21 Απριλίου 2016

Ιστοριούλες φασιστών (2)

[Συνέχεια από το προηγούμενο]


Ιστοριούλα τρίτη

Το 1939, ιδρύεται στον Κορυδαλλό το -πρωτοποριακό, για την εποχή του- Άσυλο Αλητοπαίδων, προορισμός του οποίου ήταν να προσφέρει στέγη, τροφή και εν γένει περίθαλψη στα ορφανά και άστεγα παιδιά της Αττικής. Επειδή βρισκόταν κοντά στα σύνορα με την Κοκκινιά (έτσι λεγόταν τότε η σημερινή Νίκαια), το ίδρυμα έμεινε γνωστό ως Άσυλο Κοκκινιάς.

Σύμφωνα με μαρτυρίες και στοιχεία που αναφέρει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης στο βιβλίο του "Δεκεμβριανά 1944 - Η μάχη της Αθήνας" (εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2014, σελ. 376), στην ύστερη περίοδο της κατοχής η πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ μετέτρεψε το Άσυλο σε χώρο κράτησης και ανάκρισης αλλά και στρατωνισμού των μελών της. Τον Ιούνιο του 1945, το μεταβαρκιζιανό κράτος έσυρε σε δίκη 26 κομμουνιστές, με την κατηγορία ότι, κατά την διάρκεια των Δεκεμβριανών, εκτέλεσαν μέσα στο Άσυλο 400 αθώους εθνικόφρονες πολίτες.

Στην δίκη εμφανίστηκαν 70 μάρτυρες κατηγορίας και 100 υπερασπίσεως. Επειδή και η κατηγορία ήταν φτιαχτή και οι 26 κατηγορούμενοι κάθε άλλο παρά εκτελεστές ήσαν, η κατηγορούσα αρχή χρησιμοποίησε σωρεία ψευδομαρτύρων. Γράφει χαρακτηριστικά ο Ριζοσπάστης στις 27/6/1945: "Ο μάρτυρας Ηλ. Δημητριάδης, που είναι και πρόεδρος του Συλλόγου των Ομήρων, για να συμπληρώσει τις ψεύτικες καταθέσεις εναντίον των κατηγορουμένων, συμβουλευόταν κάθε τόσο σημειώσεις που του είχαν υπαγορεύσει. (...) Σε συνέχεια ο μάρτυρας ομολόγησε ότι δεν είδε κανένα να εκτελεί. Η υπεράσπιση ρώτησε το μάρτυρα, που είχε καταθέσει ότι όσοι έμπαιναν στο Άσυλο δεν έβγαιναν ζωντανοί, πώς συμβαίνει τότε να ζει αυτός. (...) Τέλος ο κ. πρόεδρος αναγνώρισε ότι ο μάρτυς υπερβάλλει".

Ανάμεσα στους ψευδομάρτυρες, ο κατηγορούμενος Γιώργος Αρχοντόπουλος αναγνώρισε τρεις χαφιέδες από εκείνους που είχαν πάρει μέρος στο μπλόκο της Κοκκινιάς τον προηγούμενο Αύγουστο. Ο ένας ήταν ο διαβόητος Θόδωρος Σαραντάρης, παλιός συνεργάτης της Γκεστάπο, τον οποίο χρησιμοποιούσαν οι ταγματασφαλίτες ως βασανιστή. Οι άλλοι δυο ήσαν ξαδέλφια, που ανήκαν στην "ειδική ασφάλεια" του Λάμπου από την περίοδο της κατοχής ως συνεργάτες των γερμανών. Τα ονόματα τους: Λουκάς και Δημήτριος Κασιδιάρης.

Όπως προκύπτει από την κατάθεση του Λουκά Κασιδιάρη, στην "ειδική ασφάλεια" υπηρέτησαν και άλλα δυο ξαδέλφια του Κασιδιαραίοι, ο Ιωάννης (αδελφός του Δημήτρη) και ο Σωτήριος, ο οποίος ως χωροφύλακας υπηρετούσε στο σταθμό τού Λιτόχωρου που χτύπησε ο ΕΛΑΣ το 1946. Όλοι κατάγονταν από το χωριό Λάγια της Μάνης κι έμεναν στα Μανιάτικα του Πειραιά, όπου γεννήθηκε και ο Παναγιώτης Κασιδιάρης αλλά και ο γυιος του Ηλίας.

Η "δίκη του Ασύλου" στον Ριζοσπάστη της εποχής (αριστερά 27/6/1945, δεξιά 30/6/1945) (*)

Ιστοριούλα τέταρτη

Μακρόνησος, πρωί Κυριακής, 29 Φεβρουαρίου 1948. Προσκλητήριο και έπαρση σημαίας. Λόγω Κυριακής, ακολουθεί θρησκευτική ομιλία στο θέατρο. Έξι από τους επτά λόχους τού Α' Ειδικού Τάγματος Σκαπανέων (ο 5ος λόχος θα έμενε πίσω ως λόχος αγγαρείας) κινούνται προς το θέατρο, όπου θα γίνει η ομιλία.

Καθώς κινούνται οι 4.000 εξόριστοι προς το θέατρο, διαπιστώνουν ότι οι αλφαμίτες έχουν βγάλει από το αναρρωτήριο τους άρρωστους και τους σπρώχνουν με κλοτσιές προς το θέατρο, για να ακούσουν κι αυτοί την ομιλία. Αρχίζουν οι διαμαρτυρίες που όσο πάει και εντείνονται. Ο λόχος ασφαλείας τραβάει όπλα και ρίχνει στο ψαχνό για να αποκαταστήσει την τάξη. Πέφτουν κορμιά. Η τάξη αποκαθίσταται και ο διοικητής του στρατοπέδου υπόσχεται ότι θα γίνουν ανακρίσεις και οι υπαίτιοι του μακελειού θα τιμωρηθούν παραδειγματικά.

Το επόμενο πρωί, πλησιάζει στην ακτή ένα περιπολικό τού Βασιλικού Ναυτικού και μια φωνή ακούγεται από τον τηλεβόα: "Στρατιώται, σας ομιλεί ο συνταγματάρχης Μπαϊρακτάρης. Συλλάβατε και απομονώσατε τους δολοφόνους που δημιούργησαν τα χθεσινά γεγονότα! Αποδοκιμάσατε τους αρχηγούς σας και συγκεντρωθείτε εις τον 7ον λόχον... Σας δίνω 5 λεπτά προθεσμία ν’ αποχωριστείτε από τους κομμουνιστάς".

Μόλις πέρασε το πεντάλεπτο, ένοπλοι και ροπαλοφόροι στρατιώτες ρίχτηκαν στους εξόριστους του Α' ΕΤΟ. Καθώς γύρω είχαν στηθεί τέσσερα πολυβόλα, οι εξόριστοι δεν είχαν άλλη διέξοδο παρά να πέσουν στην θάλασσα. Εκεί, όμως, τους περίμεναν τα πολυβόλα του περιπολικού... Το φινάλε της ιστοριούλας το γράφει με τον δικό του τρόπο ο καϊκτσής Μίμης Βρονταμίτης:

Ο στρατός μας με είχε επιταγμένο με το καΐκι μου "Αγιος Νικόλαος", επί μισθώ οκτώ χιλιάδες δραχμές το μήνα. Κουβαλούσα από το Λαύριο πέρα στη Μακρόνησο φαντάρους, πολιτικούς υπόδικους, νερό σε βαρέλια και άλλα. Στο φοβερό ντουφεκίδι του Μάρτη 1948 ο Σκαλούμπακας μου κόλλησε το πιστόλι στο κεφάλι και με απειλές με διέταξε να κουβαλάω σκοτωμένους πέρα μακριά στον Κάβο Ντόρο, στο ξερόνησο Σαν Τζιόρτζιο. Στο Γ' Τάγμα φόρτωνα τους νεκρούς φαντάρους, που τους εξέταζε ο γιατρός Μαλάμης, κι έγραφε στο πιστοποιητικό θανάτου, τη λέξη "νεκρός". (...) Τους σκοτωμένους φαντάρους τους τακτοποιούσανε στριμωχτά στο αμπάρι δυο αλφαμίτες. Σ’ ένα μόνο δρομολόγιο φορτώσαμε 185 νεκρούς φαντάρους. (...) Ανοιγόμασταν τη νύχτα στον Κάβο Ντόρο. Εκεί στο Σαν Τζιόρτζιο περίμενε καράβι πολεμικό. Οι ναύτες παίρνανε τους σκοτωμένους φαντάρους και τους χώνανε μέσα σε συρμάτινα δίχτυα με βαρίδια και τους φουντάρανε στο βυθό της θάλασσας. Αυτό ξανάγινε. Οι νεκροί όλοι – όλοι ήταν 350 κοντά, τους μέτραγα έναν – έναν και ήταν 350 φαντάροι νεκροί. Αυτή ήταν η πιο τραγική περιπέτεια που έζησα στη ζωή μου. (**)

Ο ένας από τους δυο αλφαμίτες που φόρτωναν τα πτώματα στο καΐκι του Βρονταμίτη ήταν κάποιος Χούμης, πιθανώς αδελφός ή εξάδελφος του Μίμη Χούμη που έπαιζε τότε επιθετικός στον Απόλλωνα Αθηνών. Ο άλλος λεγόταν Δημητρός Λαγός. Είχε το ίδιο όνομα με έναν θείο τού Ευάγγελου Λαγού, πατέρα του σημερινού χρυσαυγήτη βουλευτή Γιάννη Λαγού, χωρίς να είναι σίγουρο πως πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο.

Μακρόνησος: Το θέατρο.
[Περισσότερες ιστοριούλες στο επόμενο.]

--------------------------------------------------------
(*) Τα αποκόμματα "βγήκαν" από το ψηφιοποιημένο αρχείο εφημερίδων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (http://efimeris.nlg.gr/ns/main.html).

(**) Από τον συλλογικό τόμο (σε επιμέλεια Φίλιππα Γελαδόπουλου) "Μακρόνησος - Η μεγάλη σφαγή του 1948", εκδόσεις Αλφειός, 1994, σελ. 238.

11 σχόλια:

  1. Θοδωρη το συνθημα "ειμαστε τρελιοι εμεις οι πατρινιοι" για σενα πρεπει να βγηκε. Βασιλης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. @ Βασίλης

    Τρελοί, μπορεί. Ωραίοι τρελοί, όμως; *γέλια*

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Α βρε Θοδωρή τι άλλο θα μάθουμε από σένα!!!
    Σ υ ν ε χ ι σ ε ετσι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το παράξενο θα ήταν να μην πέρναγαν στα παιδιά και στα εγγόνια τους οι φασίστες την ιδεολογία τους.

    https://www.youtube.com/watch?v=wPy8m9l4Kno

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μπράβο σου για τα στοιχεία που έχεις συλλέξει. Να πω κι εγώ ότι το "πρωτοποριακό για την εποχή του 1939 Ασυλο Κοκκινιάς" το ίδρυσε η ίδια κυβέρνηση που εγκαθίδρυσε το ΙΚΑ, το 8ωρο, την εργατική εστία, τις διακοπές για τους εργαζόμενους κι ένα χρόνο μετά είπε το "ΟΧΙ" στους Ιταλούς φασίστες και το κράτησε όχι μόνο 17 ώρες 'οπως κάτι δημοκράτες της εποχής μας αλλά μέχρι το τέλος. Η κυβέρνηση του Ι.Μεταξά. Καλή συνέχεια.

    Κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να σου πω κι εγω οτι το ασυλο αλητοπαιδων ηταν αναμορφωτηριο,δηλαδη φυλακη για παιδια,αν δεν καταλαβαινεις...οσο για 8ωρο κλπ να'ναι καλα το εργατικο κινημα και τα συνδικάτα,που ο δικος σου ο Γιάννης τους ειχε στειλει ξερονησια και φυλακες και τους παρεδωσε στους γερμανούς αντι να ρους ελευθερωσει.Τώρα για το οχι,μαλλον εννοείς αυτο που ψελισε: ωστε εχουμε πολεμο...το οχι θα μπορούσε να το πει στις 15/8/1940 στην Τηνο ...αλλα δεν το ειπε...

      Διαγραφή
  6. Το σόι Κασιδιάρη δρούσε όπως γράφεις στα Μανιάτικα, στο λόφο του Βώκου. Όσο υπήρχε ένοπλο αντάρτικο στην Κοκκινιά δεν τολμούσαν να πατήσουν πόδι παρά μόνο με τις πλάτες των γερμανών. Αυτά τα καθάρματα ξεσάλωσαν μετά τη Βάρκιζα, απειλές, ξυλοφόρτωμα, εξευτελισμοί, δολοφονίες. Οι ελάχιστοι, πλέον, επιζώντες τους θυμούνται πολύ καλά.
    ΑΒ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Οι Κασιδιάρηδες δεν είναι ακριβώς από την Λάγεια Μάνης. Είναι από τον Αι Ηλία της κοινότητας τότε Λάγειας, τώρα ανήκει στην κοινότητα Δημαρίστικων. Προσωπικά σε πληροφορώ ότι στην Λάγεια με τους αντάρτες που είχε βγάλει στην κατοχή το συγκεκριμένο χωριό, δεν διακινδύνευαν και πολύ να πηγαίνουν. Ειδικά από το 1944 και μετά και μέχρι την Βάρκιζα δεν τολμούσαν να πατήσουν στην γύρω περιοχή, η οποία είχε δώσει πολλά θύματα στην Αντίσταση.
    Τον πατέρα των κασιδιαρέων και παππού του σημερινού, βλέποντας ότι πλησιάζει η απελευθέρωση και ο ΕΛΑΣ σάρωνε και στην Μάνη, κατέφυγε και έμενε στο στρατόπεδο των Γερμανών στην Αρεόπολη. Με την απελευθέρωση τον έπιασαν οι αντάρτες από τα Μουντανίστικα, στα σπίτια των οποίων έμπαινε στην κατοχή και έκλεβε τα πάντα τρομοκρατώντας γυναικόπαιδα και το έκαναν εικονική εκτέλεση.
    Δυστυχώς εικονική, μετά κατ εντολή του ΕΛΑΣ, τον πήγαν κρατούμενο μαζί με όλα τα άλλα χιταριά και μαχαιροβγάλτες του παυλάκου και κατσαρέα. Τους ελευθέρωσαν και όπλισαν οι Αγγλοι με τα Δεκεμβριανά.
    Μαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Δώσε και παραπομπή, ρε Μαν! Πού το βρίσκουμε αυτό το υλικό; Διότι, δεν μπορεί, κάτι κι άλλο καλό θα υπάρχει εκεί μέσα ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δυστυχώς δεν είναι συγκεντρωμένα σε κάποιο βιβλίο, λόγω και της ιδιομορφίας της Μάνης. Όλα είναι συγκεντρωμένα από αφηγήσεις πρωταγωνιστών, μέσα σ αυτούς και ο πατέρας μου, μια και τυχαίνει να είναι Λαγιάτης, ενεργό μέλος του ΚΚΕ από το 1942.
    Μαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Απλά έκανα αυτή την παρέμβαση, πρώτον γιατί είμαι από την Λάγεια, με καλή γνώση της ιστορίας της και δεύτερον γιατί είναι ένα χωριό μαζί με τον Κούνο (άλλο χωριό στην Δυτική Μάνη) που έδωσαν πολλά θύματα και την κατοχή και στον ΔΣΕ και αρκετοί στήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα. Μόνο η Λάγεια έβγαλε 30 αντάρτες στον ΕΛΑΣ και πάνω από 50 στις πολιτικές οργανώσεις του ΕΑΜ. Είχε μία από τις καλύτερες για τα τότε δεδομένα, παράνομες οργανώσεις του ΚΚΕ, πριν τον πόλεμο, σε όλη την Μάνη, με πρώτη αυτή του Κούνου που ήταν οργανωμένο σχεδόν όλο το χωριό.
    Μαν

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.