Μεταπολίτευση & Οικονομία: (στ) 1990-1993

Το βράδυ της 9ης Απριλίου 1990 παίχτηκε ένα θρίλερ για γερά νεύρα. Η Νέα Δημοκρατία σκαρφάλωσε στο 46,88% αλλά εξέλεξε ακριβώς 150 βουλευτές. Ο Μητσοτάκης έψαχνε όλη νύχτα το "+1" και, τελικά το βρήκε το πρωί της Δευτέρας, όταν ο μοναδικός βουλευτής της ΔΗ.ΑΝΑ. (του Κωστή Στεφανόπουλου) εγκατέλειψε το κόμμα του κι εντάχθηκε στην Ν.Δ. Έτσι, ο Μητσοτάκης έγινε -επί τέλους!- πρωθυπουργός. Λίγο μετά, ο Καραμανλής έκανε μαστίχα όσα έλεγε πριν λίγες μέρες περί κατάντιας του πολιτικού συστήματος, δέχθηκε την πρόταση Μητσοτάκη για την προεδρία της δημοκρατίας και η κατάσταση ηρέμησε. Τουλάχιστον, προσωρινώς.

Τι θα γινόταν, όμως, με την οικονομία; Το δημόσιο χρέος έφτανε το 90% του ΑΕΠ, τα ελλείμματα διογκώνονταν καθημερινά και το οξύ χρηματοδοτικό πρόβλημα απαιτούσε διαρκή προσφυγή σε υψηλότοκο δανεισμό. Ο Μητσοτάκης μίλησε ευθέως για εκτεταμένες αποκρατικοποιήσεις, πρόβαλε την πώληση όλων των προβληματικών, υποσχέθηκε την μεταβίβαση όλων των επιχειρήσεων που ανήκαν σε κρατικές τράπεζες και προανήγγειλε την απελευθέρωση της αγοράς στους τομείς της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών, των σιδηροδρόμων και των αερομεταφορών.

Η δουλειά έπεσε στον Σουφλιά. Ο ξεροκέφαλος σαρακατσάνος, με όλη την αγαρμποσύνη και την τσαπατσουλιά του, το έβαλε αμέτι-μουχαμέτι να τα καταφέρει. Στόχευσε στην αλλαγή του ασφαλιστικού, κοντραρίστηκε με τις συντεχνίες, διεύρυνε την φορολογική βάση, τα έβαλε με τους μεγαλοαγρότες, εισήγαγε τα πρώτα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης των επιτηδευματιών και των ελεύθερων επαγγελματιών, κατάργησε πλήθος φοροαπαλλαγών, επέβαλε φόρο υπεραξίας στα πωλούμενα ακίνητα, ενίσχυσε τα τεκμήρια διαβίωσης, αύξησε τον ΦΠΑ δυο μονάδες (από 6% και 16% σε 8% και 18%), κατάργησε την ΑΤΑ, θεσμοθέτησε την μερική απασχόληση, αναδιέταξε τα επενδυτικά κίνητρα, καθιέρωσε την 4η βάρδια στις βιομηχανίες, πέρασε το συνεχές ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων, θέσπισε φορολογικά κίνητρα κλπ

Όλο αυτό το αλαλούμ εκτίναξε τον πληθωρισμό πάνω από το 23% και πίεσε προς τα κάτω τα εισοδήματα των εργαζομένων. Η κοινωνική δυσαρέσκεια έγινε οργισμένο ποτάμι που ξεχείλισε, όταν το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς ήρθε στην Βουλή το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού. Τελικά ο Σουφλιάς πέρασε τα σχέδιά του αλλά το ρήγμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη με την κοινωνία δεν θα γεφυρωνόταν ποτέ. Ο Μητσοτάκης φοβήθηκε την λαϊκή δυσαρέσκεια κι έβαλε πάγο στον Σουφλιά. Τελικά, ο Σουφλιάς παραιτήθηκε τον Νοέμβριο του 1990 και αντικαταστάθηκε από τον -μετριοπαθέστατο και χαμηλότατων τόνων- Τίμο Χριστοδούλου.

Εκείνη την περίοδο, η μεγαλύτερη ελπίδα του Μητσοτάκη ήταν η ανάθεση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996 στην Αθήνα. Αυτή την ανάθεση την περίμεναν πολλοί και το χρηματιστήριο άρχισε να τραβάει την ανηφόρα. Δυστυχώς, όμως, τα πράγματα ήρθαν τελείως ανάποδα για τον πρωθυπουργό. Δεν φτάνει που η Αθήνα έχασε την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων από την Ατλάντα, ξέσπασε κι ο πόλεμος στον κόλπο εκτινάσσοντας τις τιμές του πετρελαίου. Η οικονομία, που είχε μείνει μετέωρη μετά την παραίτηση Σουφλιά, άρχισε να κλυδωνίζεται επικίνδυνα.

Στο μεταξύ, και οι άλλες εξελίξεις είναι άσχημες για την κυβέρνηση. Ο Μητσοτάκης αποπέμπει τον Σταύρο Δήμα από το υπουργείο ανάπτυξης (ο Δήμας καυγάδισε χοντρά με την Μαρίκα σε ένα ταξίδι στην Μόσχα) και βάζει στην θέση του τον Ανδριανόπουλο, ο οποίος τα έκανε ρόιδο με τις αποκρατικοποιήσεις. Ο Κοντογιαννόπουλος θέλει να παραστήσει τον αναμορφωτή της παιδείας αλλά το μόνο που καταφέρνει είναι να βγάλει τους πιτσιρικάδες στον δρόμο και, τελικά, αναγκάζεται να φύγει νύχτα μετά την δολοφονία Τεμπονέρα. Η "17 Νοέμβρη" αποπειράται να σκοτώσει τον Βαρδή Βαρδινογιάννη. Ο υπουργός μεταφορών Θόδωρος Αναγνωστόπουλος προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει τις αστικές συγκοινωνίες και γίνεται ρεζίλι με όσα επακολούθησαν.

Κάπου εκεί, στα τέλη του 1992,  τελείωσε η "επιχείρηση ιδιωτικοποιήσεις" του Μητσοτάκη, μέσα σε χοντρά γέλια που έπεσαν  όταν ο υπουργός οικονομικών Γιάννης Παλιοκρασσάς εξήγγειλε την πώληση 35 βραχονησίδων του Αιγαίου. Ο ευτελισμός ενός παλινωδούντος προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων είχε ολοκληρωθεί.

Τότε ο Μητσοτάκης αποφάσισε να παίξει τα ρέστα του στον Στέφανο Μάνο. Ο Μάνος όρμησε "ως ταύρος εν υαλοπωλείω", αποφασισμένος να ξεπουλήσει τα πάντα. ΟΤΕ, ΔΕΗ, Τράπεζες και συγκοινωνίες μπήκαν στο στόχαστρό του αλλά το αποτέλεσμα ήταν μια τρύπα στο νερό. Τελικά, μέσα σε ορυμαγδό σκανδάλων, κατάφερε να πουλήσει 11 από τις 64 εταιρείες του Οργανισμού Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων. Ανάμεσα σ' αυτές ήταν και η "ΑΓΕΤ Ηρακλής", η πώληση της οποίας στην ιταλική Καλτσεστρούτσι έκατσε κόκκαλο στον λαιμό της κυβέρνησης αφού ο ίδιος ο Μάνος άφησε υπονοούμενα ότι η διαπραγμάτευση της πώλησης γινόταν με χορήγηση υψηλότατης μίζας.

Στο μεταξύ, ο Αντώνης Σαμαράς έχει συγκρουσθεί με τον πρώην προστάτη του και παραιτείται από βουλευτής, ιδρύοντας την "Πολιτική Άνοιξη". Τον ακολουθούν άλλοι τρεις βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι παραιτούνται και αυτοί. Το καζάνι αρχίζει πάλι να βράζει. Ο Ανδρέας Παπανδρέου έχει αθωωθεί από το ειδικό δικαστήριο, έχει ανακάμψει από την περιπέτεια της υγείας του και φαντάζει πανίσχυρος, ενώ ο Μητσοτάκης δείχνει να τα έχει χαμένα. Τελικά, ο άσημος βουλευτής του Κιλκίς Γιώργος Συμπιλίδης αποχωρεί από την Νέα Δημοκρατία δίχως να παραιτηθεί και ρίχνει την κυβέρνηση. Τελευταία πράξη της είναι η υπογραφή της σύμβασης του στιγμιαίου λαχείου "Ξυστό" με τον Κόκκαλη, δια χειρός του τότε υφυπουργού οικονομικών Πέτρου Δούκα.

Στις 10 Οκτωβρίου 1993 οι έλληνες ξαναπάνε στις κάλπες ενώ οι εφημερίδες που κρέμονται στα περίπτερα ασχολούνται με τον ρόλο της λιβεριανής εταιρείας Mayo (μέσω της οποίας έλληνες εφοπλιστές ενίσχυαν την Νέα Δημοκρατία από το 1981) και με την επιταγή των 2 εκατομμυρίων δολλαρίων που είχε δώσει ο Αριστείδης Αλαφούζος (εκδότης της "Καθημερινής") στον Μητσοτάκη, προς ενίσχυση του κόμματος. Ο "αρχάγγελος της κάθαρσης" κρημνίζεται εν μέσω σκανδάλων και ο Ανδρέας επιστρέφει στο προσκήνιο.