Έξοδος από το μνημόνιο ή μνημόνιο διαρκείας;

"Πραγματικός αντιμνημονιακός είναι μόνο αυτός που υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις, γιατί μόνο οι μεταρρυθμίσεις είναι αυτές που θα κάνουν την χώρα να βγει εκτός μνημονίου" 

(Άδωνις Γεωργιάδης, υπουργός υγείας - επισκέπτης λέκτωρ πανεπιστημίου Χάρβαρντ)

Δεν μπορώ να θυμώσω με τον Άδωνι, ακριβώς όπως δεν μπορώ να θυμώσω με άτομα που έχουν νοητική υστέρηση ή εν γένει με άτομα που έχουν ειδικές ανάγκες. Το πρόβλημά μου έχει να κάνει με εκείνους που παίρνουν ένα τέτοιο άτομο, το τοποθετούν σε μια θέση όπου εκ φύσεως δεν μπορεί να ανταποκριθεί κι από πάνω θέλουν να μας πείσουν ντε και καλά για την ορθότητα της επιλογής τους. Για σκεφτείτε το τρελλό παράδειγμα ενός ατόμου με κινητικά προβλήματα στα άνω άκρα, στο οποίο χορηγείται άδεια κυβερνήτη αεροσκάφους. Ποιός φταίει; ο "πιλότος" ή αυτός που του χορήγησε την άδεια;

Ας πάμε, όμως, στην παραπάνω μπούρδα που ξεστόμισε ο Άδωνις. Η εξουσία -τρέχουσα και μέλλουσα- ετοιμάζεται να πανηγυρίσει το "τέλος των μνημονίων", αφού πλησιάζουμε την ημέρα κατά την οποία η τρόικα που ξέρουμε θα φύγει οριστικά για τον αγύριστο. Άλλωστε, όλα τα μνημόνια του κόσμου είναι το πολύ μεσοπρόθεσμα και, επομένως, ολοκληρώνονται σε μια πενταετία το πολύ. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι αφ' ενός μεν τούτες τις ημέρες συμπληρώνεται μια τετραετία από το αλήστου μνήμης εκ Καστελλορίζου διάγγελμα του Γιωργάκη αφ' ετέρου δε δεν απομένουν παρά λίγες δόσεις τροϊκανής "βοήθειας", μπορείτε να φανταστείτε τι παπαριά έχουμε να ακούσουμε λίαν συντόμως. Τα μεν "μνημονιακά" κόμματα θα καμαρώνουν επειδή οι "μεταρρυθμιστικές" επιλογές τους έβγαλαν την χώρα από τα μνημόνια, ο δε "αντιμνημονιακός" ΣυΡιζΑ (αν έχει γίνει κυβέρνηση) θα επιχειρήσει να δρέψει τις σχετικές "δάφνες" από την έξοδο. Συνεπώς, η μπούρδα τού Αδώνιδος βρίσκεται στην σωστή κατεύθυνση και υπηρετεί τον παραπάνω στόχο. Μήπως δεν λένε τα ίδια ο Σαμαράς, ο Μπέννυ και όλος ο συγκυβερνητικός συρφετός;

Τί δεν λένε όλοι αυτοί, όμως; Δεν λένε κουβέντα για το περίφημο "δημοσιονομικό σύμφωνο" της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ισχύει από πέρυσι την πρωτοχρονιά, έχουμε υπογράψει κι εμείς επί κυβερνήσεως Παπαδήμου, έχουμε κυρώσει με τον ν.4063/2012 και είναι πιο γνωστό ως "σύμφωνο σταθερότητας". Και δεν λένε κουβέντα επειδή, αν έλεγαν, θα έπρεπε να πουν ότι αυτό το σύμφωνο συνιστά ένα διαρκές μνημόνιο απείρως επαχθέστερο αυτών που ήδη γευτήκαμε. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά.

Η συνθήκη του Μάαστριχτ (όπως συμπληρώθηκε με την συνθήκη της Λισαβόνας) βάζει δυο πολύ σκληρά όρια στις χώρες-μέλη τής Ευρωπαϊκής Ένωσης: (α) το ετήσιο έλλειμμα δεν πρέπει να ξεπερνά το 3% του ΑΕΠ και (β) το δημόσιο χρέος δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ (περισσότερες λεπτομέρειες στην "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού", σημειώματα 79. Η συνθήκη του Μάαστριχτ και 80. Η "δημιουργική λογιστική").

Το δημοσιονομικό σύμφωνο, λοιπόν, έρχεται να "επιβλέψει" την τήρηση των παραπάνω και προβλέπει στο άρθρο 4 (οι παρακάτω υπογραμμίσεις είναι δικές μου):

Όταν ο λόγος του χρέους της γενικής κυβέρνησης ενός συμβαλλόμενου μέρους προς το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 60% που αναφέρεται στο άρθρο 1 του πρωτοκόλλου (αριθ. 12) σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος, που προσαρτάται στις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το εν λόγω συμβαλλόμενο μέρος τον μειώνει, ως κριτήριο αξιολόγησης, κατά ένα εικοστό ετησίως κατά μέσο όρο, όπως προβλέπεται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1177/2011 του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2011.

Και στο άρθρο 5:

1. Συμβαλλόμενο μέρος που υπάγεται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος βάσει των Συνθηκών που αποτελούν το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσπίζει πρόγραμμα δημοσιονομικής και οικονομικής συνεργασίας που περιλαμβάνει λεπτομερή περιγραφή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για την αποτελεσματική και διαρκή διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματός του. Το περιεχόμενο και η μορφή αυτών των προγραμμάτων καθορίζονται στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υποβολή τους στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για υιοθέτηση και η παρακολούθησή τους θα πραγματοποιούνται εντός του πλαισίου των ισχυουσών διαδικασιών εποπτείας βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

2. Η εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής και οικονομικής συνεργασίας, καθώς και τα σχετικά ετήσια δημοσιονομικά σχέδια, θα παρακολουθούνται από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τί σημαίνουν αυτά για την χώρα μας; Με δεδομένο το ύψος του χρέους σε 320 δισ. και σε ποσοστό 180% του ΑΕΠ, εκ παραλλήλου δε με ελλείμματα που δεν πρόκειται ποτέ να εξαλειφθούν σε συνθήκες ύφεσης, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να μειώνει κάθε χρόνο το χρέος της κατά το ένα εικοστό (5%) του ΑΕΠ. Σε απόλυτους αριθμούς, με το ΑΕΠ γύρω στα 180 δισ., πρέπει να μειώνουμε το χρέος μας κάθε χρόνο κατά 9 δισ. πάνω-κάτω. Για να συνειδητοποιήσετε το μέγεθος αυτού του ποσού, συγκρίνετέ το με το συνολικό ετήσιο κόστος τού δημοσίου για συντάξεις και μισθούς, το οποίο κυμαίνεται περί τα 17 δισ.

Με άλλα λόγια, όταν θα έχει πλέον ξεκουμπιστεί η τρόικα, εμείς θα είμαστε υποχρεωμένοι να βρίσκουμε κάπου (πού άραγε;;;) ισοδύναμο μισθών και συντάξεων έξι μηνών, με κεχαγιά στο κεφάλι μας την Ευρωπαϊκή Ένωση να μας παρακολουθεί. Αν αυτό δεν είναι μνημόνιο διαρκείας, τί στον διάολο είναι, ρε Άδωνι;