Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

9 Μαρτίου 2016

Τράπεζα της Ελλάδος - 34. Θεωρίες συνωμοσίας

Είναι αλήθεια ότι σε τούτη την σειρά των σημειωμάτων στήσαμε την Τράπεζα της Ελλάδος, τους διοικητές της και πολλούς από όσους είχαν γενικώτερα σχέσεις μαζί της στον τοίχο. Επειδή, όμως, αυτό το ιστολόγιο ασπάζεται απολύτως την σολωμική παραίνεση που λέει ότι "το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές", δεν μπορούμε να ολοκληρώσουμε το αφιέρωμά μας δίχως να μιλήσουμε και για τις μπούρδες (τουλάχιστον, για κάποιες εξ αυτών) που ακούγονται και γράφονται σχετικά με την κεντρική τράπεζα της χώρας.


Στις 14/4/2011, στην συχνότητα της ΝΕΤ, ο Κώστας Βαξεβάνης αφιέρωσε το "Κουτί της Πανδώρας" στην Τράπεζα της Ελλάδος, με μια εκπομπή που είχε τίτλο "Η σιωπή είναι χρυσός;" και στην οποία αναφερθήκαμε ήδη στο 13ο κείμενο της σειράς. Δεν ξέρω πόσο καλός δημοσιογράφος είναι ο κ. Βαξεβάνης αλλά σίγουρα είναι κακός οικονομολόγος. Από τα πολλά λάθη που ακούγονται σ' αυτή την εκπομπή, τόσο από τον ίδιο όσο και από τους συνομιλητές του, σταχυολογώ μερικά (εκτός από όσα αναφέραμε ήδη στο παραπάνω σημείωμα).

Λέει ο Βαξεβάνης (στο 3'.36'' του βίντεο): "Το 1918 η Ελλάδα ετοιμαζόταν ήδη για την εκστρατεία στην Μ. Ασία και αναζητούσε πόρους. Η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει εντολή στην Εθνική Τράπεζα να τυπώσει χρήμα χωρίς όμως αντίκρυσμα σε χρυσό. Έτσι οι ξένοι δανειστές και επόπτες αποφάσισαν να αναγκάσουν την Ελλάδα να δημιουργήσει την Τράπεζα της Ελλάδος...". Ας μη κολλήσουμε στο ότι η ιδέα ίδρυσης της ΤτΕ είναι τουλάχιστον εννιά χρόνια μεταγενέστερη (κάτι που ήδη γνωρίζει ο αναγνώστης αυτού του ιστολογίου) και ας μείνουμε στο "αντίκρυσμα σε χρυσό".

Όπως έχουμε πει παλιότερα σ' αυτό το ιστολόγιο ("Πώς φτάσαμε στο ''δυστυχώς επτωχεύσαμεν'' (6)", το 1866 αποφασίστηκε η αναγκαστική κυκλοφορία χρήματος. Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει ότι οι εκδότριες τράπεζες (τότε η Εθνική, η Ιονική και η Προνομιούχος Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας) ήταν αναγκασμένες να εκδίδουν χρήμα, έστω κι αν δεν είχαν αντίστοιχο κάλυμμα σε χρυσό. Αυτή η αναγκαστική κυκλοφορία δεν έληξε ποτέ. Συνεπώς, ούτε το 1918 υπήρχε λόγος να αναστατωθούν οι δανειστές μας ούτε -πολύ περισσότερο- το 1927, όταν πράγματι άρχισε να γίνεται κουβέντα για την ίδρυση της ΤτΕ. Το Μπρέττον Γουντς αργεί πολύ ακόμη.

Προχωρούμε. Στην εισαγωγή της εκπομπής, ο Βαξεβάνης αναρωτιέται για το ποιοι είναι οι μέτοχοι της ΤτΕ. Λίγο αργότερα (6'.52''), ο Δημήτρης Καζάκης ισχυρίζεται ότι κατά την ίδρυση της ΤτΕ "ένα μεγάλο πακέτο των μετοχών της Τραπέζης της Ελλάδος πέρασε σε μεγάλους χρηματιστές της εποχής: τον oίκο Rothschild, τον oίκο Hambro, τον oίκο του JPMorgan. Αυτό το γνωρίζουμε από την ιστορία, έχει καταγραφεί. Δεν γνωρίζουμε σήμερα τι απέγιναν αυτά τα πακέτα ή πού έχουν μεταφερθεί...".

Ατυχώς για τον -τελείως ντεφορμέ σ' αυτή την εκπομπή- Καζάκη, η πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική. Όπως αποκαλύπτει ο Θανάσης Μπούνταλης ("Το χρήμα στην Ελλάδα, 1821-2001", έκδοση MIG), τα δύο τρίτα των 80.000 μετοχών της ΤτΕ αγοράστηκαν από απλούς ανθρώπους των μεσαίων και άνω κοινωνικών τάξεων σε μικροποσότητες ενώ τα μεγάλα πακέτα αγοράστηκαν από οργανισμούς του δημοσίου, ασφαλιστικά ταμεία κλπ. Οι Ρόθτσιλντ αγόρασαν με ειδική τιμή όσες μετοχές δικαιούνταν, βάσει του προνομίου που τους έδιναν οι μετοχές της ΕτΕ, τις οποίες κατείχαν (ο κλάδος της Αυστρίας αγόρασε μόλις 4 μετοχές και ο κλάδος της Γαλλίας λιγώτερες από όσες πήρε μόνος του ο Τσουδερός!). Οι Χάμπρο πήραν κάτι λίγες, μέσω μιας εταιρείας που είχαν φτιάξει με την ΕτΕ. Οι Μόργκαν δεν καταγράφονται καν. Έτσι, ο ισχυρισμός ότι έπεσαν πάνω μας οι ξένοι και μας έφαγαν την ΤτΕ, στερείται σοβαρότητος και πρέπει να εκλαμβάνεται ως συνωμοσιολογία.

Στην ίδια εκπομπή, διάφοροι ομιλητές εκφράζουν την απορία πώς γίνεται και οι μετοχές μιας κεντρικής τράπεζας αποτελούν αντικείμενο χρηματιστηριακής διαπραγμάτευσης. Η απορία είναι ακατανόητη. Όχι επειδή η ΤτΕ είναι ιδιωτική ανώνυμη εταιρεία, οπότε είναι δικαίωμά της να μπει σε όποιο χρηματιστήριο θέλει. Είναι ακατανόητη, επειδή το ίδιο κάνουν πολύ μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σε όλον τον κόσμο, όπως η Bank of Japan, η Swiss National Bank ή η South African Reserve Bank. Το ότι η Fed ή η Bundensbank μένουν εκτός χρηματιστηρίου, δεν σημαίνει ότι η επιλογή τής ΤτΕ είναι απαράδεκτη.


Από την γενική συνέλευση των μετόχων της Τράπεζας της Ελλάδος στις 25/2/2016.
Ο διοικητής Γιάννης Στουρνάρας παρουσιάζει την έκθεσή του για το 2015.
Ας πούμε δυο λόγια και για την αποστροφή τού Καζάκη πως "δεν γνωρίζουμε σήμερα τι απέγιναν αυτά τα πακέτα ή πού έχουν μεταφερθεί". Η απάντηση είναι απλή: Ε, και; Τί σημασία έχει σε ποιών επενδυτών τα χέρια βρίσκονται οι οποιεσδήποτε μετοχές της ΤτΕ; Και μη μου πείτε ότι έχει σημασία (διότι π.χ. τι θα γίνει αν τις αγοράσουν τούρκοι ή άλλοι εχθροί της χώρας κλπ;), σας παρακαλώ. Ηρεμήστε. Βάσει του άρθρου 14 του καταστατικού της ΤτΕ (το οποίο σας θυμίζω ότι έχει ισχύ νόμου), "δεν δύνανται να ασκήσωσι τα δικαιώματα μετόχων εν Γενικαίς Συνελεύσεσιν, ούτε αυτοπροσώπως ούτε δι' αντιπροσώπου, (...) οι μη έχοντες την ελληνικήν υπηκοότητα ή την υπηκοότητα κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου". Όλοι οι άλλοι δεν έχουν λόγο στις αποφάσεις. Συνεπώς, όσες μετοχές κι αν έχουν στα χέρια τους οι εχθροί της πατρίδας μας, το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να παίρνουν το μέρισμα που τους αναλογεί ή να τις πουλήσουν.

Επίσης: "Ουδείς μέτοχος, εκτός του ∆ημοσίου και όσων εμπίπτουν στο άρθρο 2 του νόμου 2292/1953, δύναται να ασκήσει στη Γενική Συνέλευση δικαίωμα ψήφου για αριθμό ψήφων υπερβαίνοντα το αντιστοιχούν σε δύο εκατοστά του μετοχικού κεφαλαίου ποσοστό". Άρα ούτε κίνδυνος υπάρχει να γίνει κάποιος αφεντικό της τράπεζας, όπως έγιναν στις τράπεζές τους ο Κοσκωτάς, ο Λαυρεντιάδης κλπ. Μην ανησυχείτε. Οι κεντρικές τράπεζες εξυπηρετούν ταξικά συμφέροντα, όχι προσωπικά.

Πάντως, όσοι επιμένουν να βλέπουν συνωμοσίες και δαίμονες εκεί όπου δεν υπάρχουν, ας ξέρουν ότι στις γενικές συνελεύσεις της ΤτΕ εμφανίζονται καμμιά ογδονταριά μέτοχοι, οι οποίοι κατέχουν αθροιστικά κάπου 40% των μετοχών της τράπεζας. Οι συνελεύσεις αυτές είναι ανοιχτές, οπότε όποιος έχει τέτοιου είδους απορίες μπορεί να πάει να δει ποιοι έχουν τις μετοχές. Όσο για το ποια είναι η πραγματική δύναμη που έχει αυτή η γενική συνέλευση, θα μιλήσουμε στην συνέχεια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: