Ιουλίου 2018

Η ηλιθιότητα του bitcoin

Ελάχιστες φορές στην ζωή μου απέφυγα να εμπλακώ σε κάποια συζήτηση. Κι αυτές αφορούσαν μόνο περιπτώσεις όπου ήξερα πως η άποψη που θα διατύπωνα θα στενοχωρούσε κάποιον στην παρέα, τον οποίο δεν ήθελα να στενοχωρήσω. Όμως, πολλές φορές το αντικείμενο της συζήτησης με εκπλήσσει, καθώς υποδηλώνει ένα επίπεδο άγνοιας που ενδόμυχα πιστεύω πως δεν ταιριάζει σε μια εποχή όπου κατακλυζόμαστε καθημερινά από έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών. Τέτοιας μορφής ήταν η έκπληξη που ένοιωσα χτες το απόγευμα, όταν ο συνάδελφος με ρώτησε με απολύτως σοβαρό ύφος: "Θοδωρή, τι γνώμη έχεις για το bitcoin;".

Προσέξτε ότι η ερώτηση δείχνει πεντακάθαρα πως ο συνάδελφος γνώριζε το bitcoin. Ήξερε ότι πρόκειται για ένα ψηφιακό νόμισμα (κρυπτονόμισμα, όπως αποκαλείται), το οποίο γεννιέται από το πουθενά και δεν αντιπροσωπεύει κάτι χειροπιαστό. Για την γνώμη μου ενδιαφερόταν. Του την είπα. Και λέω να την γράψω κιόλας, ώστε να μπορώ να παραπέμπω εδώ όποιον άλλο με ρωτήσει το ίδιο πράγμα στο μέλλον, επειδή πάντα θα βαριέμαι να απαντώ σε κουτές ερωτήσεις.

Διαχρονική εξέλιξη της τιμής του bitcoin

Θεωρητικά, η δημιουργία πλούτου επιτυγχάνεται μόνο μέσω της παραγωγής (*). Υπ' αυτή την έννοια, όποτε αυξάνεται η παραγωγή, αυξάνεται αναλογικά και το χρήμα που κυκλοφορεί. Αν η αύξηση του χρήματος ξεπεράσει αυτή την αναλογία, έχουμε πληθωρισμό. Αν η παραγωγή μειωθεί, πρέπει να μειωθεί ανάλογα και η ποσότητα του κυκλοφορούντος χρήματος, δηλαδή να καταστραφεί χρήμα. Εδώ ανοίγει ένα μεγάλο κεφάλαιο περί του τι πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις σε περιόδους ύφεσης (μείωσης της παραγωγής) αλλά ας μείνουμε προσηλωμένοι στο θέμα μας.

Στην πράξη τώρα, οι διάφορες μονεταριστικές πολιτικές έχουν ως στόχο τον έλεγχο της ποσότητας του χρήματος ώστε να μη διαταράσσεται (ή, τουλάχιστον, να μη διαταράσσεται υπερβολικά) η σχέση της με την ποσότητα του παραγομένου προϊόντος. Κι εδώ μπαίνει αυτομάτως το ερώτημα: πώς γίνεται τέτοιος έλεγχος στα κρυπτογραφημένα νομίσματα, τα οποία δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε, δημιουργούνται άναρχα, δεν καλύπτονται από οποιαδήποτε εγγύηση και απλώς δημιουργούν πλούτο; Η απάντηση σ' αυτό το ερώτημα είναι απλή: δεν γίνεται κανένας έλεγχος!

Ένα άλλο στοιχειώδες ερώτημα είναι: γιατί να αγοράσει κάποιος bitcoin; Εδώ η απάντηση είναι απλή μα και γελοία συνάμα: Διότι... έτσι! Πίσω απ' αυτό το "έτσι" μπορεί ο καθένας να βάλει την δική του αιτιολογία. Όπως γίνεται, δηλαδή, σε δεκάδες παρόμοια ερωτήματα: γιατί χαβιάρι από οξύρρυγχους της Κασπίας; γιατί πούρα από καπνά Κούβας; γιατί παστουρμά από την Τουρκία; γιατί καφέ από την Βραζιλία; Ο καθένας έχει την δική του ατεκμηρίωτη απάντηση να δώσει σε όλα αυτά τα ερωτήματα, πέραν πάσης λογικής. Οι εραστές τού bitcoin είναι σίγουροι ότι η αξία του νομίσματός τους θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία επειδή διαμορφώνεται αποκλειστικά με τους νόμους της αγοράς και δεν υπόκειται σε πολιτικές παρεμβάσεις. Λες και ανάμεσα στους νόμους της αγοράς δεν υπάρχει η χρεωκοπία...

Εν πάση περιπτώσει, ποιός μπορεί να αποφασίσει ποια είναι η πραγματική αξία τού bitcoin; Δυστυχώς, η μόνη βάση εκκίνησης που έχουμε για μια τέτοια εκτίμηση είναι η αξία του ρεύματος που καταναλώνεται από έναν υπολογιστή προκειμένου να παραχθεί ένα bitcoin. Σίγουρα το παραγόμενο νόμισμα πρέπει να αξίζει τουλάχιστον τόσο. Όμως, αυτό είναι σαν να λέμε ότι μια ουγγιά χρυσάφι πρέπει να αξίζει τουλάχιστον το κόστος που έχει η εξόρυξή της από ένα χρυσωρυχείο ή ότι ένα κιλό αβγοτάραχο πρέπει να αξίζει τουλάχιστον όσο κοστίζει το ψάρεμα των θηλυκών κέφαλων από τους οποίους παράγεται συν τα ωρομίσθια εκείνου που το φτιάχνει. Μα ούτε κι αυτή η χαζά απλοϊκή προσέγγιση έχει νόημα, εφ' όσον άλλη τιμή έχει το ρεύμα στην Ελβετία και άλλη στο Νεπάλ.

Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να κάνουμε μια στάση για να περιγράψουμε με λίγες λέξεις το πώς δημιουργείται μια φούσκα. Φούσκα, λοιπόν, δημιουργείται όταν η τιμή ενός επενδυτικού προϊόντος αποδεσμεύεται από την εύλογη αξία του. Όταν μια μετοχή με πραγματική αξία ένα ευρώ πουλιέται για ένα κατοστάρικο ή όταν ένα ακίνητο φτάνει να πουλιέται 3 και 4 φορές πάνω από την αντικειμενική του αξία, είναι σαφές ότι έχουμε δημιουργία φούσκας.

Το κακό με το bitcoin και όλα τα κρυπτονομίσματα είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος να προσδιοριστεί η εύλογη αξία του. Είναι στα 0,67 δολλάρια με τα οποία πρωτοβγήκε στην αγορά, στα 19,5 χιλιάρικα που έφτασε πριν εφτά μήνες ή στα 6.600 δολλάρια όπου πουλιέται τούτη την ώρα; Άγνωστο. Με οδηγό ποια σκέψη, λοιπόν, αποφασίζει κάποιος να αγοράσει bitcoin; Μόνο με μία: αύριο θα βρει κάποιον άλλον να του το πουλήσει ακριβώτερα. Ακριβώς, δηλαδή, αυτό που είχαν στο μυαλό τους όσοι έσπρωξαν τα λεφτά τους στο ελληνικό χρηματιστήριο περί τα τέλη του εικοστού αιώνα.

Bill Gates στο CBNC: "Αν μπορούσα, θα σορτάριζα την τιμή του bitcoin".

Για να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα και να κλείσουμε, όλη η ιστορία με τα κρυπτονομίσματα καλύπτεται πλήρως από την "Θεωρία του Περισσότερο Ηλίθιου" (Greater Fool Theory)(**), η οποία λέει ότι μπορείς να κάνεις μια ηλίθια επένδυση, αρκεί να βρεις κάποιον πιο ηλίθιο από σένα για να του την πουλήσεις ακριβώτερα". Αν παραξενεύεστε μ' αυτό που μόλις διαβάσατε, ξαναθυμηθείτε την ιστορία με το ελληνικό χρηματιστήριο και αναλογιστείτε αυτό που συμβαίνει στις δημοπρασίες έργων τέχνης. Αλήθεια, έχετε σκεφτεί γιατί κάποιος πληρώνει 150 εκατ. δολλάρια για έναν πίνακα του Πικάσσο; Επειδή είναι εραστής της τέχνης ή επειδή είναι σίγουρος πως θα βρει κάποιον άλλον ηλίθιο ο οποίος θα δώσει περισσότερα για να τον αποκτήσει;

Ναι, θα συμφωνήσω ότι είναι εξαιρετικά πιθανό να βρεθεί κάποιος πιο ηλίθιος από μας. Όμως, καλό είναι να μη μας διαφεύγει το ενδεχόμενο να αποδειχτούμε εμείς οι μεγαλύτεροι ηλίθιοι και να μείνουμε με τα bitcoin στα χέρια.


---------------------------------------------------------
(*) Προλαβαίνω τις ενστάσεις: Ο τζόγος και η κλοπή δεν δημιουργούν πλούτο. Απλώς μεταφέρουν πλούτο από τον Α στον Β.

(**) Για την "Θεωρία του Περισσότερο Ηλίθιου" και το bitcoin διαβάστε επίσης:
- "Greater fool theory: The bitcoin bubble", The Economist, 1/11/2017
- "Bill Gates: investing in bitcoin is a greater fool theory", TMNews, 8/5/2018
- "Is Bitcoin the Most Obvious Bubble Ever?", The Atlantic, 9/12/2017

9 Ιουλίου 2018

Πόσο καθαρή θα είναι η "καθαρή έξοδος";

Όπως διατυμπανίζει σε κάθε ευκαιρία η κυβέρνηση, σε σαράντα περίπου μέρες βγαίνουμε από τα μνημόνια, σε μια "καθαρή έξοδο" με το κεφάλι ψηλά. Κι όπως επιμένουν όσοι καταλαβαίνουν, σε σαράντα περίπου μέρες δεν λήγει κανένα μνημόνιο αλλά η τρέχουσα δανειακή σύμβαση και μαζί της λήγει το πρόγραμμα στήριξης, πράγμα που σημαίνει ότι από κει και πέρα πρέπει να ψάχνουμε μόνοι μας για δανεικά στην ελεύθερη αγορά, προκειμένου να παραμείνουμε συνεπείς στις μνημονιακές μας υποχρεώσεις, οι οποίες πάνε μέχρι το 2062 και βλέπουμε.

Έτσι κι αλλιώς, όμως, το τέλος της δανειακής σύμβασης και η έξοδός μας στις αγορές είναι δεδομένα που έχουν την δική τους σημασία. Ας προσπαθήσουμε να ρίξουμε μια ψύχραιμη ματιά στις συνθήκες υπό τις οποίες θα κληθούμε να κολυμπήσουμε μόνοι μας στα βαθειά νερά. Κι εν πρώτοις, ας δούμε αν υπάρχουν θετικές προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο ή, τουλάχιστον, αν υπάρχουν κάποια δεδομένα, τα οποία κάποιοι χαρακτηρίζουν ως θετικά.

Εξέλιξη της αποταμίευσης στην Ελλάδα (2010 - 2016, ανά τρίμηνο)  -  Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ
(ΜΚΙΕΝ: Μη Κερδοσκοπικά Ιδρύματα Εξυπηρέτησης Νοικοκυριών)

Το πρώτο θετικό είναι η κατακόρυφη μείωση του ιδιωτικού χρέους. Στις αρχές της χρονιάς, αυτό το χρέος είχε υποχωρήσει κοντά στα 180 δισ. ενώ το 2011 είχε ξεπεράσει τα 250 δισ. Το κακό είναι ότι αυτή η μείωση οφείλεται κατά μείζονα λόγο στην χρεωκοπία των τραπεζών. Αυτή η χρεωκοπία είναι που έκλεισε την κάνουλα ακόμη και των μικροδανείων, στραγγαλίζοντας όχι μόνο την μικρομεσαία επιχείρηση αλλά και πολλά νοικοκυριά, παράλληλα δε ναρκοθετώντας κατ' αυτόν τον τρόπο κάθε προσπάθεια για ανάπτυξη. Όπως γνωρίζει ο κάθε πρωτοετής φοιτητής οικονομικής σχολής, ανάπτυξη δίχως χρέος δεν υπάρχει.

Ένα δεύτερο θετικό είναι η εικόνα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (εξαγωγές μείον εισαγωγές), το οποίο κινείται πάντα σε αρνητικά επίπεδα αλλά πλέον αυτά είναι μικρότερα της μονάδας (-0,8% πέρυσι), ενώ πριν δέκα χρόνια ακριβώς το έλλειμμα είχε ξεπεράσει τις δεκαπέντε μονάδες (-15,1% το 2008). Το κακό είναι ότι αυτή η βελτίωση δεν οφείλεται στην αύξηση των εξαγωγών μας αλλά στην αύξηση της... φτώχειας μας, χάρη στην οποία οι έλληνες μείωσαν κατακόρυφα την ζήτηση σε εισαγόμενα προϊόντα.

Τρίτο θετικό δεδομένο είναι τα τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα, για τα οποία η κυβέρνηση όχι απλώς επαίρεται αλλά έχει δεσμευθεί αφ' ενός μεν ότι θα συνεχίσει να τα παράγει ως το 2022 αφ' ετέρου δε ότι από το 2023 ως το 2060 θα συνεχίσει να παράγει πλεονάσματα, έστω και μειωμένα. Το κακό είναι ότι αυτά τα πλεονάσματα είναι "ματωμένα" (όπως τα χαρακτηρίζει το ΚΚΕ), εφ' όσον έχουν προκύψει από την κατάρρευση του κοινωνικού κράτους, την υπερβολική φορολόγηση, την καταλήστευση των συνταξιούχων, την αναστολή των πληρωμών των προμηθευτών τού δημοσίου κλπ. Με άλλα λόγια, αυτά τα πλεονάσματα μειώνουν τουλάχιστον ισόποσα την κατανάλωση και επιδρούν αρνητικά στην εξέλιξη του ΑΕΠ. Πρέπει να είσαι τελείως άσχετος περί τα οικονομικά για να προσδοκάς ανάπτυξη με πρωτογενή πλεονάσματα 3% και 3,5% του ΑΕΠ.

Τέλος, ως θετικό στοιχείο μπορεί να εκληφθεί η αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, από 22.251,26 δολλάρια το 2013 σε 23.027,41 το 2017, δηλαδή πάνω από 2%. Βεβαίως, ακούγεται περίεργο να μιλάμε για αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε περίοδο ύφεσης αλλά όλοι οι αριθμοί έχουν την ερμηνεία τους. Πώς μπορεί, λοιπόν, το ΑΕΠ να μην αυξάνεται ή και να μειώνεται αλλά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να αυξάνεται; Πολύ απλά: με την μείωση του πληθυσμού. Όταν δεν μπορείς να αυξήσεις τον αριθμητή τού κλάσματος, μείωσε τον παρονομαστή του. Εμείς, από την μια στείλαμε πάνω από μισό εκατομμύριο νέους ανθρώπους να δουλέψουν στο εξωτερικό κι από την άλλη κάνουμε ό,τι μπορούμε για να πεθαίνουν οι ηλικιωμένοι νωρίτερα, οπότε η πίτα τού ΑΕΠ μοιράζεται σε λιγώτερους άρα σε μεγαλύτερα κομμάτια.

Αυτά είναι λίγο-πολύ τα θετικά δεδομένα για την έξοδό μας στις αγορές, στο μέτρο που μπορεί κανείς να τα χαρακτηρίσει ως θετικά. Κάποιοι, ας πούμε, θεώρησαν εξαιρετικά θετικό και το γεγονός ότι ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε την χώρα μας από CCC σε Β αλλά ξεχνούν ότι και το Β παραμένει κατιμάς (*). Επίσης, ως θετικό εκτιμήθηκε το γεγονός ότι πριν δυο μήνες οι ελληνικές τράπεζες πέρασαν με επιτυχία τo stress-test της ΕΚΤ, παραβλέποντας όμως ότι η Goldman Sachs κατήγγειλε πως τα όρια αντοχής που εφάρμοσε σ' αυτά τα τεστ η ΕΚΤ ήσαν εσκεμμένα πολύ χαμηλά ώστε να τα πιάσουν όλες οι τράπεζες. Εν πάση περιπτώσει, ας δούμε και δυο αρνητικά δεδομένα:

Το πρώτο αρνητικό είναι ότι πλέον ως έλληνες δεν μπορούμε να στηρίξουμε οποιαδήποτε προσπάθεια ανάκαμψης. Την ώρα που οι κάτοικοι της ευρωζώνης αποταμιεύουν κατά μέσο όρο το 12,2% του ακαθάριστου εισοδήματός τους, οι έλληνες μειώνουν τις αποταμιεύσεις τους κατά 9,7%. Με απλά λόγια: ενώ ένας ευρωπαίος αποταμιεύει 122 ευρώ από κάθε χιλιάρικο που βγάζει, ένας έλληνας με το ίδιο εισόδημα σηκώνει από την τράπεζα 97 ευρώ για να τα βγάλει πέρα. Φυσικά, με την συνεχιζόμενη καθίζηση των μισθών, την επέκταση της κακοπληρωμένης "ευέλικτης" εργασίας και την προϊούσα εξαΰλωση των συντάξεων, ουδείς αναμένει ότι το εν λόγω φαινόμενο πρόκειται να αναστραφεί.

Ένα δεύτερο αρνητικό είναι ότι τα επιτόκια με τα οποία αναμένεται να μας δανείσουν οι αγορές, δεν έχουν καμμιά σχέση με το 1% και το 0,75% με τα οποία δανειζόμασταν από τον Μηχανισμό Στήριξης. Λέγαμε τις προάλλες ότι θα είναι σχεδόν αδύνατον να βρούμε χρήμα φτηνότερο από 4%. Αυτό σημαίνει ότι η ετήσια επιβάρυνσή μας από τους τόκους θα είναι τουλάχιστον κατά 10 δισ. μεγαλύτερη, σε σχέση με όσα επιβαρυνόμαστε για τα δάνεια του ΕΜΣ.

Εξέλιξη του κατα κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα (2008-2017)

Φυσικά, όλα τα παραπάνω είναι καθαρά θεωρητικά και ισχύουν με πλαίσιο την τρέχουσα παγκόσμια κατάσταση. Αν τα πράγματα χειροτερέψουν για τον πλανήτη (π.χ. με μια παρατεταμένη αύξηση της τιμής του πετρελαίου), σίγουρα θα χειροτερέψουν και για μας. Όσο για το τι μπορεί να συμβεί αν ξεσπάσει μια νέα καπιταλιστική κρίση, καλύτερα να μη το συζητήσουμε τώρα. Η ουσία είναι ότι η "καθαρή έξοδος" περί της οποίας πολύς λόγος γίνεται, δεν φαίνεται και πολύ καθαρή.

-----------------------------------------
(*) Ας παραβλέψουμε εδώ ότι στον καναδικό οίκο προστρέχουν συνήθως εκείνοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τους τρεις μεγάλους του χώρου (Moody's, Standard & Poors, Fitch).

7 Ιουλίου 2018

Σαββατιάτικα (209) - τα αγγλομαθή

*** The kid has played them totally. *** Μικροδράκουλας: "Nationality είναι η εθνότητα, citizenship είναι η ιθαγένεια... γουρούνι στο σακί σας έφεραν να υπογράψετε." *** Εθνότητα, εθνικότητα ή εθνικοενότητα; *** Αν υποψιαστώ ότι ο Αλέξης μιλάει καλύτερα αγγλικά από τον Κούλη, θα πεθάνω. *** Σιγά βρε πονηρίδηδες όλοι σας, που βρήκατε ευκαιρία για σπέκουλα! *** Δεν ξέρει αγγλικά ένας βραβευμένος πολυπτυχιούχος του Χάρβαρντ και ξέρει ο συριζοάπλυτος; *** Στις καταλήψεις τα έμαθε; *** Με τα ελληνικά είναι που έχει πρόβλημα ο Κούλης. *** Δεν θυμόταν ότι εμείς το nationality το λέμε ιθαγένεια και το citizenship υπηκοότητα. *** Γεωργία Βασιλειάδου: "Πώς το λέτε εσείς εδώ γιατί ξεχνάω πώς το λέμε εμείς εκεί;" *** He left me asshole. *** Εμ έχουμε μια δύσκολη γλώσσα που δεν την μιλάμε ούτε εμείς καλά, εμ δεν μας αρέσει η Αννούλα που λέει να το γυρίσουμε στα αγγλικά. *** Πώς να πάει μπροστά αυτός ο τόπος; *** Αν διπλώσεις μια υδρόγειο, το Χάρβαρντ θα πέσει σε μια οφσόρ τής Μαρέβας. *** Τώρα που είπα Μαρέβα, αυτό το κορίτσι δεν το καταλαβαίνω. *** Με το που παράτησε τον Κούλη, άνοιγε την μια οφσόρ μετά την άλλη και χέστηκε στα λεφτά, έτσι; *** Γιατί ξαναγύρισε; *** Δεν μπορούσε να ζήσει δαχτυλοδεικτούμενη στην κενωνία; *** Fart us now a stonewall of bullocks. *** Ναι, ρε Θανάση, cocktail σημαίνει "ουρά του κόκκορα" αλλά τον κόκκορα δεν τον λέμε cock. *** Ρώτα τον Κούλη να σου εξηγήσει το γιατί. *** Ε, έχουν και τα αγγλικά τις δυσκολίες τους. *** Μαραντζίδης: "Όσο περισσότερο η Ν.Δ. πλησιάζει στις θέσεις τού Άδωνι, τόσο περισσότερο θα μοιάζει με τις νεοσυντηρητικές πολιτικές τερατογενέσεις του 21ου αιώνα." *** Ωχ, τα ούλα μου! *** Άρχισαν και εξ οικείων τα βέλη, Κούλη μου; *** We fucked her. *** Μικροδράκουλας: "Απλώς συμμετείχα σε μια κοινωνική εκδήλωση με τον Φρουζή." *** Επί τέλους, πες το αγόρι μου, να ξεσκεπαστούν οι συκοφάντες και να λάμψει η αλήθεια! *** Άντε, να μάθει ο κόσμος ότι δεν είχες
Αγόρι μου, ξέρεις αν πουλάνε μπανάνες στο Μανχάτταν;
σχέση με Νοβάρτες και Φρουζήδες. *** Εσύ απλώς πήγες σε μια εκδήλωση, που έτυχε να έχει οργανώσει ο Φρουζής για να στηρίξει την υποψηφιότητά σου ως προέδρου της ΝουΔου. *** Ούτε που τον ήξερες τον άνθρωπο, έτσι; *** Εκείνος τσακίστηκε να σε βοηθήσει από μόνος του, επειδή του είπε μια τσιγγάνα στα χαρτιά "πρέπει να στηρίξεις Κούλη", αυτό είναι γνωστό. *** It is not running nothing. *** Πρέπει να παραδεχτείτε, πάντως, ότι ο Κούλης είναι κοσμαγάπητος. *** Άγνωστος ο Χριστοφοράκος, νά τα δώρα... άγνωστος ο Μαρινάκης, νά οι κουμπαριές με την Ντόρα... άγνωστος ο Φρουζής, νά οι εκδηλώσεις στήριξης... *** Μπράβο στο παιδί! *** Εγώ το μόνο που κερδίζω από αγνώστους είναι φάσκελα όποτε κάνω μαλακία στην οδήγηση. *** Πώς σας φάνηκε η Φώφη με το νέο λουκ; *** Κουκλάρα, έτσι; *** Μακρύ, ίσιο, ξανθό μαλλί με χωρίστρα στην μέση, ριχτό ρούχο να κρύβεται κανένα κιλό, βροντώδης φωνή με όγκο... *** Εξαιρετική! *** Φτυστή η Μαρίζα Κωχ, στο "Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου". *** Βέβαια, τα τραγούδια τής Μαρίζας ακούγονται ενώ οι παπαριές τής Φώφης όχι αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας. *** The woman is for the festivals. *** Λεβέντης: "Το πρόβλημα της Ελλάδος θα λυθεί όταν αρχίσουν οι επενδύσεις." *** Ο κυρ-Βασίλης περιμένει να δει τις επενδύσεις και η γριά-Γαρούφω στο Άνω Πορδότσιτσι περιμένει να δει τον βασιλιά καβάλα στο άσπρο του άλογο. *** Μόνο που η γρια-Γαρούφω έκλεισε τα 116 το Πάσχα. *** Αυτό είναι που λένε ότι οι γέροι είναι σοφοί; *** Εγώ όσους γέρους γνώρισα, χαμένο το είχαν. *** Εκτός από τον Ζολώτα, φυσικά. *** Κι εμένα, βέβαια, όταν φτάσω στα χρόνια του. *** Do we glue coffee pots? *** Εσείς πήγατε σε καμμιά εκδήλωση για την Μακεδονία ή είσαστε τίποτε απάτριδες; *** Εγώ πάω όποτε μπορώ αλλά ούτε φωνάζω ούτε τραγουδάω εμβατήρια. *** Διαμαρτύρομαι σιωπηλά. *** Όπως κάνουν στην Χαλκιδική, για να μη χάσουν τους πουγουδουμίτες τουρίστες. *** Τζίτζιος, δήμαρχος Σιθωνίας: "Από την πλευρά των κατοίκων, υπάρχει μία βουβή διαμαρτυρία, επικρατεί δηλαδή μία θλίψη για την συμφωνία." *** Σοφή επιλογή, δήμαρχε και σας συγχαίρω. *** Πήρατε παράδειγμα από τον μεγαλειότατο, τότε που όρκισε σιωπηλός και θλιμμένος την κυβέρνηση της χούντας. *** Παιδάκι ήμουνα τότε αλλά η θλίψη του με σημάδεψε για μια ζωή. *** Something runs to the gypsies. *** Κασιδιάρης: "Σκίσαμε συμβολικά την κατάπτυστη και προδοτική συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ." *** Λιάκο, ελπίζω να πέταξες τα σκισμένα χαρτιά στην ανακύκλωση. *** Ναι,
Δεν πάμε καλά... Καθόλου καλά!
αυτά ανακυκλώνονται. *** Εσύ όχι. *** Φύγε καρφί για χαβούζα. *** Ποιος Παύλος Μελάς απελευθέρωσε την Μακεδονία, ρε Θανάση; *** Αυτός που πέθανε το 1904; *** Πεθαμένος καβάλαγε το άλογο; *** Ρε, μπας και τον μπερδεύεις με τον Ελ Σιντ; *** Μικροδράκουλας: "Καταθέτω τροπολογία για να μην ισχύσει η περικοπή των συντάξεων." *** Στον Μοσκοβισί το είπες; *** Παιδί μου, πότε πήγες σε γιατρό τελευταία φορά; *** Κάνε μου την χάρη και μη ξανανεβείς στο βήμα της βουλής. *** Ομιλία και ζημιά είσαι, 'θεμα το γονιό σου! *** Take off the shutup. *** Δραγασάκης: "Εμείς υπογράψαμε ένα μνημόνιο και το τελειώσαμε, εσείς δύο και τα αφήσατε να τρέχουν." *** Γιάννη, ξέρεις τι μου θύμισες; *** Εκείνον που ζάλιζε με το πηρούνι του μια ελιά και στο τέλος την κάρφωσε ο διπλανός του. *** Εντάξει, εμείς δεν έχουμε ελιές για να μας ζαλίσεις αλλά... *** Διάολε, δεν φτάνει που μας πηδάτε, θες να σας χειροκροτούμε κιόλας; *** Τζήμερος: "Με κυβέρνηση Δημιουργίας, το ΚΚΕ δεν θα υπήρχε στον πολιτικό χάρτη." *** Θάνο, η Δημιουργία δεν υπάρχει στον πολιτικό χάρτη κι ας μην είναι το ΚΚΕ στην κυβέρνηση. *** Θα πάρουν καμμιά μέρα οι κουκουέδες την εξουσία και δεν θα σε βρίσκουν για να σε σβήσουν. *** You take him and incline. *** Αληθεύει ότι στην Αυστρία ψηφίστηκε το 12ωρο, παναπεί 60 ώρες δουλειά την εβδομάδα αντί για 40; *** Αν ναι, μπράβο στους αυστριακούς! *** Και στα δικά μας, παιδιά! *** Κούλη, έχε το κατά νου μόλις βγεις (λέμε τώρα). *** Άντε, μπας και μάθουμε επιτέλους τι σημαίνει δουλειά. *** Να τελειώνει αυτό το απαράδεκτο φαινόμενο να σχολάει ο εργαζόμενος πριν τελειώσει η δουλειά. *** Ελπίζω σύντομα να καταργηθεί τελείως το νόμιμο ωράριο. *** Έχετε δει βιομήχανο να έχει ωράριο; *** Γι' αυτό προκόβει. *** It will happen the come to see. *** Ρε Θανάση, στον θεό σου, τώρα θα μου πεις για την Τζίνα, που έχω την στενοχώρια μου με την Βραζιλία; *** Αποκλείστηκες κι εσύ; *** Εμ, στα έλεγα εγώ, αυτοί οι κρυφοί δεσμοί έχουν πρόβλημα. *** Είχα κι εγώ κάποτε κρυφό δεσμό και ξέρω. *** Για να καταλάβεις, εγώ κυνηγούσα την Σίντυ Κρώφορντ κι εκείνη μου κρυβόταν. *** Και τώρα, στο Γαλλία-Βέλγιο με ποιον θα είμαστε; *** Άντε, να περάσουν και οι εγγλέζοι, να πάψουμε να παρακολουθούμε μουντιάλ. *** Εκεί θα μας καταντήσουν οι αλήτες. *** Σκέψου λέει να πρέπει να δεις τελικό Αγγλία-Γαλλία, όταν ο πρώτος τελικός που έχεις δει στην ζωή σου ήταν Βραζιλία-Ιταλία το 1970. *** Παρατάς το ποδόσφαιρο και το γυρίζεις σε σνούκερ και σκουώς. *** We shall have not faces to go out in the society. *** Τέλλογλου:
Κι εδώ με βρήκες, βρε γκαντέμη; Π' ανάθεμά σε!
"Οι συντάξεις πρέπει να κοπούν για να αυξηθούν τα εισοδήματα των νεώτερων." *** Τάσο μου, χαίρομαι που υπάρχουν ακόμη σωστοί δημοσιογράφοι που έχουν το θάρρος της γνώμης τους. *** Πάντα τέτοια, φίλε μου: όταν σου έρχεται μια παπαριά στο κεφάλι, να την λες χωρίς να φοβάσαι τις ροχάλες. *** Ούτε ένας, ρε γαμώτο; *** Σε ολόκληρο πουστροκάναλο ούτε ένας σωστός δημοσιογράφος; *** Όχι, ρε Τζένη, παγωτό φραμπουάζ δεν υπάρχει. *** Αν έχει φραμπουάζ, δεν το λες παγωτό. *** Παγωτό που δεν έχει σοκολάτα ως βασικό υλικό, δεν το λες παγωτό. *** Το λες παγωμένη μαλακία και φωνάζεις τον Μαχαιρίτσα να το κάνει τραγούδι. *** I go out of my clothes with the bullshits. *** Αληθεύει ότι στο ευρωκοινοβούλιο πήγε ο Κεφαλογιάννης να την χώσει στον Μοσκοβισί και τον έκαναν ρόμπα όλοι; *** Κεφαλογιάννης: "Υιοθετήσατε το κυβερνητικό αφήγημα για προσωπικό σας όφελος." *** Μοσκοβισί: "Η Επιτροπή στάθηκε στο πλευρό όλων των κυβερνήσεων... κάποιοι έλληνες πολιτικοί πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί." *** Γκουαλτιέρι: "Είναι σουρρεαλιστικό ο εκπρόσωπος του κόμματος που έφερε την Ελλάδα στην χρεωκοπία, αντί να απολογείται, να επιτίθεται στην ευρωπαϊκή επιτροπή." *** Στο έχω πει, βρε Μανώλη, μη βουτάς στα βαθειά. *** Έξω-έξω και με μπρατσάκια. *** Δεν κάνεις για πολιτικός,αγόρι μου. *** Θα μου πεις, κάνει για πολιτικός το Παπαδημούλι; *** E, πάρε κι αυτουνού δυο μπρατσάκια δώρο, να σε θυμάται. *** Πολιτικοί... *** Marrows drums! *** Πιστεύετε κι εσείς ότι έκανε γκάφα η αστυνομία επειδή η χασισοφυτεία που ανακάλυψε στην Καρδίτσα ήταν νόμιμη φυτεία κλωστικής κάνναβης; *** Και γιατί παρακαλώ; *** Κάνναβη δεν είναι κι αυτή; *** Δεν έχετε ακούσει ποτέ "έλα να γυρίζει το φανελλάκι"; *** Σε ποιο Κόστα Ναυαρίνο να σε πάω διακοπές, ρε γυναίκα; *** Εκεί που πάνε οι σιχαμένοι και οι αποτυχημένοι; *** Βρε, άστο πάνω μου και θα σε πάω εγώ στα καλύτερα. *** Γιατί, δηλαδή, τι έχουν να ζηλέψουν από το Κόστα Ναυαρίνο τα Κάτω Σέκλανα; *** Το παν είναι η καλή παρέα, αγάπη μου. *** Υπάρχει καλύτερη παρέα από τον κυρ-Μήτσο, που έχει το ουζερί στην πλατεία; *** You don't know your blindness! *** Το ιστολόγιο σας έδωσε σήμερα την ευκαιρία να τεστάρετε τα αγγλικά σας. *** Αν κάπου χαθήκατε, να ξέρετε πως δεν κάνετε για πρωθυπουργοί. *** Επειδή σκέφτηκα να μη σας κουράσω
Ευτυχισμένα χρόνια
 καλοκαιριάτικα, διάλεξα κάτι μάλλον εύκολο για φωτοκουίζ σήμερα. *** Με τέτοια λεζάντα, μόνο οι τελείως άσχετοι με τον κινηματογράφο δεν θα αναγνώριζαν στην πρώτη φωτογραφία τον Άλεν Στιούαρτ Κόνιγκσμπεργκ, γνωστότερο παγκοσμίως ως Γούντυ Άλλεν. *** Στην τελευταία φωτογραφία τού 1992, βλέπετε τον περίφημο Γούντυ με την τότε σύζυγό του Μία Φάρροου και τα παιδιά τους. *** Η Μία κρατάει αγκαλιά την Ντύλαν, η οποία σήμερα κατηγορεί τον Γούντυ για σεξουαλική κακοποίησή της όταν ήταν επτά χρόνων. *** Το 1992 ήταν μια καλή χρονιά όχι μόνο για το ζεύγος Άλλεν αλλά και για ένα ροκ γκρουπ, που στήθηκε το 1980 στην Αθήνα τής πολιτείας Τζώρτζια των ΗΠΑ. *** Ο λόγος για τους R.E.M., οι οποίοι τότε κυκλοφόρησαν το όγδοο, πολυπλατινένιο άλμπουμ τους "Automatic for the People". *** Επειδή είχα σχεδόν ξεχάσει ότι υπάρχει στην δισκοθήκη μου, είπα να το ακούσω σήμερα μαζί σας. *** Όσο κι αν ένα καλό πλύσιμο είναι επιβεβλημένο μετά από τόσα χρόνια αχρησίας, το ξεσκόνισα όσο μπορούσα και το έβαλα στο πικάπ. *** Μπορεί να μη πρόκειται για αριστούργημα αλλά σας διαβεβαιώ ότι είναι πολλές κλάσεις ανώτερο από τις αηδίες που άκουγαν όλη νύχτα κάτι φοιτητές στην απέναντι πολυκατοικία και μου κατέστρεψαν τον ύπνο. *** Απολαύστε τώρα την μουσική και κατόπιν ολόκληρο το σαββατοκύριακό σας. *** Πριν σας αφήσω, θέλω να σας ευχαριστήσω από καρδιάς για τις αντιδράσεις σας στο προηγούμενο κείμενο. *** Ναι, το ξέρω ότι ο Blogger καταγράφει τον αριθμό των επισκέψεων στο ιστολόγιο. *** Από τα νούμερα δεν έχω παράπονο. *** Δυστυχώς, όμως, τα νούμερα δεν μπορούν να καταγράψουν την επίδραση του ιστολογίου στον επισκέπτη. *** Αυτή καταγράφεται μόνο με τα σχόλια. *** Αν βολευόμουν απλώς και μόνο με την υψηλή επισκεψιμότητα, το ξέρετε ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να φτιάξω ένα ιστολόγιο με πολλές χιλιάδες επισκέπτες ημερησίως. *** Μόνο που δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως τότε θα ήσασταν κι εσείς εδώ. *** Να είσαστε όλοι καλά! *** Γεια και χαρά! Ή, αν προτιμάτε... *** ... Hi and Joy! ***