Από τούτην εδώ τη γωνιά, έχουμε κατ' επανάληψη αναφερθεί με κολακευτικά λόγια στην σύγχρονη τουρκική λογοτεχνία. Και, μάλιστα, το έχουμε κάνει δίχως να μιλήσουμε καθόλου για γνωστά ιερά τέρατα σαν τον Ορχάν Παμούκ ή τον Ναζίμ Χικμέτ. Σήμερα, λοιπόν, θα ήθελα να γνωρίσουμε μαζί έναν ακόμη σημαντικό τούρκο λογοτέχνη, τον Μετίν Αρντιτί.
Βέβαια, ο Αρντιτί δεν είναι "καραμπινάτος" τούρκος, αφού ζει εδώ και πολλά χρόνια στην Γενεύη και τα σημαντικώτερα βιβλία του είναι γραμμένα στα γαλλικά. Παρά ταύτα, τα κείμενά του μυρίζουν ανατολή, τόσο από απόψεως θεμάτων όσο κυρίως από απόψεως ύφους. Πρόσφατα, ο εκδοτικός οίκος "Καλέντης" κυκλοφόρησε στα ελληνικά το τελευταίο βιβλίο τού Αρντιτί, "Το τουρκάκι", το οποίο συνιστά τον καλύτερο τρόπο να κάνουμε την πρώτη μας επαφή με τον συγγραφέα.
"Το τουρκάκι" θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ιστορικό μυθιστόρημα αλλά και ως μυθοπλαστική βιογραφία. Η ιστορία αρχίζει το 1531 στην Κωνσταντινούπολη και πρωταγωνιστής της είναι ένα εβραιόπουλο, ο Ελί, που δείχνει ιδιαίτερη κλίση στην τέχνη. Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, "μαγεύεται από την τέχνη της καλλιγραφίας, εντυπωσιάζεται από τον χρωματικό πλούτο των βυζαντινών εκκλησιών, σκιρτά στη θέα των γυμνών κοριτσιών στο σκλαβοπάζαρο...". Δυστυχώς, όμως, ούτε η εβραϊκή του θρησκεία ούτε το ισλαμικό περιβάλλον επιτρέπουν στον νεαρό Ελί να ασχοληθεί με την ζωγραφική, ιδιαίτερα δε με την αναπαράσταση ανθρώπινων μορφών. Έτσι, ο Ελί αποφασίζει να φύγει στην δύση, όπου η μοίρα διασταυρώνει τον δρόμο του με τον δρόμο ενός μεγάλου και διάσημου ζωγράφου, του Τισσιανού. Ο Τισσιανός (γνωστός και με το ιταλικό του όνομα Τιτσιάνο) εντυπωσιάζεται από το ταλέντο τού νεαρού και γίνεται δάσκαλός του...
Ένας σπουδαίος λογοτέχνης σαν τον Αρντιτί δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεκμετάλλευτες τις ευκαιρίες που προσφέρει το θέμα τού βιβλίου. Έτσι, λοιπόν, ο συγγραφέας τις αξιοποιεί δομώντας, παράλληλα με την μυθιστορηματική βιογραφία, έναν εντυπωσιακό πίνακα εποχής από τον οποίο ξεχειλίζουν χρώματα τόσο της ανατολής όσο και της αναγεννησιακής δύσης. Ο "Τουρκέττο" (το "τουρκάκι"), όπως τον βάφτισε ο Τισσιανός, γίνεται ο ξεναγός τού αναγνώστη σε έναν κόσμο όπου η τέχνη αλλά και τα πάθη ασφυκτιούν από κάθε λογής θρησκευτικό πουριτανισμό και όπου συχνά-πυκνά έρχεται να βάλει τάξη η Ιερά Εξέταση...
Οι 319 αραιογραμμένες σελίδες τού βιβλίου κυλούν σαν νερό και παρασέρνουν τον αναγνώστη, ο οποίος αθέλητα βυθίζεται ηδονικά σ' αυτές. Κι όταν ολοκληρώσει την ανάγνωση, αρχίζει το ξεφύλλισμα προσπαθώντας να διακρίνει τι από όλα όσα διάβασε συνιστούν λογοτεχνική μυθοπλασία και τι ιστορική πραγματικότητα. Στην αναγνωστική ευωχία συντελεί οπωσδήποτε η θαυμάσια μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη.
Ζήστε την εμπειρία ενός υπέροχου ταξιδιού στην Ιστορία, μέσα από "Το τουρκάκι". Ίσως το εισιτήριο γι' αυτό το ταξίδι θα μπορούσε να ήταν φτηνότερο από τα 16 ευρώ που ζητάει ο "Καλέντης" (14,40 στα καλά βιβλιοπωλεία) αλλά, πιστέψτε με, τα λεφτά σας θα πιάσουν πραγματικά τόπο.
Βέβαια, ο Αρντιτί δεν είναι "καραμπινάτος" τούρκος, αφού ζει εδώ και πολλά χρόνια στην Γενεύη και τα σημαντικώτερα βιβλία του είναι γραμμένα στα γαλλικά. Παρά ταύτα, τα κείμενά του μυρίζουν ανατολή, τόσο από απόψεως θεμάτων όσο κυρίως από απόψεως ύφους. Πρόσφατα, ο εκδοτικός οίκος "Καλέντης" κυκλοφόρησε στα ελληνικά το τελευταίο βιβλίο τού Αρντιτί, "Το τουρκάκι", το οποίο συνιστά τον καλύτερο τρόπο να κάνουμε την πρώτη μας επαφή με τον συγγραφέα.
Ένας σπουδαίος λογοτέχνης σαν τον Αρντιτί δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεκμετάλλευτες τις ευκαιρίες που προσφέρει το θέμα τού βιβλίου. Έτσι, λοιπόν, ο συγγραφέας τις αξιοποιεί δομώντας, παράλληλα με την μυθιστορηματική βιογραφία, έναν εντυπωσιακό πίνακα εποχής από τον οποίο ξεχειλίζουν χρώματα τόσο της ανατολής όσο και της αναγεννησιακής δύσης. Ο "Τουρκέττο" (το "τουρκάκι"), όπως τον βάφτισε ο Τισσιανός, γίνεται ο ξεναγός τού αναγνώστη σε έναν κόσμο όπου η τέχνη αλλά και τα πάθη ασφυκτιούν από κάθε λογής θρησκευτικό πουριτανισμό και όπου συχνά-πυκνά έρχεται να βάλει τάξη η Ιερά Εξέταση...
Οι 319 αραιογραμμένες σελίδες τού βιβλίου κυλούν σαν νερό και παρασέρνουν τον αναγνώστη, ο οποίος αθέλητα βυθίζεται ηδονικά σ' αυτές. Κι όταν ολοκληρώσει την ανάγνωση, αρχίζει το ξεφύλλισμα προσπαθώντας να διακρίνει τι από όλα όσα διάβασε συνιστούν λογοτεχνική μυθοπλασία και τι ιστορική πραγματικότητα. Στην αναγνωστική ευωχία συντελεί οπωσδήποτε η θαυμάσια μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη.
Ζήστε την εμπειρία ενός υπέροχου ταξιδιού στην Ιστορία, μέσα από "Το τουρκάκι". Ίσως το εισιτήριο γι' αυτό το ταξίδι θα μπορούσε να ήταν φτηνότερο από τα 16 ευρώ που ζητάει ο "Καλέντης" (14,40 στα καλά βιβλιοπωλεία) αλλά, πιστέψτε με, τα λεφτά σας θα πιάσουν πραγματικά τόπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.