Μονόκεροι

Ο μονόκερως είναι ένα μυθικό ον, το οποίο μάλιστα απαντάται στην μυθολογία πολλών λαών, όχι όμως των ελλήνων. Κατά βάση, ο μονόκερως είναι άλογο με ένα κέρατο στο άνω μέσο τού προσώπου. Ο Στράβων, στην Γεωγραφία του, ισχυρίζεται ότι στην περιοχή τού Καυκάσου υπήρχαν κάποτε άλογα με ένα κέρατο και κεφάλι που έμοιαζε με ελαφιού. Πάντως, η πρώτη αναφορά σε μονόκερω γίνεται από τον Κτησία τον κνίδειο (5ος π.Χ. αιώνας), ο οποίος περιγράφει στα Ινδικά του όναγρους με δίχρωμο μαυροκόκκινο κέρατο μήκους ενάμισυ πήχη (70 εκατοστά). Φαίνεται πως ο Κτησίας ήταν ιδιαίτερα πειστικός, αφού μάλλον αυτόν αντέγραψε ο Αριστοτέλης τόσο στο Περί ζώων μορίων όσο και στο Περί ζώων ιστορίας, όπου μιλάει για δυο μονόκερα ζώα, τον Όρυχα (είδος αντιλόπης) και τον Ινδικό Όναγρο.

Εν πάση περιπτώσει, όσα κι αν λένε ο Στράβων, ο Κτησίας, ο Αριστοτέλης και οι λοιποί, μονόκεροι υπάρχουν μόνο στους μύθους, γι' αυτό και οι μορφές με τις οποίες αναφέρονται είναι πολλές. Συνήθως είναι άλογα, με κεφάλι ελαφιού, ουρά αρκούδας και πόδια ελέφαντα ενώ συχνά έχουν και φτερά. Οι ινδοί ήθελαν τους μονόκερους λευκούς και γαλανομάτηδες με τρίχρωμο κέρατο ενώ υπήρχαν και πράσινοι μονόκεροι με ανθρώπινη λαλιά. Στην Κίνα οι μονόκεροι ήσαν πολύχρωμοι, θεωρούνταν τα σπουδαιότερα ζώα, ζούσαν χίλια χρόνια και ήσαν τόσο καλοκάγαθοι ώστε πρόσεχαν κάθε τους βήμα για να μη πατήσουν ούτε μυρμήγκι. Πάντως, ο μονόκερως που έκαναν δώρο πέντε πλανήτες στην μάνα του Κομφούκιου λίγο πριν γεννήσει, είχε σώμα αγελάδας και πόδια δράκου αλλά, δυστυχώς, τον σκότωσαν κάποιοι  κυνηγοί εβδομήντα χρόνια αργότερα...

Οι σαράντα ισχυρότεροι μονόκεροι του κόσμου     [πίνακας: Cogito ergo sum]

Όλα αυτά και πολύ περισσότερα μπορείτε να τα διαβάσετε στο γλυκύτατο έργο τού μεγάλου Χόρχε Λουίς Μπόρχες "Το βιβλίο των φανταστικών όντων", το οποίο ξανακυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη, έτσι για να διαπιστώσετε ότι τα παραμύθια δεν ταιριάζουν μόνο σε παιδιά. Εκείνο που δεν θα διαβάσετε στον Μπόρχες είναι για τους μονόκερους που υπάρχουν σήμερα και που δεν έχουν καμμιά σχέση με άλογα και δράκους.

Σήμερα, λοιπόν, οι μονόκεροι ζουν και βασιλεύουν στον χώρο της οικονομίας και των αγορών. Έτσι αποκαλούνται οι νεοσύστατες ιδιωτικές επιχειρήσεις, η αξία των οποίων ξεπερνάει το ένα δισ. δολλάρια σε μικρό χρονικό διάστημα (λιγώτερο από δεκαετία). Οι μετοχές των μονόκερων είναι περιζήτητες μεταξύ των επενδυτών, αφού δίνουν την ευκαιρία προσπόρισης υψηλού κέρδους μέσα σε λίγα χρόνια. Αυτή η αυξημένη ζήτηση σπρώχνει τεχνητά την αξία τού μονόκερου ακόμη ψηλότερα και τον κάνει ακόμη πιο περιζήτητο. Υπ' αυτή την έννοια, οι μονόκεροι είναι φανταστικές οντότητες εφ' όσον τους αποδίδονται χαρακτηριστικά τα οποία δεν έχουν στην πραγματικότητα.

Χαρακτηριστική περίπτωση μονόκερου είναι η σουηδική Spotify, η οποία ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2008 και σήμερα η αξία της ξεπερνάει τα 8,5 δισ. δολλάρια. Χαρακτηριστικώτερη είναι η περίπτωση της Pinterest, μιας εταιρείας που ξεκίνησε το 2009 και φυτοζωούσε ως τον Αύγουστο του 2011, όταν το περιοδικό Time συμπεριέλαβε το pinterest.com στους 50 καλύτερους ιστοτόπους της χρονιάς, βάζοντας φωτιά στην αξία της εταιρείας, η οποία σήμερα ξεπερνάει τα 12 δισ. δολλάρια.

Παρ' ότι δεν μιλάμε ακριβώς για ιδιωτική επιχείρηση, το bitcoin μπορεί να θεωρηθεί ο πλέον επιτυχημένος μονόκερως στην ιστορία. Το ηλεκτρονικό νόμισμα, το οποίο συνέλαβε ως ιδέα και υλοποίησε ο Σατόσι Νακαμότο το 2008, βγήκε στην αγορά το 2010 με αξία μόλις έξι σεντς. Αυτή την στιγμή (15/11/2017, 13:58') το bitcoin πωλείται αντί 7.056,41 δολλαρίων, ανατιμημένο κατά 6,94% από χτες.

Σήμερα υπάρχουν σε όλο τον κόσμο 216 επιχειρήσεις-μονόκεροι, αριθμός που λίγο-πολύ μένει σταθερός εδώ και αρκετά χρόνια. Όμως, σε σχέση με το 2013, υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα διαφορά. Τότε οι 3 στους 4 μονόκερους έδρευαν στις ΗΠΑ ενώ η Κίνα δεν είχε κανέναν. Σήμερα, μόλις τέσσερα χρόνια αργότερα, μόνο το 41% των μονόκερων βρίσκεται στις ΗΠΑ, την ώρα που η Κίνα συγκεντρώνει ήδη το 36%. Η εξέλιξη έχει θορυβήσει την Ουάσινγκτον, καθώς πολύ σύντομα (ίσως και μέσα στο 2018) οι κινέζικοι μονόκεροι θα ξεπεράσουν σε πλήθος τους πολιτειακούς.

Βέβαια, η ανησυχία των ΗΠΑ δεν έχει να κάνει με ζήτημα τιμής για το ποια χώρα έχει τους περισσότερους μονόκερους. Έχει να κάνει με το ότι αυτή η εξέλιξη εκτιμάται ότι οφείλεται σε μια συνδυασμένη επίθεση που πραγματοποιούν το ρούβλι με το γιουάν κατά του δολλαρίου. Ως η πιο πρόσφατη πτυχή αυτής της επίθεσης θεωρείται η συμφωνία μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας, βάσει της οποίας από τις 29 Δεκεμβρίου οι δυο χώρες θα χρησιμοποιούν τα εθνικά τους νομίσματα στις μεταξύ τους συναλλαγές, παρακάμπτοντας το δολλάριο.

Αν αυτή η συμφωνία ακούγεται λογική στ' αφτιά ενός αδαούς, δημιουργεί φόβους σε κάποιον που καταλαβαίνει. Σε περίπτωση που η Κίνα κάνει εισαγωγή ρωσσικού πετρελαίου και πληρώσει με γιουάν, θα είναι η πρώτη φορά που δεν θα χρησιμοποιηθεί το δολλάριο για αγοραπωλησία πετρελαίου, κάτι που, κατά πάσα πιθανότητα, θα θεωρηθεί αιτία πολέμου από πλευράς ΗΠΑ. Παράκαμψη του δολλαρίου από Ρωσσία και Κίνα σημαίνει για μεν την πρώτη άμβλυνση των επιπτώσεων που έχει προκαλέσει το εις βάρος εμπάργκο από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, για δε την δεύτερη δραστική ελάφρυνση από τις πιέσεις που ασκεί το πολιτειακό νόμισμα στο γιουάν.

Ποιά θα είναι η εξέλιξη αυτής της κόντρας; Άγνωστο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Τραμπ με την παρέα του δεν θα μείνουν να παρακολουθούν το ξεπουπούλιασμα του φαλακρού αετού με τα χέρια σταυρωμένα...